آفتاب: آیتالله صادق آملی لاریجانی در جلسه مسئولان عالی قضایی، توجه جدی به مباحث علوم انسانی بر پایه نگرشهای اسلامی ایرانی را از سوی صاحب نظران کشور و جهان اسلام خواستار شد و گفت: متاسفانه بسیاری از غربیها قصدشان تحمیل علوم انسانی با پیشفرضهای مورد قبول غرب به دیگر جوامع و کشورهاست.
رئیس قوهقضاییه گفت: برخلاف گفته عدهای، ما با علوم انسانی نه مخالفیم و نه حمله سازمانیافتهای علیه علوم انسانی داریم، و نه از گسترش علوم انسانی بیمناک هستیم. آنچه ما مطرح میکنیم اتفاقاً بحثی بسیار دقیق و موشکافانه است و در میان فیلسوفان دقیقالنظر غربی هم طرفداران بسیاری دارد و آن این است که علوم انسانی همواره دارای پیشفرضهایی است که برخی متافیزیکی و برخی معیاری یا normative اند.
پرسش اساسی این است علوم انسانی که در غرب تحقیق میشود و توسعه مییابد و به کشورهای دیگر صادر میگردد، چه پیشفرضهایی دارد؟ و آیا صحیح است که کشوری اسلامی مثل ایران، منابع مالی اعم از منابع نفتی یا مالیاتی را صرف ترویج نوعی از علوم انسانی کند که با پیشفرضهای الحادی یا مادی یا اطلاقی مخالف اسلام تدوین شدهاند؟
پرسش اول سیاسی نیست، گرچه آثار بسیار مهم سیاسی هم دارد. بحثی کاملاً فلسفی و نظری است و پرسش دوم، پرسشی عملی و استراتژیک است.
لاریجانی افزود: ما با قاطعیت اعلام میکنیم، غرب آگاهانه یا ناآگاهانه، با صادر نمودن علوم انسانی با پیشفرضهای خاص خودش ارزشهای جامعه لیبرالی را صادر میکند و کسانی که از این علوم انسانی موجود دفاع میکنند، نه این است که از نفس علوم انسانی دفاع میکنند که ما هم حامی جدی ترویج و توسعه آن هستیم بلکه از پیشفرضهای انسانشناسانه و هستیشناسانه خاص آن دفاع میکنند که کاملاً قابل تردید و بلکه غیرقابل قبول هستند.
رئیس قوه قضاییه تأکید کرد: این سخن و تحلیل نسبت به علوم انسانی که نیاز به توضیح فراوان دارد سخن کاملاً دقیقی است و اینکه دیده میشود در برخی رسانههای غربی و رادیوها و سایتها علیه عرایض اینجانب جهتگیریهای تندی کردهاند نه از باب نقد عالمانه یک سخن است بلکه اولاً ناشی از این است که بسیار فراتر از فهم رسانهای آنان است، و ثانیاً خوف آن دارند که اگر این بحث مهم در جهان اسلام زنده شود و بارگیری عالمانه شود و پیشفرضهای انسانشناسانه و هستیشناسانه آنان رو شود، علوم انسانی غربی با چالش جدی روبرو گردد. سالها است که عینیت علوم انسانی به معنای پوزیتویستی آن، زیر سوال رفته است. چشمها را باید شست، جور دیگر باید دید.
وی گفت: شنیدهام برخی از اساتید فلسفه غربی از عرایض بنده اظهار نگرانی کردهاند و برخی از نویسندگان رادیوهای غربی، این سخنان را ناشی از فلسفه اسلامی که اکنون زوال پیدا کرده است، دانستهاند! در پاسخ این اتهامات میگویم «عذرک جهلک» اتفاقاً با پیروی از منطق عقل سلیم و در طلب حق، بنده و امثال بنده بهره وافی از وقت و عمرمان را در علوم انسانی غربی گذاشتهایم، ولی انصافاً و در جهت عکس آنها چنین کردهاند؟! آیا تحقیقات فیلسوفان بزرگ مسلمان همچون ملاصدرا و اصولیان بزرگی همچون محقق اصفهانی از آراء راسل، سارتر و هایدگر و .... کمتر است؟ به نظر بنده قابل قیاس نیست.
به گزارش اداره کل روابط عمومی و تشریفات قوه قضاییه، رئیس قوه قضاییه در ابتدای این جلسه با تبریک فرا رسیدن نیمه شعبان ابراز امیدواری کرد: در عصر غیبت با توسل به ایمان قوی، منتظران قدوم مبارک حضرت ولیعصر (عج) به خوبی شرایط ظهور را فراهم سازند.
در ادامه این جلسه راجع به چگونگی استفاده از فضای مجازی و فنآوریهای نوین در خدمترسانی دستگاه قضایی بحث و بررسی شد.