آفتابنیوز : آفتاب: یک کارشناس حقوق بینالملل معتقد است که حق حاکمیت ۵۰ درصدی ایران در دریای خزر نادیده گرفته شده و بدون توجه به حقوق ایران بهرهبرداریها از این دریا ادامه دارد.
دکتر یوسف مولایی درخصوص جایگاه ایران در تنظیم رژیم حقوقی دریای خزر گفت: در زمینه دریای خزر باید گفت بحث در حیطه سهم ما از دریا نیست بلکه بحث درباره حق حاکمیت است که از سوی دیگر کشورهای این حوزه نادیده گرفته شده است.
وی افزود: با توجه به معاهدات ۱۹۲۱ و ۱۹۴۰ که میان ایران و اتحاد جماهیر شوروی منعقد شده هیچ زمانی درصد مشخصی برای دو کشور مطرح نشده و هیچ بحثی از اکتشاف و بهرهبرداری میان دو کشور نبوده است، بلکه موضوع حق حاکمیت ۵۰ درصدی ایران و شوروی بوده است.
مولایی به موازنه بعد از فروپاشی شوروی اشاره کرد و گفت: به یکباره کشورهای ۴ گانهای از شوروی در حاشیه دریای خزر بهوجود آمد و بخشهایی از دریای خزر را تقسیم و شروع به بهرهبرداری کردند. از جمله همین اقدامات معاهدهای میان قزاقستان و روسیه بود که حدود ۴۹ تا ۵۰ درصد از شمال خزر را میان خود تقسیم و بهرهبرداری از آن را آغاز کردند.
این استاد دانشگاه در ادامه گفت: با انعقاد اینگونه قرارداد، آذربایجان و ترکمنستان نیز بدین منوال عمل کرده و فعالیتهای مربوط به اکتشاف و بهرهبرداری از بستر و کف دریا در نزدیکی مرزهای خود را آغاز کردند.
وی با تاکید بر این که اگر بنا باشد این شرایط به صورت ۴ بر ۱ یعنی یک طرف ایران باشد و ۴ کشور طرف دیگر به ضرر ما تمام خواهد شد، گفت: بنا بر قراردادهای حاکم بر این دریا باید آن 4 کشور باقی مانده از شوروی سابق یک رای داشته باشند و ما نیز یک رای و اگر این را نتوانیم برای آنها جا بیندازیم زیان کردهایم.
مولایی با اشاره به مذاکرات میان کشورهای اطراف این دریا گفت: باید مدل مذاکرات را از نو طراحی کرده و بحث از ” اصل انصاف” که در دیوان بینالمللی دادگستری جریان دارد تنها میتواند چند درصدی سهم ما را بالا و پائین کند در حالی که موضوع در این دریا فقط سهم و خط کشی نیست بلکه باید به حق حاکمیت ایران توجه شود.
محمد مهدی آخوندزاده نماینده ویژه ایران در امور دریای خزر پیش از این اعلام کرده بود: ما درباره این رژیم معتقد به اصل “انصاف” هستیم و از توافقات ۱۹۲۱ و ۱۹۴۰ سر سوزنی کوتاه نخواهیم آمد.