کد خبر: ۱۱۶۸
تاریخ انتشار : ۱۹ بهمن ۱۳۸۳ - ۱۲:۳۳

ابوغريب گيت

آفتاب‌‌نیوز :
 مردي كه در اين تصوير به دوربين لبخندي شيطاني مي‌زند و گويي هم آمريكايي‌ها را به ريشخند گرفته و هم عراقي‌ها را به تحقير، چارلز گرينر 36 ساله است. مكان اين تصوير پشت ديوارهاي بلند و در محاصره و برج‌هاي ديده‌باني در ساختماني در بزرگراه غرب بغداد است كه بعد از سرنگوني صدام مردم و سربازان آمريكايي دستگاه چرخ‌گوشت انسان در آن كشف كرده بودند.
اين ساختمان كه در دهه 1960 توسط پيمانكاران غربي ساخته شد، اندازه يك شهرك است كه به پنج مجموعه براي نگهداري زندانيان مختلف تقسيم شده است. 

ابوغريب در رژيم صدام فجايع زيادي به خود ديده است. اعدام دسته جمعي 150 زنداني طي دو روز در ژانويه 1994، اعدام صدها مخالف در نوامبر 1996 و دهها شيعه در سال‌هاي 1998 و 2001 در كنار شكنجه‌هاي وحشيانه فيزيكي بخشي از اين فجايع است.
بعداز سقوط رژيم صدام نظاميان آمريكايي در 22 آوريل 2003 كنترل اين زندان را به دست گرفتند. يك سرهنگ آمريكايي از واحد ارتش فلوريدا فرماندهي اين مكان را به عهده گرفت و آن را "صحنه جنايت"‌خواند. طي ماههاي بعد، ابوغريب به محل نگهداري زندانيان عراقي توسط نظاميان آمريكايي تبديل شد و تعداد آنها طي مدت كمي به 5 هزار نفر رسيد و "ابوغريب گيت" در همين زمان شكل گرفت. 

چارلز گرينر سرباز آمريكايي كه در كانون رسوايي شكنجه زندانيان عراقي قرار داشت بعداز چهار روز محاكمه در دادگاه نظامي تگزاس به 10 سال حبس محكوم شد. او بعداز طي دوران حبس 10 ساله خود به درجه "خصوصي" كه پايين‌ترين رتبه نظامي در آمريكاست، تنزل مي‌يابد. بعداز اعلام حكم دادگاه وقتي از او درباره واكنشش پرسيده شد گفت: "جنگ جنگ است و اتفاقات بدي ممكن است در خلال آن روي دهد." حداكثر مجازات او 15 سال حبس بود كه هيأت منصفه دادگاه نظامي تگزاس متشكل از چهار افسر ارتش و شش مقام عاليرتبه نظامي، بعداز سه ساعت شور، مجازات گرينر را 10 سال حبس اعلام كردند. 

سروان كريس گريو دادستان نظامي، پيش از شور هيأت منصفه تعدادي عكس و نوار ويديويي كه در سال 2003 در داخل زندان ابوغريب گرفته شده بود را به دادگاه نشان داد. 

اتهامات گرينر 36 ساله توطئه، سستي در انجام وظيفه، سوء رفتار، ضرب و شتم و اعمال غيراخلاقي عنوان شده است. از جمله موارد مطرح شده در دادگاه كه اعمال خشونت فيزيكي و خلاف اخلاف تشخيص داد شده، عريان كردن زندانيان عراقي و وارد كردن آنها به تشكيل هرمي بر روي هم، كوبيدن مشت به سر يك زنداني با چنان قوتي كه وي نقش زمين شده و مضروب كردن يك زنداني مجروح با ميله آهني است. 

بعداز اعلام حكم دادگاه وكيل گرينر گفت كه همچنان معتقد است او به دستور مقام‌هاي بالاتر دست به اين اقدامات زده و فقط دستورات را اجرا كرده است. با اين حال او گفت كه هيأت منصفه كار خود را خوب انجام داده است و بايد به تصميم آنها احترام گذاشت. وكيل گرينر گفت كه هم او و هم موكلش بيم آن را داشتند كه مجازات سخت‌تري در انتظار وي باشد. 

طبق قوانين دادگاه نظامي، پرونده گرينر به صورت خودكار به دادگاه تجديد‌نظر ارتش مي‌رود. در جريان چهار روز محاكمه، گرينر در جايگاه متهمين حاضر شد اما حرفي نزد، تنها در روز صدور حكم او طي سخناني با تكرار حرف‌هاي گذشته گفت، از سوي سرويس‌هاي اطلاعاتي در ابوغريب دستور داشته با بدرفتاري با زندانيان آنها را مجبور كند كه در بازجويي‌ها همكاري كنند. او يك نسخه از قوانين كار ارتش را موسوم به "ROE" به هيأت منصفه نشان داد كه درآن چهار مرحله افزايش شدت رفتار نگهبانان زندان در مقابل زندانيان اينچنين آمده است: "فرياد زدن، هل دادن، نشان دادن اسلحه و بعد شليك كردن." 

گرينر همچنين گفت، در زندان آلفاي ارتش در ابوغريب زندانياني بودند كه هيچ جا اسمشان ثبت نشده بود تا كميته صليب سرخ بين‌الملل از وجود آنها آگاه نشود.
او گفت، تعداد زيادي از افسران بلند‌پايه ارتش از اين ضرب و شتم‌ها و تحقير زندانيان در ابوغريب آگاه بودند و آن را مورد چشم‌پوشي قرار مي‌دادند. 

به گفته او در شيفت شب بخش آلفا در ابوغريب، ارتش دو سرباز ذخيره درجه پايين را به نگهباني 80 تا 100 زنداني قرار داده بودند. اين زندانيان را افراد مختلفي از مجرمان عادي تا تروريست‌هاي مهم تشكيل مي‌دادند. او تصويري ازدفتر نگهبانان را به هيأت‌منصفه نشان داد كه بيشتر شبيه يك پناهگاه بود كه با كيسه‌هاي شني براي حفاظت در مقابل سلاح‌ها و نارنجك‌هايي محاصره شده بود كه به گفته او، قاچاقي وارد زندان مي‌شد.
گرينر گفت: به نگهبانان گفته شده بود كه زندانيان را چنان بترسانند تا مأموران سيا و ارتش راحت‌تر بتوانند از آنها بازجويي كنند. ما به هر زنداني 30 ثانيه فرصت غذا خوردن مي‌‌داديم، در يك سلول تاريك كه نور چراغ به چشم آنها تابانده مي‌شد تا قدرت ديد نداشته باشند و در تمام مدت30 ثانيه وقت غذا سر آنها فرياد مي‌كشيديم. وقت تمام مي‌شد و زنداني نمي‌توانست غذايي بخورد. ما مي‌گفتيم، خوب وقت تمام شد به شما فرصت غذا خوردن داده شد اما غذا نخورديد." 

گرينر خطاب به هيأت منصفه گفت: "من كنوانسيون‌هاي ژنو را بهتر از هركس ديگر مي‌دانم. اما از ما خواسته شد كه اين كنوانسيون‌ها را نقض كنيم." 

او گفت كه ابتدا در مقابل فشار افسران مافوق براي بدرفتاري با زندانيان مقاومت مي‌كرده اما آنها تأكيد كردند كه فقط انتظار اطاعت از دستورات را دارند. يكي از افسران مافوق به او گفته است، وقتي سرويس اطلاعاتي ارتش كاري را مي‌خواهد بايد انجام دهيد. آنها مافوق هستند و شما بايد از اين دستورات پيروي كنيد. 

گرينر در سخنانش از عده‌اي افسران ارتش از ستوان تا سرهنگ تمام نام برد كه به ادعاي او دستور بدرفتاري با زندانيان به‌ويژه آنهايي را داده بودند كه در اختيار افسران اطلاعاتي قرار داشتند. اين زندانيان كساني بودند كه تصور مي‌شد درباره ناآرامي‌هاي عراق و حملات به نظاميان آمريكايي، اطلاعاتي دارند. از جمله افراد نام برده شده در دادگاه، سرهنگ توماس پاپاس فرمانده گردان اطلاعاتي 205 ارتش كه مسئوليت اداره زندان را به عهده داشت و چند افسر عالي‌رتبه نظامي و فرمانده واحدهاي اطلاعاتي و پليسي ديگر ارتش هستند. يكي از اين افراد سرهنگ استيون جوردن از افسران ارشد اطلاعاتي ارتش است كه از بازرسان دائمي بخش نگهباني گرينر در زندان ابوغريب بوده است. او از همه سوءرفتارهاي صورت گرفته توسط گرينر باخبر بوده و در حال حاضر به گفته ارتش، تحت بازجويي و تحقيق قرار دارد.
دادستان دادگاه از گرينر پرسيد كه چرا در تصاوير تكان‌دهنده بدرفتاري با زندانيان او در حال خنديدن است. وي پاسخ داد كه اين خنده از روي عصبانيت بوده است. 

وي گفت: من از هيچ‌كدام از كارهايم لذت نمي‌بردم، بسياري از آنها غلط و جنايت بوده است. 

اين اولين اظهارنظر او درباره اتهاماتش بود. گرينر از قسم خوردن در محضر دادگاه كه امكان قرار گرفتن در معرض پرسش‌هاي دادستان و هيأت‌منصفه را مي‌دهد، خودداري كرد. او وقتي مي‌خواست نشان دهد كه چه‌طور يك زنداني را با مشت از پا درآورده چنان محكم مشتش را به دست ديگرش كوبيد كه صداي آن در فضاي دادگاه طنين انداخت. اما بلافاصله تأكيد كرد كه همه اين اقدامات به دستور مافوق‌هايش بوده است. 

گرينر يكي از هفت سرباز آمريكايي است كه در كانون رسوايي شكنجه در ابوغريب قرار دارند. سه تن از آنها تاكنون محكوم شده‌اند. 

سوابق خشونت‌آميز گرينر
گرينر پيش از اعزام شدن به عراق و كار در ابوغريب، از اعضاي گارد نگهباني زندان تفنگداران ارتش آمريكا در پنسيلوانيا بود. سوابق خشونت‌آميز او فقط به ابوغريب محدود نمي‌شود.
در سال 1992 وقتي او يك سرباز 23 ساله و نگهبان زندان پنسيلوانيا بود براي كنترل زندانيان آنها را مورد ضرب و جرح قرار مي‌داد. دو سال بعد او يكي از همكارانش را در زندان با قهوه مسموم كرد. در سال 1997 همسرش به خاطر تهديد او به قتل از خانه گريخت. چهار سال بعد اين زن بار ديگر مورد ضرب و جرح شديد گرينر قرار گرفت و نزديك بود از پله‌ها به پايين پرت شود.
پدر گرينر يك مكانيك هواپيماست و هم او و هم مادرش هيچ نقطه تاريكي در پرونده پسرشان نمي‌بينند. 

همكاران او در زندان‌هاي آمريكا در عربستان در زمان جنگ اول خليج فارس به ياد دارند كه او در آن زمان هم از آزار و اذيت زندانيان عراقي لذت مي‌برد. اين اتفاق در سال‌هاي بعد در زندان‌هاي پنسيلوانيا هم تكرار شد. اما تصاويري كه در ابوغريب اتفاق افتاد در هيچ‌يك از اين زندان‌ها سابقه نداشته است.
گرينر در ژوئن سال 1997 به‌خاطر بدرفتاري با همسرش محاكمه شده اما هيچ‌گاه به دليل بدرفتاري با زندانيان در هيچ دادگاهي محاكمه نشده بود. 

او در فوريه 2003 به عراق اعزام شد. اولين بار "جوزف داربي" از سربازان آمريكايي زندان ابوغريب در يادداشتي كه به صورت ناشناس منتشر شد از رسوايي ابوغريب پرده برداشت. داربي به مأموران تحقيق گفت، يك بار گرينر به او گفته است: "مسيحيتي كه در وجود من وجود دارد مي‌گويد كه اين كارها غلط است، اما شخصيت افسر نگهبان زندان بودن من مي‌گويد، دوست دارم يك مرد بزرگ را به خراب كردن خودش وادار كنم." 

حتي "ليندي انگلند" 22 ساله هم كه در تصاوير تكان‌دهنده شكنجه زندانيان ابوغريب در كنار گرينر مشغول آزار و اذيت اخلاقي زندانيان عراقي بود، درباره رفتار گرينر با زندانيان شهادت داده است. اين زن كه در انتظار محاكمه دادگاه است، در اكتبر گذشته فرزندي را كه از گرينر باردار بود به دنيا آورد. 

تاكنون چهار نفر ديگر از نظاميان آمريكايي متهم به شكنجه زندانيان عراقي در ابوغريب محاكمه و محكوم شده‌اند. يكي از آنها به هشت سال حبس و خلع درجه محكوم شده و سه نفر ديگر محكوميت‌هاي سبك‌تري را مي‌گذرانند.

علي‌رغم سخنان دادستان دادگاه گرينر كه با انتصاب بيماري ساديسم به گرينر سعي داشت او را مسئول همه اتهامات و كل ماجراي ابوغريب گيت معرفي كند، ابوغريب فقط بخشي از رسوايي بزرگتر در زندان‌هاي عراق، افغانستان و گوانتانامو به‌حساب مي‌آيد كه در هفته‌هاي اخير آلبرتو گنزالس به عنوان نامزد پيشنهادي كاخ سفيد براي سمت دادستاني كل آمريكا در محور آن قرار گرفته است. 

گنزالس كه اكنون مشاور ارشد حقوقي جورج‌بوش است در هفته اول سال 2005 در سنا در برابر پرسش‌هاي جدي در اين‌باره قرار گرفت. گنزالس بعد از حملات 11 سپتامبر در توصيه‌نامه‌هايي به رئيس‌جمهور گفته بود، آمريكا مي‌تواند در شرايطي خاص كنوانسيون‌هاي ژنو درباره رفتار با زندانيان جنگي را ناديده بگيرد. در يادداشت‌هاي گنزالس آمده است: "... اين يك نوع جديد از جنگ است و به وقايع سال 1949 وقتي كنوانسيون ژنو شكل مي‌گرفت ربطي ندارد. 

كنگره و محافل حقوقي ارتش معتقدند همين توصيه‌هاي حقوقي راه را براي بدرفتاري با زندانيان در ابوغريب و جاهاي ديگر هموار كرده است. 

گنزالس در پاسخ به سخنان تند سناتورهاي آمريكايي گفت، عميقاً به الزام دولت آمريكا در پايبندي به همه وظايف حقوقي از جمله كنوانسيون‌هاي ژنو متعهد است. تا چند روز ديگر قرار است انتشارات كمبريج كتاب "اسناد شكنجه: راه حقوقي به سوي ابوغريب" را منتشر كند كه شامل اسناد دولتي واشنگتن درباره مجوزهاي شكنجه است. در يكي از اين اسناد در توصيه حقوقي به رئيس جمهور آمده است، درد فيزيكي كه شكنجه خوانده مي‌شود بايد هم‌اندازه درد جراحت فيزيكي همچون قطع يكي از ارگان‌هاي بدن يا حتي مرگ باشد. گاهي رفتار بازجوها ممكن است خشن، غيرانساني يا خلاف شئونات باشد اما باعث درد فيزيكي و صدمه‌اي كه معادل شكنجه است نشود.
با انتشار اين اسناد بايد منتظر پاسخ آمريكايي‌ها درباره اين توصيه‌هاي توجيه‌كننده شكنجه بود.

 



بازدید از صفحه اول
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره
عضویت در خبرنامه
نظر شما
پرطرفدار ترین عناوین