ساینس منتشر کرد
برترین ایده‌های علمی دهه اخیر
آفتاب‌‌نیوز : آفتاب: نشریه علمی ساینس در آخرین شماره امسال خود به معرفی برترین ایده‌ها و تفکرات سال‌های 2000 تا 2010 پرداخته که چهره علم را در قرن 21 تغییر داده و آینده درخشانی را برای دنیای علم تصویر می‌کند.
آخرین شماره مجله «ساینس» در کنار معرفی موفقیت‌های علمی برتر سال 2010 به انتخاب و معرفی 10 تفکر برتر دهه نیز پرداخته، ایده‌هایی که چهره علم را از زمان طلوع هزاره جدید تغییر داده‌اند.
افزایش شناخت بشر در عرصه کیهان‌شناسی: در دهه اخیر محققان دستورالعمل دقیقی برای تعیین محتوای جهان بدست آورده‌اند که از 4درصد ماده معمولی، 23درصد ماده تاریک و 73 درصد انرژی تاریک تشکیل شده است. این پیشرفت‌ها، کیهان‌شناسی را به علمی دقیق با یک نظریه استاندارد که اکنون جایگاه بیشتری نسبت به سایر تصورات دارد، تبدیل کرده است.
متامتریال: فیزیک‌دانان با ترکیب مواد دارای خواص نوری غیرمتعارف توانسته‌اند به روش‌هایی جدید برای هدایت و دستکاری نور دست یابند و عدسی‌هایی بسازند که با محدودیت‌های اساسی در تفکیک‌پذیری مبارزه می‌کنند. آنها حتی شروع به ساخت شنل‌هایی مانند شنل نامرئی‌کننده هری‌پاتر کرده‌اند که می‌تواند اجسام زیرش را نامرئی کند.
ژنوم تاریک: دانشمندان دریافته‌اند که ژن‌ها فقط 1.5 درصد کل ژنوم را تشکیل می دهند و مابقی آن که شامل آر.ان.ای‌های رمزگذاری و غیر رمزگذاری هستند، اهمیتی مانند ژن‌ها دارند.
سیارات فراخورشیدی: در سال 2000 محققان فقط از 26 سیاره در خارج از منظومه شمسی آگاهی داشتند. در سال 2010 این تعداد به 502 سیاره رسید و این روند همچنان ادامه دارد. اخترشناسان اکنون انتظار دارند که با دسترسی به فناوری‌های بهتر بتوانند سیارات زمین‌مانند بیشتری را در کهکشان پیدا کنند.
بیومولکول‌های باستانی: درک این موضوع که بیومولکول‌هایی مانند دی.ان.ای و کلاژن قدیمی می‌توانند ده‌هاهزار سال زنده بمانند و اطلاعات مهمی درمورد گیاهان، حیوانات و انسا‌ن‌هایی که مدتی طولانی از مرگ آنها می‌گذرد در اختیار محققان بگذارد، دستاوردی عظیم در دیرینه‌شناسی محسوب می شود. تحلیل‌گران این ماشین زمان کوچک اکنون می‌توانند سازگاری آناتومیکی را که شواهد اسکلتی قادر به فراهم کردن آن نیستند (مانند رنگ پرهای دایناسور) آشکار کنند.
آب در مریخ: نیمی از ماموریت‌های انجام شده در سیاره مریخ شواهد روشنی از وجود آب در گذشته، چه در سطح، چه درون این سیاره و چه از طریق اصلاح شکل‌گیری صخره‌ها فراهم کرده‌اند. این اطلاعات احتمال وجود حیات در سیاره سرخ را نیز افزایش داده‌اند. آب مریخ احتمالا در زمان شروع حیات در سطح در این سیاره هم وجود داشته، اما امروزه هم به قدر کافی رطوبت در مریخ وجود دارد که دانشمندان را به ادامه تلاش‌هایشان در تحقیق برای میکروب‌های زنده امیدوار کند.
سلول‌های قابل برنامه‌ریزی مجدد: اخیرا محققان دریافته‌اند که چگونه سلول‌های کاملا پیشرفته را به سلول‌های موسوم به قلب و نخاع دوباره برنامه‌ریزی کنند که بر پتانسیل خود غالب شده و به هر سلولی در بدن تبدیل شوند. این تکنیک در حال حاضر برای ساخت سلول در بیماران مبتلا به بیماری‌های نادر استفاده می‌شود، اما در نهایت دانشمندان امیدوارند بتوانند سلول‌ها، بافت و اندام‌های جایگزین مشابه از نظر ژنتیکی را رشد دهند.
پروژه میکروبیوم: یک تغییر اساسی در دیدگاه ما از میکروب‌ها و ویروس‌ها که در بدن انسان وجود دارند، محققان را به سوی مفهوم مایکروبیوم یا مجموعه ژنوم‌های میزبان یا سایر موجوداتی که در آن زندگی می‌کنند، راهنمایی کرده‌است. از آن‌جایی‌که 90 درصد سلول‌های بدن انسان در حقیقت میکروبی هستند، دانشمندان در حال درک این موضوع هستند که چگونه ژن‌های میکروبی بر میزان انرژی که بدن انسان از غذاها دریافت می‌کند یا چگونه سیستم ایمنی بدن در برابر عفونت‌ها پاسخ می‌دهد، تاثیر می‌گذارند.
شناخت بهتر از التهاب: تا مدتی پیش، التهاب به عنوان یک اثر جانبی از ابزار شفادهنده محسوب می‌شد که به سلول‌های ایمنی کمک می‌کند آسیب بافتی را که به دلیل زخم یا عفونت به وجود آمده بود، دوباره‌سازی کند. اما امروزه محققان بر این باورند که التهاب هم‌چنین می‌تواند عاملی محرک در پس بیماری‌های مزمن مانند سرطان، آلزایمر، تصلب شریان، دیابت و چاقی باشد که سهم قابل‌توجهی در مرگ‌ومیر افراد دارند.
تغییرات آب‌وهوایی: محققان دریافته‌اند که بسیاری از پیش‌بینی‌های آنها در مورد تغیرات آب‌وهوا در دهه اخیر درست از آب درآمده است.
آخرین شماره مجله «ساینس» در کنار معرفی موفقیت‌های علمی برتر سال 2010 به انتخاب و معرفی 10 تفکر برتر دهه نیز پرداخته، ایده‌هایی که چهره علم را از زمان طلوع هزاره جدید تغییر داده‌اند.
افزایش شناخت بشر در عرصه کیهان‌شناسی: در دهه اخیر محققان دستورالعمل دقیقی برای تعیین محتوای جهان بدست آورده‌اند که از 4درصد ماده معمولی، 23درصد ماده تاریک و 73 درصد انرژی تاریک تشکیل شده است. این پیشرفت‌ها، کیهان‌شناسی را به علمی دقیق با یک نظریه استاندارد که اکنون جایگاه بیشتری نسبت به سایر تصورات دارد، تبدیل کرده است.
متامتریال: فیزیک‌دانان با ترکیب مواد دارای خواص نوری غیرمتعارف توانسته‌اند به روش‌هایی جدید برای هدایت و دستکاری نور دست یابند و عدسی‌هایی بسازند که با محدودیت‌های اساسی در تفکیک‌پذیری مبارزه می‌کنند. آنها حتی شروع به ساخت شنل‌هایی مانند شنل نامرئی‌کننده هری‌پاتر کرده‌اند که می‌تواند اجسام زیرش را نامرئی کند.
ژنوم تاریک: دانشمندان دریافته‌اند که ژن‌ها فقط 1.5 درصد کل ژنوم را تشکیل می دهند و مابقی آن که شامل آر.ان.ای‌های رمزگذاری و غیر رمزگذاری هستند، اهمیتی مانند ژن‌ها دارند.
سیارات فراخورشیدی: در سال 2000 محققان فقط از 26 سیاره در خارج از منظومه شمسی آگاهی داشتند. در سال 2010 این تعداد به 502 سیاره رسید و این روند همچنان ادامه دارد. اخترشناسان اکنون انتظار دارند که با دسترسی به فناوری‌های بهتر بتوانند سیارات زمین‌مانند بیشتری را در کهکشان پیدا کنند.
بیومولکول‌های باستانی: درک این موضوع که بیومولکول‌هایی مانند دی.ان.ای و کلاژن قدیمی می‌توانند ده‌هاهزار سال زنده بمانند و اطلاعات مهمی درمورد گیاهان، حیوانات و انسا‌ن‌هایی که مدتی طولانی از مرگ آنها می‌گذرد در اختیار محققان بگذارد، دستاوردی عظیم در دیرینه‌شناسی محسوب می شود. تحلیل‌گران این ماشین زمان کوچک اکنون می‌توانند سازگاری آناتومیکی را که شواهد اسکلتی قادر به فراهم کردن آن نیستند (مانند رنگ پرهای دایناسور) آشکار کنند.
آب در مریخ: نیمی از ماموریت‌های انجام شده در سیاره مریخ شواهد روشنی از وجود آب در گذشته، چه در سطح، چه درون این سیاره و چه از طریق اصلاح شکل‌گیری صخره‌ها فراهم کرده‌اند. این اطلاعات احتمال وجود حیات در سیاره سرخ را نیز افزایش داده‌اند. آب مریخ احتمالا در زمان شروع حیات در سطح در این سیاره هم وجود داشته، اما امروزه هم به قدر کافی رطوبت در مریخ وجود دارد که دانشمندان را به ادامه تلاش‌هایشان در تحقیق برای میکروب‌های زنده امیدوار کند.
سلول‌های قابل برنامه‌ریزی مجدد: اخیرا محققان دریافته‌اند که چگونه سلول‌های کاملا پیشرفته را به سلول‌های موسوم به قلب و نخاع دوباره برنامه‌ریزی کنند که بر پتانسیل خود غالب شده و به هر سلولی در بدن تبدیل شوند. این تکنیک در حال حاضر برای ساخت سلول در بیماران مبتلا به بیماری‌های نادر استفاده می‌شود، اما در نهایت دانشمندان امیدوارند بتوانند سلول‌ها، بافت و اندام‌های جایگزین مشابه از نظر ژنتیکی را رشد دهند.
پروژه میکروبیوم: یک تغییر اساسی در دیدگاه ما از میکروب‌ها و ویروس‌ها که در بدن انسان وجود دارند، محققان را به سوی مفهوم مایکروبیوم یا مجموعه ژنوم‌های میزبان یا سایر موجوداتی که در آن زندگی می‌کنند، راهنمایی کرده‌است. از آن‌جایی‌که 90 درصد سلول‌های بدن انسان در حقیقت میکروبی هستند، دانشمندان در حال درک این موضوع هستند که چگونه ژن‌های میکروبی بر میزان انرژی که بدن انسان از غذاها دریافت می‌کند یا چگونه سیستم ایمنی بدن در برابر عفونت‌ها پاسخ می‌دهد، تاثیر می‌گذارند.
شناخت بهتر از التهاب: تا مدتی پیش، التهاب به عنوان یک اثر جانبی از ابزار شفادهنده محسوب می‌شد که به سلول‌های ایمنی کمک می‌کند آسیب بافتی را که به دلیل زخم یا عفونت به وجود آمده بود، دوباره‌سازی کند. اما امروزه محققان بر این باورند که التهاب هم‌چنین می‌تواند عاملی محرک در پس بیماری‌های مزمن مانند سرطان، آلزایمر، تصلب شریان، دیابت و چاقی باشد که سهم قابل‌توجهی در مرگ‌ومیر افراد دارند.
تغییرات آب‌وهوایی: محققان دریافته‌اند که بسیاری از پیش‌بینی‌های آنها در مورد تغیرات آب‌وهوا در دهه اخیر درست از آب درآمده است.
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید