مقابله با تروريسم به وسيله اصلاحات
آفتاب‌‌نیوز : 
گفته مي‌شود عده‌اي از افرادي كه براي ثبت‌نام در انتخابات به حوزه‌هاي رأي‌گيري مراجعه كرده‌اند مي‌پرسند، آيا در مقابل اين رأي به آنها پولي پرداخت مي‌شود. مردم را براي مشاركت در يك دموكراسي چگونه آموزش مي‌دهيد؟
تبليغات گسترده و فشرده‌اي در رسانه‌ها، مطبوعات و راديو تلويزيون در اين‌باره صورت گرفته و به مردم گفته شده است كه انتخاب يك نفر چه معني دارد. بي‌پرده بايد گفت كه اين روند براي ما يك روند يادگيري است... اطمينان دارم كه بعداز برگزاري انتخابات كار بيشتري انجام مي‌شود.
چرا به زنان حق رأي داده نشده است؟
به نظر من اين موضوع يك دليل واضح و عملي دارد. رئيس كميته‌اي كه در اين‌باره تحقيقاتي انجام داده در پاسخ به اين سؤال به صراحت و به‌طور علني گفت: ما با مسائل عملي مثل آماده‌سازي مكان‌هايي براي رأي‌دهي زنان و توزيع كارت‌هاي هويت براي زنان روبه‌رو هستيم. زنان دوست دارند كه كارت هويت داشته باشند اما وقتي اين موضوع اعلام شد، تعداد كمي براي دريافت كارت مراجعه كردند. البته ماجرا به شش يا هفت سال پيش باز مي‌گردد. چگونگي انجام ثبت‌نام از زنان مشكل ديگر ماست. ابتدا بايد كارت هويت بگيرند و اين روند طولاني دارد. اما در آينده مي‌توان اين موضوع را بررسي كرد. قانون انتخابات هم مشخص نكرده كه چه كسي صلاحيت رأي دادن دارد و چه كسي ندارد.
چند هفته پيش تظاهرات‌كنندگان زن و مرد به‌خاطر اعتراض به رژيم به 100 تا 250 ضربه شلاق محكوم شدند. تحليل‌گران و ناظران اين موضوع را با ابعاد مذهبي و اخلاقي بررسي كردند.
نظام حقوقي ما مبتني بر قوانين شريعت است و قوانين مذهبي كه در قرآن وجود دارد و البته عرف عمومي جامعه. بنابراين مفهوم مذهبي دارد. شلاق زدن بيشتر يك مجازات اخلاقي است تا مجازات فيزيكي و اينطور نيست كه با شلاق چرمي بر روي پوست بدون پوشش ضربه وارد شود.
اما زمان كنوني براي اعلام چنين حكمي جالب بود، درست همزمان با شروع برنامه اصلاحات.
قانون قانون است. هيچكس بالاتر از قانون نيست. نظام حقوقي هم مستقل است و قاضي اين احكام را صادر مي‌كند بدون توجه به اينكه در بخش‌هاي ديگر جامعه چه اتفاقاتي مي‌افتد. قضات چيزي را درنظر نمي‌گيرند به غير از قانون و مسائل قانوني. ديپلمات‌هايي مثل ما بايد همه ابعاد موضوع را درنظر بگيرند و بررسي كنند. اما قاضي بدون توجه به ابعاد و موضوع و دخالت هيچ مسأله‌اي تصميم خودش را مي‌گيرد. اما براي همه محكومين سه درجه درخواست تجديدنظر وجود دارد و اگر بخواهند مي‌توانند درخواست تجديدنظر كنند.
بعداز انتخابات اصلاحات حقوقي انجام خواهد شد؟
اصلاحات حقوقي 10 سال است كه انجام مي‌شود. رويه دادگاه‌ها، شيوه دفاع وكيلان از متهمان، ايجاد كانون و انجمن وكلا كه قبلاً وجود نداشته‌اند. فعاليت و كاركرد وكلا قبل از اين اصلاً به رسميت شناخته نمي‌شد و سه يا چهار سال پيش بود كه دولت قانوني را تصويب كرد كه فعاليت وكلا را تعريف مي‌كند. اكنون زنان مانند مردان حق فعاليت حقوقي دارند. بنابراين اين همه اصلاحات انجام شده است. اما بايد اصلاحات بيشتري انجام شود چون مردم تحصيلكرده‌تر شده‌اند و جامعه پيچيده‌تر شده است. ما با نظام ساده و اوليه قبيله‌اي شروع كرديم كه مبتني بر عادات و رسوم و فرهنگ محلي بود و اكنون ساختار اجتماعي پيچيده‌تري تعريف و مستقر كرده‌ايم كه فقط از سعودي‌ها تشكيل نشده و شامل مصري ها، هندي‌ها،آمريكايي‌ها و هندوها و مسيحي‌ها هم هست. اين جامعه اكنون جامعه مركبي شبيه آنچه شما در آمريكا داريد شده است. بنابراين براي اين پيچيدگي قوانين و نهادهاي بيشتري مورد نياز است.
درباره سركوب تظاهرات‌هاي اخير مخالفان چه مي‌گوييد؟
موضوع تظاهرات به مسأله مهم انسجام اجتماعي و هماهنگي و يكپارچگي نه تنها در پادشاهي سعودي بلكه در تاريخ اسلام مربوط مي‌شود. در زبان عربي كلمه‌اي به نام «الفتنه» وجود دارد و هر كسي كه به چنين كاري دست بزند طبق قوانين اسلامي تحت تعقيب قضايي قرار مي‌گيرد. اين فرد به منافع اكثريت مردم كه بايد در آرامش و هماهنگي و يكپارچگي و نه اختلاف و درگيري داخلي زندگي كنند، تعرض كرده است. و ممنوعيت تظاهرات از همين‌جا ناشي مي‌شود. اكنون عده‌اي هستند كه اين موضوع را رعايت نمي‌كنند مي‌گويند بيرون رفتن در خيابان‌ها و تظاهرات و اعتراض، نوعي نماد آزادي و حق مردم است كه بايد تضمين شود. در جامعه ما هم مانند ديگر مراجع در حال توسعه اين موضوعات پيش مي‌آيد.
در بحث روند اصلاحات به‌طور كلي فوري‌ترين نيازي كه اكنون وجود دارد چيست؟
مزيت‌هاي شغلي نه فقط براي سعودي‌ها بلكه براي هركسي، به همين دليل است كه پادشاه بر برنامه شش بندي اصلاحات خود تأكيد دارد كه تحولي در چرخه اقتصادي و تجاري اين كشور است.
برنامه اصلاحات را چطور با مقابله با تهديدات القاعده و تندروهاي مذهبي به پيش مي‌بريد؟
تعهد ما به اصلاحات تحت تأثير نبرد ما با تروريسم قرار نمي‌گيرد. اين حقيقت كه تروريست‌ها تحت نظارت بقيه بخش‌ها و افراد جامعه هستند و اين افراد را بيگانه و خارجي مي‌دانند، كار را براي ما راحت‌تر كرده است. بنابراين ما با مشكلاتي كه ديگركشورها در ريشه‌كني تروريسم با آن روبه‌رو هستند، روبه‌رو نيستيم.
فكر مي‌كنيد تهديد تروريسم چقدر براي ثبات پادشاهي سعودي جدي است؟
به نظر من اين يك تهديد است از اين جهت كه مردم مي‌توانند خودشان را متحجر كنند و همچون يك بمب عمل كنند. بايد با اين موضوع برخورد شود ولي نه فقط با ابزار امنيتي بلكه با ايدئولوژي و رفتار اجتماعي و انجام اصلاحات، بايد به همه اطمينان دهيم كه حداكثر تلاشمان را مي‌كنيم تا هيچكس از قلم نيفتد. اما بايد اين موضوع مهم را هم درنظر گرفت كه طي اين مدت يك رونق اقتصادي را هم شاهد بوده‌ايم. بسياري پولشان را از خارج به داخل كشور آوردند. اين نشانه اطمينان و اعتماد مردم نه تنها به رژيم بلكه به ارزش‌ها و نهادهايشان هست.
اخيراً يك قاضي از سه مخالف دستگير شده به خاطر استفاده از عبارت غربي در درخواست‌هايشان براي اصلاحات، انتقاد كرده است. آيا عبارت «دموكراسي» در عربستان معتقداني پيدا كرده است؟
اكثر مردم ترجيح مي‌دهند از سنت‌ها فاصله بگيرند و به جلو بروند. دموكراسي به‌عنوان يك ابزار قابل مخالفت نيست، اما دموكراسي را يك ابزار مي‌دانند و نه فقط يك هدف. در دهه 1950 و 1960 و 1970 عبارت موسوم به سوسياليسم عربي ظهور كرد. تيتر درشت آن دوران دموكراسي و دموكراسي سوسياليستي بود. ما در بسياري از قسمت‌هاي دنياي عربي انتخابات داشتيم، اما نه به معني درست آن، بلكه يك دموكراسي ساختگي بود.
اما اين پادشاهي وقت گذاشت و گام‌هايي برداشت. اما ما برپايه يك زمين محكم گام‌هايمان را برداشتيم بنابراين تأثيرات آن پايدارتر از تجربه ساختگي است كه در بخش‌هاي ديگر دنياي عرب روي داد. دموكراسي فقط يك كلمه نيست بلكه مفهومي است كه نه تنها خودش و ابزارهاي آن قابل قبول هستند بلكه اجرا هم مي شود.
گفته مي‌شود عده‌اي از افرادي كه براي ثبت‌نام در انتخابات به حوزه‌هاي رأي‌گيري مراجعه كرده‌اند مي‌پرسند، آيا در مقابل اين رأي به آنها پولي پرداخت مي‌شود. مردم را براي مشاركت در يك دموكراسي چگونه آموزش مي‌دهيد؟
تبليغات گسترده و فشرده‌اي در رسانه‌ها، مطبوعات و راديو تلويزيون در اين‌باره صورت گرفته و به مردم گفته شده است كه انتخاب يك نفر چه معني دارد. بي‌پرده بايد گفت كه اين روند براي ما يك روند يادگيري است... اطمينان دارم كه بعداز برگزاري انتخابات كار بيشتري انجام مي‌شود.
چرا به زنان حق رأي داده نشده است؟
به نظر من اين موضوع يك دليل واضح و عملي دارد. رئيس كميته‌اي كه در اين‌باره تحقيقاتي انجام داده در پاسخ به اين سؤال به صراحت و به‌طور علني گفت: ما با مسائل عملي مثل آماده‌سازي مكان‌هايي براي رأي‌دهي زنان و توزيع كارت‌هاي هويت براي زنان روبه‌رو هستيم. زنان دوست دارند كه كارت هويت داشته باشند اما وقتي اين موضوع اعلام شد، تعداد كمي براي دريافت كارت مراجعه كردند. البته ماجرا به شش يا هفت سال پيش باز مي‌گردد. چگونگي انجام ثبت‌نام از زنان مشكل ديگر ماست. ابتدا بايد كارت هويت بگيرند و اين روند طولاني دارد. اما در آينده مي‌توان اين موضوع را بررسي كرد. قانون انتخابات هم مشخص نكرده كه چه كسي صلاحيت رأي دادن دارد و چه كسي ندارد.
چند هفته پيش تظاهرات‌كنندگان زن و مرد به‌خاطر اعتراض به رژيم به 100 تا 250 ضربه شلاق محكوم شدند. تحليل‌گران و ناظران اين موضوع را با ابعاد مذهبي و اخلاقي بررسي كردند.
نظام حقوقي ما مبتني بر قوانين شريعت است و قوانين مذهبي كه در قرآن وجود دارد و البته عرف عمومي جامعه. بنابراين مفهوم مذهبي دارد. شلاق زدن بيشتر يك مجازات اخلاقي است تا مجازات فيزيكي و اينطور نيست كه با شلاق چرمي بر روي پوست بدون پوشش ضربه وارد شود.
اما زمان كنوني براي اعلام چنين حكمي جالب بود، درست همزمان با شروع برنامه اصلاحات.
قانون قانون است. هيچكس بالاتر از قانون نيست. نظام حقوقي هم مستقل است و قاضي اين احكام را صادر مي‌كند بدون توجه به اينكه در بخش‌هاي ديگر جامعه چه اتفاقاتي مي‌افتد. قضات چيزي را درنظر نمي‌گيرند به غير از قانون و مسائل قانوني. ديپلمات‌هايي مثل ما بايد همه ابعاد موضوع را درنظر بگيرند و بررسي كنند. اما قاضي بدون توجه به ابعاد و موضوع و دخالت هيچ مسأله‌اي تصميم خودش را مي‌گيرد. اما براي همه محكومين سه درجه درخواست تجديدنظر وجود دارد و اگر بخواهند مي‌توانند درخواست تجديدنظر كنند.
بعداز انتخابات اصلاحات حقوقي انجام خواهد شد؟
اصلاحات حقوقي 10 سال است كه انجام مي‌شود. رويه دادگاه‌ها، شيوه دفاع وكيلان از متهمان، ايجاد كانون و انجمن وكلا كه قبلاً وجود نداشته‌اند. فعاليت و كاركرد وكلا قبل از اين اصلاً به رسميت شناخته نمي‌شد و سه يا چهار سال پيش بود كه دولت قانوني را تصويب كرد كه فعاليت وكلا را تعريف مي‌كند. اكنون زنان مانند مردان حق فعاليت حقوقي دارند. بنابراين اين همه اصلاحات انجام شده است. اما بايد اصلاحات بيشتري انجام شود چون مردم تحصيلكرده‌تر شده‌اند و جامعه پيچيده‌تر شده است. ما با نظام ساده و اوليه قبيله‌اي شروع كرديم كه مبتني بر عادات و رسوم و فرهنگ محلي بود و اكنون ساختار اجتماعي پيچيده‌تري تعريف و مستقر كرده‌ايم كه فقط از سعودي‌ها تشكيل نشده و شامل مصري ها، هندي‌ها،آمريكايي‌ها و هندوها و مسيحي‌ها هم هست. اين جامعه اكنون جامعه مركبي شبيه آنچه شما در آمريكا داريد شده است. بنابراين براي اين پيچيدگي قوانين و نهادهاي بيشتري مورد نياز است.
درباره سركوب تظاهرات‌هاي اخير مخالفان چه مي‌گوييد؟
موضوع تظاهرات به مسأله مهم انسجام اجتماعي و هماهنگي و يكپارچگي نه تنها در پادشاهي سعودي بلكه در تاريخ اسلام مربوط مي‌شود. در زبان عربي كلمه‌اي به نام «الفتنه» وجود دارد و هر كسي كه به چنين كاري دست بزند طبق قوانين اسلامي تحت تعقيب قضايي قرار مي‌گيرد. اين فرد به منافع اكثريت مردم كه بايد در آرامش و هماهنگي و يكپارچگي و نه اختلاف و درگيري داخلي زندگي كنند، تعرض كرده است. و ممنوعيت تظاهرات از همين‌جا ناشي مي‌شود. اكنون عده‌اي هستند كه اين موضوع را رعايت نمي‌كنند مي‌گويند بيرون رفتن در خيابان‌ها و تظاهرات و اعتراض، نوعي نماد آزادي و حق مردم است كه بايد تضمين شود. در جامعه ما هم مانند ديگر مراجع در حال توسعه اين موضوعات پيش مي‌آيد.
در بحث روند اصلاحات به‌طور كلي فوري‌ترين نيازي كه اكنون وجود دارد چيست؟
مزيت‌هاي شغلي نه فقط براي سعودي‌ها بلكه براي هركسي، به همين دليل است كه پادشاه بر برنامه شش بندي اصلاحات خود تأكيد دارد كه تحولي در چرخه اقتصادي و تجاري اين كشور است.
برنامه اصلاحات را چطور با مقابله با تهديدات القاعده و تندروهاي مذهبي به پيش مي‌بريد؟
تعهد ما به اصلاحات تحت تأثير نبرد ما با تروريسم قرار نمي‌گيرد. اين حقيقت كه تروريست‌ها تحت نظارت بقيه بخش‌ها و افراد جامعه هستند و اين افراد را بيگانه و خارجي مي‌دانند، كار را براي ما راحت‌تر كرده است. بنابراين ما با مشكلاتي كه ديگركشورها در ريشه‌كني تروريسم با آن روبه‌رو هستند، روبه‌رو نيستيم.
فكر مي‌كنيد تهديد تروريسم چقدر براي ثبات پادشاهي سعودي جدي است؟
به نظر من اين يك تهديد است از اين جهت كه مردم مي‌توانند خودشان را متحجر كنند و همچون يك بمب عمل كنند. بايد با اين موضوع برخورد شود ولي نه فقط با ابزار امنيتي بلكه با ايدئولوژي و رفتار اجتماعي و انجام اصلاحات، بايد به همه اطمينان دهيم كه حداكثر تلاشمان را مي‌كنيم تا هيچكس از قلم نيفتد. اما بايد اين موضوع مهم را هم درنظر گرفت كه طي اين مدت يك رونق اقتصادي را هم شاهد بوده‌ايم. بسياري پولشان را از خارج به داخل كشور آوردند. اين نشانه اطمينان و اعتماد مردم نه تنها به رژيم بلكه به ارزش‌ها و نهادهايشان هست.
اخيراً يك قاضي از سه مخالف دستگير شده به خاطر استفاده از عبارت غربي در درخواست‌هايشان براي اصلاحات، انتقاد كرده است. آيا عبارت «دموكراسي» در عربستان معتقداني پيدا كرده است؟
اكثر مردم ترجيح مي‌دهند از سنت‌ها فاصله بگيرند و به جلو بروند. دموكراسي به‌عنوان يك ابزار قابل مخالفت نيست، اما دموكراسي را يك ابزار مي‌دانند و نه فقط يك هدف. در دهه 1950 و 1960 و 1970 عبارت موسوم به سوسياليسم عربي ظهور كرد. تيتر درشت آن دوران دموكراسي و دموكراسي سوسياليستي بود. ما در بسياري از قسمت‌هاي دنياي عربي انتخابات داشتيم، اما نه به معني درست آن، بلكه يك دموكراسي ساختگي بود.
اما اين پادشاهي وقت گذاشت و گام‌هايي برداشت. اما ما برپايه يك زمين محكم گام‌هايمان را برداشتيم بنابراين تأثيرات آن پايدارتر از تجربه ساختگي است كه در بخش‌هاي ديگر دنياي عرب روي داد. دموكراسي فقط يك كلمه نيست بلكه مفهومي است كه نه تنها خودش و ابزارهاي آن قابل قبول هستند بلكه اجرا هم مي شود.
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید