آفتابنیوز : آفتاب: سفر رئیس روس اتم به ایران مصادف شد با دو خبرى که یک سویش ایران و سوى دیگرش روسیه بود. خبر اول مربوط به لغو فروش موشک هاى اس ۳۰۰ توسط روسیه به ایران و خبر دوم درباره آمادگى روسیه براى تحویل رادیو ایزوتوپ به تهران است که ظاهرا هر دو معامله قرار است به شیوه کاملا روسى به انجام برسد؛ یعنى یکطرفه و عارى از صرفه و فایده براى ایران.
به گزارش دیپلماسی ایرانی، بعد از برهم خوردن معامله ایران و روسیه و درواقع برهم زدن معامله از سوى روسیه در فروش اس ۳۰۰، محمود احمدىنژاد طى یک سخنرانى آتشین در قزوین به مقامهاى روس سخت تاخت و آنها را تحت تاثیر غرب خواند و اعلام کرد که ایران هزینههاى پرداخت شده بابت این موشکها را پس مىگیرد.
همزمان با لغو قرارداد صدور اس ۳۰۰ و نیز توافقات دیگر میان مسکو و واشنگتن، مناسبات سیاسى ایران و روسیه روند افولى پیدا کرد. این در حالى بود که تهران حساب ویژه اى روى فشار مسکو در مذاکرات هستهاى و تصمیمات شوراى امنیت سازمان ملل باز کرده بود و از آن به عنوان عاملى بازدارنده و کاهنده فشارهاى بینالمللى یاد مىکرد.
اخیرا نیز روسها مجددا تردیدهایى در راه اندازى نیروگاه بوشهر مطرح کرده و اختلالهاى بوجود آمده در سیستمهاى نیروگاه را بر اثر حمله ویروس رایانهاى استاکسنت، اختلالاتى خطرناک توصیف کرده اند که ممکن است منجر به وقوع حادثهاى مشابه فاجعه چرنوبیل شود. متعاقب این ترسآفرینىها، احمدىنژاد با سران روسیه مذاکره تلفنى کرد و از کم و کیف ماجرا مطلع شد. البته وزیر خارجه جدید ایران اعلام کرد که راهاندازى نیروگاه بوشهر و برق هسته اى در ماه هاى آغازین سال آینده حتمى است. (اگرچه صالحى در تازه ترین اظهارنظرش قید زمانى را برداشته و از لفظ به زودى در این باره استفاده کرده است)
حالا خبرگزاری ایتارتاس روسیه به نقل از میخایل دمیتریف مدیر سرویس فدرال همکاریهای نظامی – فنی روسیه اعلام کرده است که پیش پرداخت ایران بابت سامانه پدافند موشکی اس-۳۰۰ با نوع معادل آن – تحویل سایر نوع سلاحها – قابل استرداد خواهد بود. درواقع روس ها مى خواهند جنس مشابهى را به جاى کالاى ممنوعه اس ۳۰۰ تحویل ایران بدهند ولى هنوز نامى از نوع این سلاحها برده نشده است.
دمیتریف افزوده است: “گفتوگوها دایر بر استرداد پیش پرداخت درحال انجام است و شرایط و نوع بازپرداخت آن مذاکره میشود. شرکای ایرانی می توانند با خودداری از درخواست پول، درخواست سلاحهای دیگرى که از سوى قطعنامه شورای امنیت منع نشده است، داشته باشند.” با این اوصاف باید گفت مبلغ پرداختى ایران صرف سلاح یا موشکهایى خواهد شد که کاربرد موردنظر ما را نداشته یا قابلیتهاى پایین ترى نسبت به اس ۳۰۰ خواهد داشت؛ چرا که اگر جز این بود، ایران مىتوانست از همان ابتدا موشکهاى دیگرى را هم در سبد خرید خود از مسکو قرار دهد.
مدیر سرویس فدرال همکاری های نظامی فنی روسیه ادامه داده است: “قطعنامه شورای امنیت سنگین است و تحویل سلاحهای زیادی را ممنوع میکند. ولی محورهایی هست که میتواند از طریق آن همکاری کرد. ما در چارچوب این امکانات نیز با طرف ایرانی مذاکره خواهیم کرد.” به گفته وی، میتوان ارائه خدمات فنی به موشک های ضد هوایی سیستم های «تور» که پیشتر تحویل ایران شده، را شامل این همکاری کرد. همچنین امکاناتی در مورد همکاریهای دایر بر سایر سیستمهای سامانه پدافند موشکی که مشمول قطعنامه نمی شوند، وجود دارد که شامل این فهرست بزرگی مى شود.
به گفته دمیتریف، از امروز پیگیرى سرنوشت سامانه اس- ۳۰۰ و امور مربوط به استرداد پیش پرداخت، به سازمان سیستم پدافند موشکی «الماز- آنتی» که نحوه اجرای توافقنامهها را با نیروهای مسلح روسیه برعهده خواهد داشت محول شده است.
موشکهاى اس ۳۰۰ قرار بود براى حفاظت از تاسیسات هسته اى کشورمان که بارها از سوى رژیم صهیونیستى تهدید به حمله و تخریب شده است، استقرار پیدا کند. حالا باید منتظر واکنش دولت ایران به راهبرد روسیه مبنى بر نحوه استرداد پیش پرداخت نشست و دید آیا سامانه جایگزینى براى آن وجود دارد یا خیر.
خبر دیگر این است که سخنگوی کورپوراسیون دولتی انرژی اتمی روسیه از آمادگى این کشور براى امضای قرارداد تحویل رادیو ایزوتوپهای پزشکی به وزارت بهداشت و درمان جمهورى اسلامى خبر داده است.
سرگی کرینکو رییس روس اتم در چارچوب سفر یک روزه هفته گذشته خود به ایران مذاکراتی را با فریدون عباسی دوانی معاون رییسجمهوری و رییس جدید سازمان انرژی اتمی انجام داد که طى آن دو طرف بر نتایج مثبت آزمایش اولین محموله از ایزوتوپهای ید و مولیبدنی که به ایران تحویل داده شده تاکید کردند.
در این باره یکى از کارشناسان مسائل هسته اى، نقطه نظر جالبى را مطرح کرده است که از به صرفه نبودن این قرارداد حکایت دارد. سعید یاری که دبیرکل سازمان دفاع از منافع ملی ایران نیز هست، به ترندنیوز گفته است: با توجه به نیمه عمر کوتاه بعضی از رادیو ایزوتوپها و نیاز به رادیو ایزوتوپهای مختلف برای معالجه انواع بیماریها، امضای قرارداد فروش دو رادیو ایزوتوپ روسیه به ایران، نیازهای ایران را تأمین نخواهد کرد.
با درنظر گرفتن اینکه ۲۷ نوع رادیو ایزوتوپ در راکتور هستهای تولید میشود و مدت انقضای بعضی از آنها حتی کمتر از دو روز است، ممکن است هنگام انتقال آن از خارج به ایران، مدت انقضایش به پایان برسد.