بوشهر، چرنوبیل دوم نخواهد شد
دکتر صادق ربانى
آفتاب‌‌نیوز : 
آفتاب- دکتر صادق ربانى*(دیپلماسی ایرانی): روس‌ها ادعا مى‌کنند که براى تعويض قطعه‌اى که مربوط به زمان تصدى نيروگاه بوشهر توسط آلمان‌ها بوده مجبور شدهاند که سوخت‌ها را از قلب نيروگاه خارج کنند. در اين‌باره بايد به اين نکته اشاره کرد که با توجه به قراردادى که با روسيه براى احداث نيروگاه بوشهر بسته شد، روس‌ها تمام قلب رآکتور را تعويض کردند. يعنى طراحى جديدى ارائه کردند. در طراحى آلمان مدل عمودى به کار گرفته شده بود در صورتى که در مدل روسى مدل افقى به خدمت گرفته شده است. يعنى اين مسأله و مشکلى که ايجاد شده، ربطى به قلب راکتور آلمانى ندارد.
بنابراين روس‌ها هزينه احداث نيروگاه بوشهر را گرفته‌اند و طراحى آن را هم تغيير داده‌اند. حالا مسأله‌اى که باقى مى‌ماند اين است که آيا روس‌ها در طراحى خود اشتباه کردند يا نه؟ بايد گفت که بعيد است روس‌ها در طراحى خود اشتباه کرده باشند، چون اين اولين نيروگاهى نيست که روس‌ها مى‌سازند و تجارب روس‌ها براى ساخت نيروگاه کم نيست.
تنها مسأله ويروس استاکس‌نت باقى مى‌ماند که ايران انکار مى‌کند که اين ويروس توانسته باشد بر تاسيسات نيروگاه بوشهر اثرى بگذارد. بنابراين اگر ما فرض را بر اين بگيريم که حرف مقامات ايران درست است، بايد بگوييم که روس‌ها مانند رويه گذشته‌شان، با تاخير انداختن در راه اندازى نيروگاه بوشهر با ما بازى مى‌کنند و خواهان به تاخير انداختن چندباره راه اندازى نيروگاه بوشهر هستند.
به نظر من در اين صورت اين حرف قابل قبول نيست. مگر اين که استاکس‌نت تاثير خود را گذاشته باشد. استاکس‌نت که يک ويروس رايانه‌اى است، مى‌تواند اطلاعات غلطى به اپراتور و کسانى که مى‌خواهند نيروگاه را راه‌اندازى کنند بدهد. يعنى اگر دما بالا رفته باشد، تاثير اين ويروس باعث مى‌شود که دستگاه‌ها دما را پايين نشان دهند. اگر اين مسأله درست باشد، مى‌تواند فاجعه‌اى در حد چرنوبيل ايجاد کند. اتفاقا يکى از مقامات روسى هم به اين احتمال اشاره کرده است.
البته احتمال وقوع فاجعه‌اى مانند چرنوبيل بسيار اندک است. به دليل اين که سوختى که در نيروگاه بوشهر وجود دارد، سوخت تازه و نو است. فاجعه چرنوبيل که در اثر ذوب شدن قلب راکتور به وقوع پيوست، مواد راديو اکتيوى داشت که از مواد سوخته شده مى‌توانست نشت کند. در صورتى که مواد موجود در نيروگاه بوشهر سوخت تازه است که چندان مواد راديواکتيو ندارد.
اگر نظر شخصى من را بخواهيد، بدون توجه به اين مفروضاتى که چندان قابل اعتماد نيست، ممکن است اتفاق ذوب قلب راکتور اتفاق افتاده باشد و صدماتى به سوخت وارد شده باشد ولى اين به صورت فاجعه در نيامده باشد. به اين دليل که فاجعه هنگامى است که خاکستر سوخت در نيروگاه موجود باشد، سوختى که نسوخته است خاکسترى ندارد که بتواند مسأله‌ساز باشد.
بنابراين ممکن است اتفاقى در قلب راکتور به دليل اطلاعات غلط احتمالى که استاکس‌نت داده افتاده باشد و در نتيجه سوخت را از شرايط مطلوب خارج کرده باشد و لازم باشد که ميزان سوخت را تغيير دهند و جايگزين کنند. که البته اين کار زمان‌‌بر است.
در گزارش آقاى آمانو هم اشاره‌اى به اين نکته که مشکل فنى در نيروگاه بوشهر رخ داده و نيازمند تدابير احتياطى است، شده است. بنابراين در نفس اين که مشکلى ايجاد شده است ترديدى نيست. حتما مشکلى ايجاد شده که مقامات مسئول مجبور شدهاند سوخت را جا‌به‌جا کنند و احتمالا اين فقط بهانه‌جويى نيست. چون اگر بهانه‌جويى بود روس‌هاى مى‌توانستند بهانه‌هاى ديگرى را بياورند و بهانه‌اى را مطرح کنند که خيلى خسارت‌بار نباشد. حالا روس‌ها مى‌خواهند اين مشکل فنى را به گردن آلمان‌ها بيندازند و آن‌ها را سرزنش کنند.
اين از نظر ما قابل قبول نيست. چون روس‌ها مسئوليت داشتند و اگر بخواهند استاکس‌نت را مقصر بدانند، احتمال دارد واقعيت داشته باشد. حال اگر مشکل ذوب شدن قلب راکتور باشد، کار بسيار عقب مى‌افتد و حل مشکل را بسيار طولانى‌تر مى‌کند. البته تا ندانيم چه مقدار خسارت وارد شده نمى‌توانيم تخمين بزنيم که راه‌اندازى تا چه مدت به تعويق مى‌افتد. اگر ذوب راکتور صورت گرفته باشد، ممکن است تا يک سال ديگر هم خسارت قابل جبران نباشد. مگر اين که سوخت يدکى وجود داشته باشد و بتوانند مشکلات را خيلى سريع حل کنند. اما اگر مسائل فنى که مطرح نشده است، مسائل ساده‌اى باشد، مى‌توان زودتر مسأله را حل کرد.
اما در کنار اين‌ها بايد به اين نکته دقت داشت که ما هميشه با ديده ترديد به روس‌ها مى‌نگريم و نمى‌توانيم به آن‌ها اعتماد کنيم. روس‌ها نشان داده اند که تحت فشارهاى بين‌المللى در راه‌اندازى نيروگاه بوشهر بهانه‌‌تراشى مى‌کنند. با توجه به فشارهاى بين‌المللى که عليه برنامه هسته‌اى ايران وجود دارد، روس‌ها هم مى‌خواهند با ايران کج‌دار و مريز رفتار کنند و هم به غرب چراغ سبزى نشان داده باشند.
* قائم مقام سابق سازمان انرژى اتمى ايران
آفتاب- دکتر صادق ربانى*(دیپلماسی ایرانی): روس‌ها ادعا مى‌کنند که براى تعويض قطعه‌اى که مربوط به زمان تصدى نيروگاه بوشهر توسط آلمان‌ها بوده مجبور شدهاند که سوخت‌ها را از قلب نيروگاه خارج کنند. در اين‌باره بايد به اين نکته اشاره کرد که با توجه به قراردادى که با روسيه براى احداث نيروگاه بوشهر بسته شد، روس‌ها تمام قلب رآکتور را تعويض کردند. يعنى طراحى جديدى ارائه کردند. در طراحى آلمان مدل عمودى به کار گرفته شده بود در صورتى که در مدل روسى مدل افقى به خدمت گرفته شده است. يعنى اين مسأله و مشکلى که ايجاد شده، ربطى به قلب راکتور آلمانى ندارد. بنابراين روس‌ها هزينه احداث نيروگاه بوشهر را گرفته‌اند و طراحى آن را هم تغيير داده‌اند. حالا مسأله‌اى که باقى مى‌ماند اين است که آيا روس‌ها در طراحى خود اشتباه کردند يا نه؟ بايد گفت که بعيد است روس‌ها در طراحى خود اشتباه کرده باشند، چون اين اولين نيروگاهى نيست که روس‌ها مى‌سازند و تجارب روس‌ها براى ساخت نيروگاه کم نيست.
تنها مسأله ويروس استاکس‌نت باقى مى‌ماند که ايران انکار مى‌کند که اين ويروس توانسته باشد بر تاسيسات نيروگاه بوشهر اثرى بگذارد. بنابراين اگر ما فرض را بر اين بگيريم که حرف مقامات ايران درست است، بايد بگوييم که روس‌ها مانند رويه گذشته‌شان، با تاخير انداختن در راه اندازى نيروگاه بوشهر با ما بازى مى‌کنند و خواهان به تاخير انداختن چندباره راه اندازى نيروگاه بوشهر هستند.
به نظر من در اين صورت اين حرف قابل قبول نيست. مگر اين که استاکس‌نت تاثير خود را گذاشته باشد. استاکس‌نت که يک ويروس رايانه‌اى است، مى‌تواند اطلاعات غلطى به اپراتور و کسانى که مى‌خواهند نيروگاه را راه‌اندازى کنند بدهد. يعنى اگر دما بالا رفته باشد، تاثير اين ويروس باعث مى‌شود که دستگاه‌ها دما را پايين نشان دهند. اگر اين مسأله درست باشد، مى‌تواند فاجعه‌اى در حد چرنوبيل ايجاد کند. اتفاقا يکى از مقامات روسى هم به اين احتمال اشاره کرده است.
البته احتمال وقوع فاجعه‌اى مانند چرنوبيل بسيار اندک است. به دليل اين که سوختى که در نيروگاه بوشهر وجود دارد، سوخت تازه و نو است. فاجعه چرنوبيل که در اثر ذوب شدن قلب راکتور به وقوع پيوست، مواد راديو اکتيوى داشت که از مواد سوخته شده مى‌توانست نشت کند. در صورتى که مواد موجود در نيروگاه بوشهر سوخت تازه است که چندان مواد راديواکتيو ندارد.
اگر نظر شخصى من را بخواهيد، بدون توجه به اين مفروضاتى که چندان قابل اعتماد نيست، ممکن است اتفاق ذوب قلب راکتور اتفاق افتاده باشد و صدماتى به سوخت وارد شده باشد ولى اين به صورت فاجعه در نيامده باشد. به اين دليل که فاجعه هنگامى است که خاکستر سوخت در نيروگاه موجود باشد، سوختى که نسوخته است خاکسترى ندارد که بتواند مسأله‌ساز باشد.
بنابراين ممکن است اتفاقى در قلب راکتور به دليل اطلاعات غلط احتمالى که استاکس‌نت داده افتاده باشد و در نتيجه سوخت را از شرايط مطلوب خارج کرده باشد و لازم باشد که ميزان سوخت را تغيير دهند و جايگزين کنند. که البته اين کار زمان‌‌بر است.
در گزارش آقاى آمانو هم اشاره‌اى به اين نکته که مشکل فنى در نيروگاه بوشهر رخ داده و نيازمند تدابير احتياطى است، شده است. بنابراين در نفس اين که مشکلى ايجاد شده است ترديدى نيست. حتما مشکلى ايجاد شده که مقامات مسئول مجبور شدهاند سوخت را جا‌به‌جا کنند و احتمالا اين فقط بهانه‌جويى نيست. چون اگر بهانه‌جويى بود روس‌هاى مى‌توانستند بهانه‌هاى ديگرى را بياورند و بهانه‌اى را مطرح کنند که خيلى خسارت‌بار نباشد. حالا روس‌ها مى‌خواهند اين مشکل فنى را به گردن آلمان‌ها بيندازند و آن‌ها را سرزنش کنند.
اين از نظر ما قابل قبول نيست. چون روس‌ها مسئوليت داشتند و اگر بخواهند استاکس‌نت را مقصر بدانند، احتمال دارد واقعيت داشته باشد. حال اگر مشکل ذوب شدن قلب راکتور باشد، کار بسيار عقب مى‌افتد و حل مشکل را بسيار طولانى‌تر مى‌کند. البته تا ندانيم چه مقدار خسارت وارد شده نمى‌توانيم تخمين بزنيم که راه‌اندازى تا چه مدت به تعويق مى‌افتد. اگر ذوب راکتور صورت گرفته باشد، ممکن است تا يک سال ديگر هم خسارت قابل جبران نباشد. مگر اين که سوخت يدکى وجود داشته باشد و بتوانند مشکلات را خيلى سريع حل کنند. اما اگر مسائل فنى که مطرح نشده است، مسائل ساده‌اى باشد، مى‌توان زودتر مسأله را حل کرد.
اما در کنار اين‌ها بايد به اين نکته دقت داشت که ما هميشه با ديده ترديد به روس‌ها مى‌نگريم و نمى‌توانيم به آن‌ها اعتماد کنيم. روس‌ها نشان داده اند که تحت فشارهاى بين‌المللى در راه‌اندازى نيروگاه بوشهر بهانه‌‌تراشى مى‌کنند. با توجه به فشارهاى بين‌المللى که عليه برنامه هسته‌اى ايران وجود دارد، روس‌ها هم مى‌خواهند با ايران کج‌دار و مريز رفتار کنند و هم به غرب چراغ سبزى نشان داده باشند.
* قائم مقام سابق سازمان انرژى اتمى ايران
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
انتشار یافته: ۰
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید
واقعا جای تاسف است ....
نه به سوخت نیروگاه آسیبی رسیده است و نه مشکلی نیروگاه بوشهر را تهدید می‌کند.
بهتر است در این زمینه به متخصصین ایرانی اعتماد داشته باشیم.
نیروگاه اتمی بوشهر بر خلاف تمام شایعات و دشمنان نظام مقدس ایران اسلامی از مدرن‌ترین تجهیزات و امکانات بهره میبرد. هیچ ویروسی هم در کار نیست و انشاا... به یاری خداوند متعال و رهنمودهای مقام معظم رهبری و دعای خیر مردم و به یاری متخصصین ایرانی شاغل در نیروگاه اتمی بوشهر تا چند ماه دیگر شاهد راه اندازی نیروگاه خواهیم بود.