آفتاب: یک دیپلمات پیشین کشورمان گفت: در مذاکره و دیپلماسی امروز باید پیوستی از دیپلماسی عمومی وجود داشته باشد که مانع سوءاستفاده طرف مقابل شود.
منوچهر متکی ـ وزیر خارجه پیشین کشورمان ـ در همایش "امامخمینی (ره) و دیپلماسی عمومی" که عصر یک شنبه در دانشگاه سمنان برگزار شد، افزود: در مذاکره و دیپلماسی امروز باید پیوستی از دیپلماسی عمومی وجود داشته باشد که مانع سوءاستفاده طرف مقابل شود و توامان امکان گفتوگو با افکار عمومی جامعه خودمان، جامعه پیرامونی، منطقه و جهانی را مهیا کنیم.
او با بیان این که حوزه روابط خارجی یکی از حوزههای پرچالش است چراکه که با بازیگران منطقهیی و بینالمللی روبهرو هستیم، افزود: امام (ره) منطق مورد نظر خود را دائما در ادبیات بسیار ساده تکرار میکرد و حرکت امام (ره) موجی بود در روابط خارجی. امام (ره) حرکتهای تقلیدی در محیطهای مختلف نداشته و ایشان موجی ایجاد کرد که روی این موج پیامهای خود را با زبان قابل فهم برای عموم و جهان اسلام اعلام میکردند؛ بهطور مثال امام (ره) کنگره حج را بهعنوان حج ابراهیمی و بیان مبانی و مفاهیم حج ابراهیمی و یاآوری تکلیف مسلمانها میدانست و اگر سیاست بازدارنده امام (ره) نبود اتفاقات امروز خاورمیانه 30 سال پیش از سوی حکومت آل سعود اتفاق میافتاد.
متکی با اشاره به این که رویکرد دیپلماسی اصولگرایانه در نخستین و اساسیترین گام شناخت مبانی و اصول حاکم بر این دیپلماسی است، گفت: مدخل و ورودی شناخت اصول نفی سلطهگری و سلطهپذیری و نپذیرفتن حاکمیت کفار است.
وزیر خارجه پیشین کشورمان همچنین گفت: دیپلماسی مانند هر مقوله دیگری دارای بایدها و نبایدهایی است و شناخت این دو برای دیپلمات امر لازمی است؛ همچنین گام دیگری که برای اجرای دیپلماسی اصولگرایانه باید برداشت دشمنشناسی است و این از موضوعاتی است که در فرمودههای مقام معظم رهبری روی آن تاکید میشود.
وی با بیان این که موضوع و ضرورت دیگر، شناخت مناسبات پیچیدهای است که بر روابط سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و بینالمللی در جهان حاکم است، تصریح کرد: بعد از جنگ جهانی دوم این ساختارها پیچیدهتر شد و این اتفاق در ادامه رنسانس که غرب خواست خود را حکمران جهان کند بود و از این منظر بسیار مهم است و باید آن را شناخت.
متکی افزود: در دهههای پایانی قرن گذشته در حالی که گمان میشد لیبرال دموکراسی غرب به اهداف خود رسیده است یک صدا جهان را از خواب بیدار کرد و آن صدا صدای انقلاب ایران بود.
او با تاکید بر این که نمیتوان خارج از واقعیات حرکت کرد به نصایح مقام معظم رهبری به دیپلماتها اشاره کرد.
وی اظهار کرد: دیپلمات جمهوری اسلامی باید باور داشته باشد که نظامش بر حق است و مبانی اعتقادیاش درست است و همه هنر دیپلماتیک را بهکار گیرد که حرف و منطق خودش را بزند.
این دیپلمات پیشین کشورمان افزود: روابط ما با لبنان روابطی منطقی و در جهت حمایت از آرمانهای مردم و مقاومت لبنان در برابر رژیم صهیونیستی است و بر توسعه آن تاکید داریم.
متکی با بیان این که عربستان و مصر دو وزنه مهم در منطقه خاورمیانه هستند، گفت: برخی کشورها سعی میکنند مناسبات با این دو کشور را متعادل کنند تا از رقابت آنها استفاده کنند.
او افزود: اما عربستان اگر به تغییرات بنیادین هم در ساختار و هم در مناسبات خود با مردم دست نزند با سقوط یکی از حاکمان منطقه مانند قذافی در لیبی دچار مشکل میشود و این تحلیل ماست .
وی با بیان این که عربستان با تولید 9 میلیون بشکه نفت در روز فقط 2000 نفر تصمیم گیرنده دارد و حتی اهل سنت هم به این موضوع معترضاند گفت: مردم به قدرت خود پی برده و به قدرت برخواسته از منطق خود ایمان دارند و فهمیدهاند که این نظامها چقدر پوشالیاند و این از عوامل سونانی اعتراضات در کشورهای عربی است.
متکی با اشاره بر اعتراضات مردم کشورهای عربی گفت: از ویژگیهای قیامهای اخیر این است که هیچ عامل خارجی در آن تاثیر ندارد ولی مسالمت آمیزترین اعتراضات با خشنترین برخوردها جواب داده میشوند.
او با بیان این که یکی از اشتباهات شورای همکاری خلیج فارس ادامه دادن روش آمریکاست، خاطرنشان کرد: قیامهای ملی اخیر در سه سطح، مطالبات و پیام دارد که سطح اول آن ملی است و اعتراضات به مشارکت ندادن مردم و ساختار حکومت است.
متکی به ناآرامیهای سوریه اشاره کرد و گفت: دولت سوریه باید پاسخگو باشد و بحرانی را که با آن مواجه است را مدیریت کند.
وی افزود: تفاوت اتفاقات سوریه با جاهای دیگر در برخورد بازیگران خارجی در مقایسه با دیگر قیامها مانند بحرین، لیبی، مصر و... است که ناراحتی غرب از قیامها قابل مشاهده بود؛ این در حالی است که سخنگوی وزارت خارجه آمریکا میگوید باید از مخالفان سوریه حمایت کرد و سعد حریری برای مخالفان سوری سلام می فرستد اما در بحرین، یمن و حتی لیبی و مصر چنین چیزی نبود.
او تصریح کرد: سوریه در سطح ملی و داخلی باید به این مسائل توجه کند و مدیریت کند و مطالبات مردم را مدنظر قرار دهد. مواضع سوریه در زمینه خارجی مورد اعتراض نیست. بشار اسد یا هر کس دیگری باید در سطح مطالبات ملی به مردم خود پاسخ دهد و من در این قسمت نظر صریح و روشن خود را بیان میکنم و شاید مذاکرات پنهان ایران و سوریه را نمیدانم و شاید این موضوع در گفتوگوهای بین دو کشور مطرح شده باشد.
وزیر خارجه پیشین کشورمان همچنین در جمع خبرنگاران محلی گفت که برای کانداتوری مجلس برنامهای ندارد.
متکی در پاسخ به سوالی درباره چگونگی برکناریاش با بیان اینکه «بنای پاسخگویی به این سوال را ندارم» اظهار کرد: گاهی شجاعت در «نگفتن» است. تمرین «نگفتن» خیلی سخت است و گفتن خیلی راحت است.
او تاکید کرد: همه باید در سال 90 که سال انتخابات مجلس است در جهت هرچه باشکوهتر برگزار کردن انتخابات تلاش کنیم با این حال من برای انتخابات مجلس، کاندیدا نمیشوم.
این دیپلمات پیشین کشورمان در پاسخ به سوالی درباره احتمال کاندیداتوریاش برای ریاست جمهوری آینده، گفت: پاسخ به این صحبت را باید سال 91 داد!
وی همچنین در مورد سهم ایران از دریای خزر با اشاره به اینکه «ایران از حقوق خود دفاع میکند» افزود: جمهوری اسلامی در حال حاضر برای سهم 20 درصدی از آب دریای خزر فعالیت میکند.