وضعیت بحرانی جنگل‌های بلوط فارس

آفتاب‌‌نیوز : آفتاب: خشک‌سالی در بخش‌های مختلف پیامدهای منفی و خسارات سنگینی را وارد می‌کند. این خسارت‌ها ممکن است در خشک شدن منابع آبی یا خسارت به کشاورزی نمود یابد یا ممکن است در عرصه منابع طبیعی و محیط زیست اثرات منفی گسترده‌ای را بر جای گذارد.

استان فارس نیز طی چند سال گذشته با این پدیده طبیعی مواجه و از این ناحیه آسیبهایی نیز متحمل شده ازجمله خشکی باغات و تاثیر در عرصه‌های منابع طبیعی که در برخی بخش‌های این حوزه خسارات به حدی است که از آن به عنوان بحران یاد می‌شود.

کارشناسان معتقدند وقوع خشک‌سالی در عرصه‌های منابع طبیعی و جنگل‌ها باعث تشدید در تاثیرگذاری آفات درختان شده و این عرصه‌ها را با خطر مواجه می‌کند که در این خصوص جنگل‌های بلوط استان فارس به خصوص در کازرون طی مدت گذشته با این مشکل در حال دسته و پنجه نرم کردن است.

آفت‌هایی مثل سوسک‌های چوب‌خوار در کنار استمرار خشک‌سالی آسیب‌های جدی را به عرصه‌های جنگلی منطقه به ویژه درختان بلوط وارد کرده و جنگل‌های بلوط کازرون را در بحران قرار داده است.

دامنه این بحران زمانی جدی‌تر می‌شود که ریزگردها نیز به عنوان عامل دیگر، حیات جنگل‌های بلوط را در خطر جدی قرار می‌دهند.

در این خصوص کارشناسان تاکید دارند که ریزگردها نیز در کنار خشک‌سالی و آفات، روند خشکی درختان را می‌توانند شدت دهند و با توجه اینکه در استان فارس نیز احتمال حضور ریزگردها وجود دارد، این تهدید به صورت جدی‌تر احساس می‌شود.

مدیر کل منابع طبیعی استان فارس با بیان اینکه آفت سوسک‌های چوب‌خوار مشکلاتی را برای جنگل‌های بلوط این استان و دیگر مناطق کشور به وجود آورده، گفت: در حال حاضر آفت سوسک‌های چوب‌خوار تهدیدی برای جنگل‌های بلوط در این استان به شمار می‌رود و تمامی این جنگل‌ها با مشکل روبرو هستند.

غلامرضا غلامی با بیان اینکه کارشناسان منابع طبیعی مشغول انجام کارهای مطالعاتی بر روی این آفت هستند، بیان کرد: در حال حاضر در استان فارس برای حفاظت از جنگل‌های بلوط اقدامات زیادی در حال انجام است و کارهای زیادی برای صیانت از رویش‌های زاگرس در دستور کار قرار دارد.

وی با اشاره به اینکه جنگل‌های بلوط دشت برم هم اکنون به دلیل آفت سوسک‌های چوبخوار با مشکل مواجه هستند، گفت: استان‌های دیگر نیز این معضل را دارند و آفت مذکور فقط مخصوص استان فارس نیست اما باید تدابیری اتخاذ شود تا از نابودی جنگل‌های بلوط جلوگیری به عمل آید.

مدیرکل منابع طبیعی استان فارس ادامه داد: در حال حاضر ۵۰ هزار هکتار از جنگل‌های بلوط استان در معرض تهدید هستند که باید برای جلوگیری از نابود شدن آنها اعتباراتی درنظر گرفت البته مرکز تحقیقات منابع طبیعی برای شناسایی دلایل بروز این آفت کارهای مطالعاتی زیادی انجام داده است.

وی تصریح کرد: بر اساس نظریه کارشناسان، سوسک‌های چوبخوار بر روی درختان خاصی دیده شده که البته خشک‌سالی‌های اخیر استان فارس نیز یکی از علل تاثیرگذاری بیشتر این آفت به شمار می‌رود.

غلامی همچنین با اشاره به موضوع ریزگردها نیز گفت: ریزگردها برای هر نوع پوشش گیاهی تهدید به شمار می روند چراکه بر روی برگ پوشش‌های گیاهی نشسته و راه‌های تنفسی را دچار تهدید می‌کنند که در این راستا نیز باید تدابیری اتخاذ شود زیرا اگر ریزگردها بر روی درختان بلوط آفت زده بنشیند باعث ایجاد مشکلاتی نیز خواهند شد.

معاون فنی اداره کل منابع طبیعی استان فارس نیز با بیان اینکه شیوع این آفت با این شدت باعث نگرانی کارشناسان شده، گفت: بحث آفت و بیماری در عرصه‌های منابع طبیعی یک موضوع تازه نیست بلکه مسأله‌ای که باعث نگرانی کارشناسان مربوطه شده، شیوع بیماری سوسک‌های چوبخوار با این شدت است.

علی جواهری با اشاره به اینکه در صورت ادامه این روند تمامی پوشش‌ها با مشکل روبرو می شوند، اظهار داشت: عده ای از کارشناسان اعتقاد دارند که در صورت ادامه این روند جنگل‌های بلوط تا ۲۰ سال دیگر به طور کامل از بین می‌روند که بنده هم منکر آن نیستم اما این احتمال وجود دارد که شرایطی به وجود آید که از خشک شدن درختان بلوط جلوگیری کند.

وی با بیان اینکه وضعیت جنگل‌های بلوط استان فارس نگران کننده و بحرانی است، بیان کرد: با توجه به خشکسالی‌های اخیر، هر ازچندگاهی با وقوع آفات و بیماری‌ها در عرصه های جنگلی در استان رو به رو هستیم و دلیل آن نیزعدم تامین آب است که این خشکسالی‌ها زمینه را برای شیوع و طغیان امراض فراهم کرده البته این امر تنها مربوط به جنگل‌های استان فارس نبوده و در مناطق غرب به ویژه ایلام، کرمانشاه و چهارمحال و بختیاری نیز وجود دارد.

معاون فنی اداره کل منابع طبیعی استان فارس گفت: نحوه مقابله با این امراض مستلزم شناسایی برای تکمیل مباحث مربوط به این آفات است که در این خصوص با ارگانهایی نظیر دانشگاه شیراز هماهنگی شده و محققین از این منطقه بازدید کرده اند و علاوه بر این اکیپ‌های مختلفی از مرکز موسسه آفات و بیماریهای گیاهی از تهران به این منطقه مراجعه کرده و پس از تحقیق نمونه‌هایی را به خارج از کشور فرستاده‌اند.

وی با اشاره به طرحی که برای مقابله با سوسک‌های چوبخوار به صورت پایلوت در استان فارس در حال انجام است، اظهار داشت: در این راستا طرح استفاده از قابلیت جست‌زنی برای بازیابی درختانی که قابلیت بازگشت دارند اجرا می‌شود که فاز اول آن در دشت برم کازرون در حال انجام است.

جواهری گفت: در این طرح اقداماتی برای مشخص شدن قدرت برگشت‌پذیری درختان بلوط که دارای اندام هوایی خشکیده هستند با بهره‌برداری از روش جستزنی انجام می شود.

وی با بیان اینکه روند فعلی جنگل‌های بلوط در استان فارس دلگرم کننده و مطلوب نیست، بیان کرد: در حال حاضر وضعیت این جنگل‌ها نگران کننده است اما امیدواریم که با انجام طرحهای مذکور زمینه حفاظت از جنگل‌های بلوط فراهم شود.

معاون فنی اداره کل منابع طبیعی استان فارس ادامه داد: بیشترین شدت این آفت مربوط به جنگل‌های بلوط شهرستان کازرون و دشت برم است البته در دیگر مناطق استان نیز این آفت‌ها وجود دارد اما اشل و شدت آن کمتر است.

وی اظهار داشت: البته بحث ریزگردها که از خارج کشور وارد ایران می شوند نیز در از بین بردن این جنگل‌ها و پوشش‌های گیاهی بی‌اثر نیست که در این راستا نیز باید چاره‌اندیشی شود.

جواهری همچنین با اشاره به سفر یک محقق آلمانی به استان فارس نیز گفت: این محقق و دیگر همراهانش از جنگل‌های بلوط استان فارس بازدید کرده تا راهکارهای مناسب برای مقابله با سوسک‌های چوبخوار را بررسی و ارائه دهند.