آنجا که سلامت آدمیان را چوب حراج می‌زنند!

آفتاب‌‌نیوز : آفتاب: اینجا نسیم، نه بوی بهار می‌دهد و نه تابستان، نه پاییز و نه زمستان، خبری هم از بوی سبزه و حتی بوی خاک هم نیست؛ اینجا از دشت‌ها و زمین‌های پاک خبری نیست، اینجا اگر هم فصلی است، فصل بی‌توجهی‌هاست!
اینجا کال(دره) "قوژد" است، با همه بوی تعفنی که از یک کانال کوچک خاکی و از فاضلاب می‌توان انتظار داشت. اینجا از هوای پاک که چه عرض کنم، در واقع همه چیز بوی مرگ می‌دهد. بوی سرطان، وبا، حصبه و هزاران بیماری لاعلاج دیگر، در واقع اینجا باید نظاره‌گر فاضلاب متعفن جاری در کنار مزارع و باغات شخم‌خورده و بعضاً در حال کاشت بود و تنها افسوس را مرور کرد ... 

  در حاشیه این کال، باید به قربانی شدن سلامت مردم و نیز بر نحوه مدیریت و مقابله با تولید سبزی‌ها و میوه‌های آلوده گریست! 

به راستی، چه کسی پاسخ‌گوی بیماری‌های احتمالی ناشی از مصرف سبزی‌ها و میوه‌های آلوده "قوژد" است؟ 

اگرچه طی چند سال اخیر مسوولان به عنوان وکلای حقوق مردم، که حداقل این حقوق، تأمین سلامت شهروندان است، وعده‌های رنگارنگی برای تأمین امنیت بهداشتی مطرح کرده‌اند اما هنوز پرونده زمین‌های وسط این کال که محصولات آن با فاضلاب آبیاری می‌شود، بسته نشده است. 

منطقه کال "قوژد" مانند منطقه "کشف‌رود" در مشهد است، انگار به نوعی این منطقه شبیه همان منطقه است، فقط در مساحت، اندکی اختلاف دارند؛ می‌توان گفت مدلی است کوچکتر از کشف رود! اگر از ابتدای پل قوژد، سری به وسط کال بزنید، بی‌شک بعضی باغات انگور، انار و مزارع سبزی را در مساحت‌های مختلف خواهید دید. در ابتدا زمین‌هایی در بالای این پل به چشم می‌خورد که تخم انواع سبزی، به عمل آمده و در قسمت پایین کال نسبت به کشت سبزی و فروش آن اقدام شده است. 

به گفته‌ یکی از اهالی، این زمین‌ها از فاضلاب بیمارستان شهید مدرس که به بیرون هدایت شده، آبیاری می‌شود؛ البته مقداری هم از فاضلاب شهری بوده است. هرکس این زمین‌ها را ببیند به خوبی متوجه فاجعه‌ای که در این منطقه رقم می‌خورد، خواهد شد. اساساً ساده‌لوحانه است اگر تصور کنیم که این مزارع با این آب متعفن آبیاری نمی‌شود. 

از همه موارد و مشاهدات جالب‌تر، پلاستیک‌های به شکل لوله است که یک سر آن در حوضچه‌هایی است که خود کشاورزان درست کرده‌اند و ادامه آن ‌که زیر خاک رفته و معلوم نیست از کدام مزرعه سر در آورده باشد. 

آبیاری زمین‌های "قوژد" با آب فاضلاب در 30 سال گذشته 

به سراغ یکی از کشاورزان که در وسط کال، زمین‌های خود را با آب فاضلاب کشت می‌کند و فاضلاب‌ رها شده را توسط لوله پلاستیکی به زمین خود هدایت کرده است، می‌رویم. با او که چهره آفتاب سوخته‌ای دارد و بیل به دست در حال هدایت فاضلاب به زمین‌اش است؛ به گفت و گو می‌نشینیم، او بیان کرد: 30 سال است این زمین‌ها با آب فاضلاب شهر و بیمارستان کشت می‌شود و نسل به نسل به ما رسیده است. 

وی عنوان کرد: در بالای این کال چند هزار متر زمین است که تخم سبزی‌ها در آن‌جا با آب فاضلاب به عمل می‌آید و مقداری از آن را در زمین‌های وسط کال کشت می‌کنیم و به خاطر قیمت‌ خوبی که دارد، برای فروش به بازار عرضه می‌کنیم. 

این کشاورز با اشاره به این‌که این زمین‌ها تا روستای عشرت‌آباد (نوزد) ادامه دارد و در ادامه این کال ، باغ‌های میوه دیگری هم وجود دارد، ادامه داد: تاکنون مسوولان بسیاری به اینجا آمده و این واقعیت را دیده و رفته‌اند. 

بالای کال، زن مُسنی در حال شخم زدن زمینی جهت کشت گندم است. او خاطرنشان کرد: مقداری از آب مورد نیاز از فاضلاب بیمارستان و مقداری از فاضلاب شهر و مقداری هم از آب چاه تهیه می‌شود که به وسیله لوله‌های پلاستیکی به این مکان هدایت می‌گردد. 

کمی آن‌طرف‌تر باغات اناری است که محصولش با آب فاضلاب به عمل آمده و قطعاً زمستان امسال به بازار خواهد رسید. 

رییس مرکز بهدشت کاشمر:
حتی مصرف ذره‌ای از محصولات "قوژد" ایراد دارد 

دکتر قایمی، رییس مرکز بهدشت کاشمر در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا در این خصوص گفت: در حال حاضر روش آبیاری باغات و مزارع کال قوژد با استفاده از پساب فاضلاب صحیح نبوده و باید از ادامه کار جلوگیری شود. 

وی با بیان این‌که بسیاری از بیماری‌های روده‌ای، انگلی، وبا و هپاتیت آ از طریق فاضلاب انتقال می‌یابد، گفت: هرچه محصول خام‌تر مصرف شود خطر بیشتری در بردارد. مصرف حتی یک ذره از محصولات این منطقه به دلیل استفاده از پساب فاضلاب ایراد دارد. 

قایمی تاکید کرد: در بحث نحوه عرضه، نظارت داریم ولی نظارت بر نحوه تولید محصولات کشاورزی برعهده‌ جهاد کشاورزی است. 

رییس مرکز بهدشت کاشمر با بیان این‌که جهاد کشاورزی، محیط زیست، آب منطقه‌ای و آب شهری جزء نهادهای متولی این امر هستند که باید در این زمینه برخورد کرده و اقدامات لازم را انجام دهند، افزود: متأسفانه قسمتی از فاضلاب شهر هم وارد این عرصه می‌شود که کشاورزان آن منطقه به جز فاضلاب بیمارستان، از این فاضلاب هم جهت آبیاری مزارع خود استفاده می‌کنند. 

وی با بیان این‌که باید زودتر از این‌ها این مشکل رفع می‌شد، افزود: تا مسأله جدی‌تر نشده باید هرچه سریع‌تر منشا آلودگی را از بین برد. 

قائمی با بیان این‌که مشکلات فاضلاب بیمارستان تاکنون چندین بار به استان گزارش شده است از رفع این مشکل تا 2 ماه آینده خبر داد و افزود: با تجهیزات خریداری شده به زودی سیستم تصفیه خانه بیمارستان، راه‌اندازی و از خروج فاضلاب به بیرون جلوگیری خواهد شد. 

به گزارش ایسنا، گر چه استفاده‌ غیر مجاز کشاورزان از پساب فاضلاب بیمارستان شهید مدرس برای آبیاری مزارع و باغات، مشکلاتی را به وجود آورده است که دستگاه‌های ذیربط باید آن را حل کنند ولی وقتی توضیحات نماینده محیط زیست را در این خصوص جویا شدیم، عنوان شد "طبق بازدید کارشناسان، محصولات به عمل آمده در این مکان به اندازه‌ای نبوده که وارد بازار شود" هرچند مالکان باغات و مزارع چیز دیگری را عنوان می‌کردند؛ اما مگر جان مالکانی که حال به هر دلیل و مشکلاتی اقدام به این کار کرده، مهم نیست و حتماً باید تمام مردم شهر گرفتار شوند تا مسوولان به فکر چاره بیفتند. 

رییس اداره محیط زیست کاشمر: رهاسازی پساب بیمارستان شهید مدرس در عرصه طبیعی "قوژد" محرز شده است 

توکلی، رییس اداره محیط زیست کاشمر با بیان این‌که نوع به عمل آمدن محصولات با آب فاضلاب ایراد دارد، گفت: طبق بازدیدی که از آن منطقه شده، رهاسازی پساب بیمارستان شهید مدرس در عرصه طبیعی و محیط زیست در آنجا محرز شده ولی قول می‌دهیم هرچه سریع‌تر پیگیری کنیم تا از ریزش این فاضلاب به محیط زیست خودداری گردد. 

وی با تاکید بر این‌که افرادی که از این آب جهت آبیاری مزارع و باغات خود استفاده می‌کنند، تخلف کرده و باید هرچه سریع‌تر از ادامه‌ کارشان جلوگیری شود، اظهار داشت: قول می‌دهم هرچه سریع‌تر با این معضل برخورده کرده و اقدامات اساسی که در حد حرف نباشد، انجام شود. 

توکلی تصریح کرد: برخورد با این معضل تنها بر عهده یک اداره نیست و تمام ادارات مربوطه باید وظایف خود را به خوبی انجام دهند تا در آینده شاهد چنین مشکلاتی نباشیم. قطعاً اگر از ادامه این کار جلوگیری نشود در آینده وضعیت کال "قوژد" همانند کشف‌رود مشهد خواهد شد، به همین جهت قبل از گسترش آن باید از ادامه کار جلوگیری شود.