نخستین تالاب بین‌المللی ایران، زباله‌دانی می‌شود
آفتاب‌‌نیوز : آفتاب: "کم‌جان" تالابی است که نزدیک به یک سال پیش با تلاش مردم محلی منطقه روستایی‌نشین "کربال"، در شمال شرق شیراز دوباره احیا شد.
نکته جالب توجه در احیاء این تالاب این است که هیچ نهاد دولتی به مردم محلی در عملیات احیاء تالاب کم‌جان کمک نکرد و سرانجام این تالاب پس از نزدیک به سه دهه خشکی، دوباره احیا شد.
داستان جان گرفتن دوباره "کم‌جان" و سنگ‌اندازی‌های سازمان آب منطقه‌ای از دادگاهی کردن فعالان زیست‌محیطی منطقه گرفته تا اعمال نفوذ در تصویب نشدن بودجه احیای تالاب در استانداری فارس بارها نقل و دیگر تکراری شده است.
با این وجود تالاب کم‌جان مدتی است که دارد نیمه‌جان به حیات خود ادامه می‌دهد، به مدد مردمانی که از جان و دل و تنها برای حفاظت از محیط‌زیست محل زندگی خود برای زنده نگه داشتن آن تلاش می‌کنند.
اما بی‌مهری‌ها به تالاب کم‌جان و مردمانش کم نبود که به تازگی مشکلی به مشکلات‌شان اضافه شد.
"سیروس زارع" از اعضای "تشکل مردم نهاداحیا کننده تالاب کم‌جان" در این رابطه می‌گوید: «هیچ کدام از نهادهای دولتی از اداره کل محیط‌زیست استان فارس گرفته تا بخشداری‌های منطقه عملا برای حمایت از این تالاب وارد عرصه نشده‌اند.»
او ادامه می‌دهد: «مشکلات کم نبود که به تازگی شهرداری شهر ارسنجان، سایت دفن زباله‌ای را تنها در فاصله یک کیلومتری تالاب کم‌جان ساخته است.»
زارع می‌افزاید: «این محل دفن در نخستین کوه مشرف به تالاب یعنی کوه رحمت قرار گرفته است.»
او با بیان اینکه اگر تالاب پرآب شود دقیقاً در کنار سایت دفن زباله قرار می‌گیرد، می‌افزاید: « مردم محلی بارها به این اقدام اعتراض کرده‌اند و جلو آن را گرفته‌اند اما باز ماشین‌های حمل زباله در ساعاتی از شب که کسی از مردم آنجا نیست تا جلوی آنها را بگیرد اقدام به تخلیه زباله می‌کنند.»
به گفته وی؛ روزانه بین سه تا چهار وانت بزرگ زباله شهر ارسنجان به این سایت زباله وارد می‌شود که قرار است به‌زودی زباله‌های حوزه توابع مردوشت ارسنجان و سعادت‌شهر نیز زود به آن اضافه شود؛ به عبارتی روزی صدها تن زباله وارد این سایت خواهدشد.
زارع ادامه می‌دهد: «با تجمع این زباله در سایت شیرابه آن امکان نفوذ به آب تالاب کم‌جان و آلوده کردن آن را پیدا می‌کند و کم‌جان به نوعی زه‌کشی شیرابه زباله این سایت می‌شود.»
او با بیان اینکه تالاب کم‌جان هم اکنون محل زندگی و زادآوری برخی گونه‌های جانوری و پرندگان بومی منطقه است، تاکید می‌کند: «آلوده شدن آب تالاب و سایر آلودگی‌های ناشی از مجاورت سایت زباله با تالاب، حیات جانوران را به خطر می‌اندازد.»
او ادامه می‌دهد: «تالاب کم‌جان اکنون محل زندگی گونه‌های منحصر به فردی مثل "ماهی گورخری" است.»
زارع در این باره توضیح می‌دهد: «ماهی گورخری اندمیک "رودخانه کر" است و مدت‌ها همگان تصور می‌کردند که نسل این ماهی منقرض شده است، اما به تازگی این نوع ماهی توسط تیم تحقیقاتی دانشگاه شیراز در تالاب کم‌جان مشاهده شده است.»
این فعال محیط‌زیستی می‌گوید: «غیر از معضلات زیست‌محیطی که این مرکز دفن زباله برای تالاب به‌وجود می‌آورد، نکته جالب توجه این است که این سایت دفن زباله دقیقاً در دامنه کوه رحمت قرار دارد.»
وی توضیح می‌دهد: «کوه رحمت یک منطقه ممنوعه است چون ادامه کوه‌های منتهی به تخت جمشید است که به لحاظ تاریخی و فرهنگی بسیار اهمیت دارند.»
زارع تصریح می‌کند: «سوال من این است که با توجه به اهمیت فرهنگی و تاریخی تخت جمشید چرا سازمان میراث فرهنگی به احداث این سایت زباله آن هم در چنین منطقه‌ای هیچ عکس‌العملی نشان نمی‌دهد.»
وی در پایان خاطرنشان می‌کند: «مردم محلی اکنون به ارزش و اهمیت تالاب کم‌جان پی برده‌اند و تا آنجاکه بتوانند از آن حفاظت می‌کنند.»
تالاب بین‌المللی کم‌جان از جمله تالاب‌های مهم کشور است و در نخستین کنوانسیون بین‌المللی تالاب‌ها در رامسر ثبت و به تائید رسیده، این تالاب طی هزاره‌ها در مسیر کوچ پرندگان مهاجر قرار داشت و طبق نظر مجامع جهانی و زیست‌محیطی یک درصد از پرندگان خاورمیانه را در خود جای می‌داده است.
نکته جالب توجه در احیاء این تالاب این است که هیچ نهاد دولتی به مردم محلی در عملیات احیاء تالاب کم‌جان کمک نکرد و سرانجام این تالاب پس از نزدیک به سه دهه خشکی، دوباره احیا شد.
داستان جان گرفتن دوباره "کم‌جان" و سنگ‌اندازی‌های سازمان آب منطقه‌ای از دادگاهی کردن فعالان زیست‌محیطی منطقه گرفته تا اعمال نفوذ در تصویب نشدن بودجه احیای تالاب در استانداری فارس بارها نقل و دیگر تکراری شده است.
با این وجود تالاب کم‌جان مدتی است که دارد نیمه‌جان به حیات خود ادامه می‌دهد، به مدد مردمانی که از جان و دل و تنها برای حفاظت از محیط‌زیست محل زندگی خود برای زنده نگه داشتن آن تلاش می‌کنند.
اما بی‌مهری‌ها به تالاب کم‌جان و مردمانش کم نبود که به تازگی مشکلی به مشکلات‌شان اضافه شد.
"سیروس زارع" از اعضای "تشکل مردم نهاداحیا کننده تالاب کم‌جان" در این رابطه می‌گوید: «هیچ کدام از نهادهای دولتی از اداره کل محیط‌زیست استان فارس گرفته تا بخشداری‌های منطقه عملا برای حمایت از این تالاب وارد عرصه نشده‌اند.»
او ادامه می‌دهد: «مشکلات کم نبود که به تازگی شهرداری شهر ارسنجان، سایت دفن زباله‌ای را تنها در فاصله یک کیلومتری تالاب کم‌جان ساخته است.»
زارع می‌افزاید: «این محل دفن در نخستین کوه مشرف به تالاب یعنی کوه رحمت قرار گرفته است.»
او با بیان اینکه اگر تالاب پرآب شود دقیقاً در کنار سایت دفن زباله قرار می‌گیرد، می‌افزاید: « مردم محلی بارها به این اقدام اعتراض کرده‌اند و جلو آن را گرفته‌اند اما باز ماشین‌های حمل زباله در ساعاتی از شب که کسی از مردم آنجا نیست تا جلوی آنها را بگیرد اقدام به تخلیه زباله می‌کنند.»
به گفته وی؛ روزانه بین سه تا چهار وانت بزرگ زباله شهر ارسنجان به این سایت زباله وارد می‌شود که قرار است به‌زودی زباله‌های حوزه توابع مردوشت ارسنجان و سعادت‌شهر نیز زود به آن اضافه شود؛ به عبارتی روزی صدها تن زباله وارد این سایت خواهدشد.
زارع ادامه می‌دهد: «با تجمع این زباله در سایت شیرابه آن امکان نفوذ به آب تالاب کم‌جان و آلوده کردن آن را پیدا می‌کند و کم‌جان به نوعی زه‌کشی شیرابه زباله این سایت می‌شود.»
او با بیان اینکه تالاب کم‌جان هم اکنون محل زندگی و زادآوری برخی گونه‌های جانوری و پرندگان بومی منطقه است، تاکید می‌کند: «آلوده شدن آب تالاب و سایر آلودگی‌های ناشی از مجاورت سایت زباله با تالاب، حیات جانوران را به خطر می‌اندازد.»
او ادامه می‌دهد: «تالاب کم‌جان اکنون محل زندگی گونه‌های منحصر به فردی مثل "ماهی گورخری" است.»
زارع در این باره توضیح می‌دهد: «ماهی گورخری اندمیک "رودخانه کر" است و مدت‌ها همگان تصور می‌کردند که نسل این ماهی منقرض شده است، اما به تازگی این نوع ماهی توسط تیم تحقیقاتی دانشگاه شیراز در تالاب کم‌جان مشاهده شده است.»
این فعال محیط‌زیستی می‌گوید: «غیر از معضلات زیست‌محیطی که این مرکز دفن زباله برای تالاب به‌وجود می‌آورد، نکته جالب توجه این است که این سایت دفن زباله دقیقاً در دامنه کوه رحمت قرار دارد.»
وی توضیح می‌دهد: «کوه رحمت یک منطقه ممنوعه است چون ادامه کوه‌های منتهی به تخت جمشید است که به لحاظ تاریخی و فرهنگی بسیار اهمیت دارند.»
زارع تصریح می‌کند: «سوال من این است که با توجه به اهمیت فرهنگی و تاریخی تخت جمشید چرا سازمان میراث فرهنگی به احداث این سایت زباله آن هم در چنین منطقه‌ای هیچ عکس‌العملی نشان نمی‌دهد.»
وی در پایان خاطرنشان می‌کند: «مردم محلی اکنون به ارزش و اهمیت تالاب کم‌جان پی برده‌اند و تا آنجاکه بتوانند از آن حفاظت می‌کنند.»
تالاب بین‌المللی کم‌جان از جمله تالاب‌های مهم کشور است و در نخستین کنوانسیون بین‌المللی تالاب‌ها در رامسر ثبت و به تائید رسیده، این تالاب طی هزاره‌ها در مسیر کوچ پرندگان مهاجر قرار داشت و طبق نظر مجامع جهانی و زیست‌محیطی یک درصد از پرندگان خاورمیانه را در خود جای می‌داده است.
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید