نقالی و دانش سنتی دریانوردی ایرانیان در خلیج‌فارس ثبت جهانی شد
آفتاب‌‌نیوز : آفتاب: هنر «نقالی» و «دانش سنتی دریانوردی ایرانیان در خلیج فارس» در فهرست میراث معنوی یونسکو ثبت شد.
ششمین دورهٔ اجلاس کمیته میراث ناملموس جهانی، در شهر بالی اندونزی برگزار می‌شود و ایران روز گذشته ـ ۳ آذر ماه ـ در این اجلاس توانست آثار معنوی دیگر خود را با موضوعات هنر «نقالی» و «دانش سنتی دریانوردی ایرانیان در خلیج فارس» در فهرست میراث معنوی جهان ثبت کند.
ایران پیش از این توانسته است آثاری چون «نوروز»، «تعزیه»، «آیین‌های پهلوانی»، «موسیقی بخشی‌های شمال خراسان» و «مهارت سنتی بافت فرش کاشان در فارس» را در فهرست میراث معنوی یونسکو به ثبت جهانی برساند.
به گزارش خبرگزاری ایسنا، روح‌الله احمدزاده، رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با اعلام حضور فعال ایران در ششمین نشست کمیته بین‌الدول کنوانسیون حفاظت میراث فرهنگی ناملموس که در بالی اندونزی برگزار می‌شود، افزود: عناوین این دو پرونده که در سال میلادی گذشته به دفتر یونسکو در پاریس ارسال شده بودند، «دانش ساخت و دریانوردی با لنج‌سازی سنتی در حوزه خلیج فارس» و «قصه‌پردازی اجرایی (نقالی)» است.
وی افزود: با توجه به جامعیت هر دو پرونده ارسالی و اهمیت موضوعی آن‌ها به لحاظ قدمت و برخورداری از ویژگی‌های لازم برای ثبت اثر، اعضای حاضر در نشست به اجماع رای به ثبت هر دو اثر در فهرست میراث معنوی یونسکو دادند.
به گفته احمدزاده با ثبت این دو اثر شمار مواریث معنوی جهانی ایران در فهرست یونسکو به ۹ اثر و تعداد مجموع پرونده ثبت شده آثار ملموس و ناملموس ایران نیز در فهرست جهانی به ۲۲ اثر رسید.
رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری دربارهِ محتوای دو پرونده ثبت شده ایران اظهار کرد: در پرونده «دانش ساخت و دریانوردی با لنج‌سازی سنتی در حوزه خلیج فارس» تمامی آیین‌ها، مراسم، آواز‌ها و نوا‌ها، گویش‌های محلی، اعیاد، فنون سنتی دریانوردی، صیادی و لنج‌سازی در محدوده استان‌های هرمزگان، بوشهر، خوزستان و جزایر مسکونی خلیج فارس مورد بررسی قرار گرفته‌اند و در پرونده «قصه‌پردازی اجرایی (نقالی)» نیز تمامی انواع قصه‌پردازی در ایران و تاریخچه آن مورد بررسی قرار گرفته و نحوه اجراهای گوناگون این شیوه نمایشی تشریح شده است.
معاون رییس‌جمهور تاکید کرد: از آنجا که در هر دو پرونده مورد نظر، گستره وسیعی از مناطق جغرافیایی کشور تحت پوشش قرار گرفته و به آن علت که اقوام و فرهنگ‌های گوناگونی از کشور ایران با این پرونده‌ها در ارتباط بودند، یونسکو حساسیت خاصی را برای ثبت این پرونده‌ها از خود نشان داده است.
کار‌شناسان و صاحب‌‌نظران بر این باورند، ثبت جهانی آثار ملموس و ناملموس فرهنگی ایران می‌تواند نقش مؤثری در صیانت از سرمایه‌های فرهنگی کشور و معرفی تمدن ایران در عرصه‌های بین‌المللی داشته باشد. در این راستا، دستاوردهای سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری در سال‌های اخیر با ثبت آثار ملموس و ناملموس فرهنگی کشور، فصل جدیدی را در معرفی ظرفیت‌های تمدنی و فرهنگی ایران اسلامی به افکار عمومی جهان فراهم کرده است.
معاون میراث فرهنگی کشور هم تاکید کرد: با ثبت «دانش ساخت لنج سنتی ایرانی و دریانوردی در حوزه خلیج فارس» در فهرست میراث ناملموس جهانی، نام این خلیج را بار دیگر در یک کنوانسیون بین‌المللی توانستیم ثبت کنیم.
مسعود علویان صدر که برای شرکت در ششمین نشست کمیته بین‌الدول کشورهای عضو کنوانسیون پاسداشت از میراث ناملموس در کشور اندونزی به سر می‌برد در گفت‌وگو با ایسنا، بیان کرد: پرونده دانش ساخت لنج سنتی ایرانی و دریانوردی در حوزه خلیج فارس هر پنج معیار مورد نظر میراث ناملموس را همانند زبان، آئین و آداب و رسوم و اجرای آئین‌های خاص مانند موسیقی کار را شامل می‌شد.
وی خاطرنشان کرد: در این پرونده دانش سنتی مهندسی لنج، مسیریابی، شناخت اقلیم، شناخت حالات دریا و منابع دریا تعریف شده بود.
علویان صدر تصریح کرد: نکته مهم این پرونده بحث اقتدار اقتصادی، فرهنگی و وجود ارتباطات تاریخی بین منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای با محوریت ایران بود. همچنین با این پرونده نام خلیج فارس را با حضور همه کشورهای عربی در یک کنوانسیون بین‌المللی توانستیم ثبت و ضبط کنیم. در واقع ثبت این پرونده در فهرست میراث ناملموس جهانی دو جنبه فنی و دیپلماتیک را در بر می‌گیرد.
او با اشاره به اینکه نمایندگان قطر، انتقاد زیادی داشتند و مطرح می‌کردند که ما نیز چنین دانشی داریم، افزود: ولی خوشبختانه با دفاعی که صورت گرفت کسی نتوانست موضوع را رد کند و این دانش سنتی در فهرست میراث ناملموس یونسکو ثبت شد.
علویان صدر ادامه داد: ایران پیش از این دو پرونده را برای ثبت در فهرست میراث ناملموس جهانی نامزد کرده بود که پرونده دیگر به هنر نقالی یا قصه‌گویی اجرایی ایرانی مربوط می‌شد.
وی توضیح داد: این پرونده تمامی تجلیات و مفاهیم قصه‌گویی را در بر می‌گیرد به طوری که پرده‌خوانی، شاهنامه خوانی، بسم‌الله خوانی، حمزه خوانی و قصه‌گویی‌های محلی و منطقه‌ای که معمولا همراه با موسیقی اجرا می‌شوند مانند موسیقی آشیقلار در این پرونده قرار دارد.
معاون میراث فرهنگی کشور تاکید کرد: ایران با ثبت هنر نقالی در فهرست میراث ناملموس جهانی در واقع یک پرونده زنجیره‌ای را که مفاهیم میراث معنوی کشور را در قالب اقوام مختلف در بر می‌گرفت، توانست ثبت کند.
وی با اشاره به پرونده «نقالی» توضیح داد: ویژگی‌ها و مسائل مختلفی در پرونده نقالی وجود دارند که از نقال می‌توان یاد کرد. زیرا فرد نقال در عین سادگی و استفاده از ابزار و امکانات محدود در ترویج و ادبیات کلاسیک و شفاهی و نیز در تبیین مفاهیم اجتماعی و ایجاد وحدت نقش بسزایی را ایفا می‌کند.
علویان صدر ادامه داد: ویژگی‌های مختلفی در این پرونده مطرح شده بودند که سبب شد نقالی در فهرست میراث ناملموس جهانی یونسکو ثبت شود. به طوری که بیشتر نمایندگان کشورهای دیگر آن را نیازمند پاسداشت ارزیابی کردند و حتی اعلام کردند این روش قصه‌گویی باید به طور ویژه حفاظت شود و در این راستا ماموریت و پلان ویژه‌ای را از ایران خواستند تا برای پاسداشت این اثر معنوی تلاش کنیم.
ششمین دورهٔ اجلاس کمیته میراث ناملموس جهانی، در شهر بالی اندونزی برگزار می‌شود و ایران روز گذشته ـ ۳ آذر ماه ـ در این اجلاس توانست آثار معنوی دیگر خود را با موضوعات هنر «نقالی» و «دانش سنتی دریانوردی ایرانیان در خلیج فارس» در فهرست میراث معنوی جهان ثبت کند.
ایران پیش از این توانسته است آثاری چون «نوروز»، «تعزیه»، «آیین‌های پهلوانی»، «موسیقی بخشی‌های شمال خراسان» و «مهارت سنتی بافت فرش کاشان در فارس» را در فهرست میراث معنوی یونسکو به ثبت جهانی برساند.
به گزارش خبرگزاری ایسنا، روح‌الله احمدزاده، رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با اعلام حضور فعال ایران در ششمین نشست کمیته بین‌الدول کنوانسیون حفاظت میراث فرهنگی ناملموس که در بالی اندونزی برگزار می‌شود، افزود: عناوین این دو پرونده که در سال میلادی گذشته به دفتر یونسکو در پاریس ارسال شده بودند، «دانش ساخت و دریانوردی با لنج‌سازی سنتی در حوزه خلیج فارس» و «قصه‌پردازی اجرایی (نقالی)» است.
وی افزود: با توجه به جامعیت هر دو پرونده ارسالی و اهمیت موضوعی آن‌ها به لحاظ قدمت و برخورداری از ویژگی‌های لازم برای ثبت اثر، اعضای حاضر در نشست به اجماع رای به ثبت هر دو اثر در فهرست میراث معنوی یونسکو دادند.
به گفته احمدزاده با ثبت این دو اثر شمار مواریث معنوی جهانی ایران در فهرست یونسکو به ۹ اثر و تعداد مجموع پرونده ثبت شده آثار ملموس و ناملموس ایران نیز در فهرست جهانی به ۲۲ اثر رسید.
رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری دربارهِ محتوای دو پرونده ثبت شده ایران اظهار کرد: در پرونده «دانش ساخت و دریانوردی با لنج‌سازی سنتی در حوزه خلیج فارس» تمامی آیین‌ها، مراسم، آواز‌ها و نوا‌ها، گویش‌های محلی، اعیاد، فنون سنتی دریانوردی، صیادی و لنج‌سازی در محدوده استان‌های هرمزگان، بوشهر، خوزستان و جزایر مسکونی خلیج فارس مورد بررسی قرار گرفته‌اند و در پرونده «قصه‌پردازی اجرایی (نقالی)» نیز تمامی انواع قصه‌پردازی در ایران و تاریخچه آن مورد بررسی قرار گرفته و نحوه اجراهای گوناگون این شیوه نمایشی تشریح شده است.
معاون رییس‌جمهور تاکید کرد: از آنجا که در هر دو پرونده مورد نظر، گستره وسیعی از مناطق جغرافیایی کشور تحت پوشش قرار گرفته و به آن علت که اقوام و فرهنگ‌های گوناگونی از کشور ایران با این پرونده‌ها در ارتباط بودند، یونسکو حساسیت خاصی را برای ثبت این پرونده‌ها از خود نشان داده است.
کار‌شناسان و صاحب‌‌نظران بر این باورند، ثبت جهانی آثار ملموس و ناملموس فرهنگی ایران می‌تواند نقش مؤثری در صیانت از سرمایه‌های فرهنگی کشور و معرفی تمدن ایران در عرصه‌های بین‌المللی داشته باشد. در این راستا، دستاوردهای سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری در سال‌های اخیر با ثبت آثار ملموس و ناملموس فرهنگی کشور، فصل جدیدی را در معرفی ظرفیت‌های تمدنی و فرهنگی ایران اسلامی به افکار عمومی جهان فراهم کرده است.
معاون میراث فرهنگی کشور هم تاکید کرد: با ثبت «دانش ساخت لنج سنتی ایرانی و دریانوردی در حوزه خلیج فارس» در فهرست میراث ناملموس جهانی، نام این خلیج را بار دیگر در یک کنوانسیون بین‌المللی توانستیم ثبت کنیم.
مسعود علویان صدر که برای شرکت در ششمین نشست کمیته بین‌الدول کشورهای عضو کنوانسیون پاسداشت از میراث ناملموس در کشور اندونزی به سر می‌برد در گفت‌وگو با ایسنا، بیان کرد: پرونده دانش ساخت لنج سنتی ایرانی و دریانوردی در حوزه خلیج فارس هر پنج معیار مورد نظر میراث ناملموس را همانند زبان، آئین و آداب و رسوم و اجرای آئین‌های خاص مانند موسیقی کار را شامل می‌شد.
وی خاطرنشان کرد: در این پرونده دانش سنتی مهندسی لنج، مسیریابی، شناخت اقلیم، شناخت حالات دریا و منابع دریا تعریف شده بود.
علویان صدر تصریح کرد: نکته مهم این پرونده بحث اقتدار اقتصادی، فرهنگی و وجود ارتباطات تاریخی بین منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای با محوریت ایران بود. همچنین با این پرونده نام خلیج فارس را با حضور همه کشورهای عربی در یک کنوانسیون بین‌المللی توانستیم ثبت و ضبط کنیم. در واقع ثبت این پرونده در فهرست میراث ناملموس جهانی دو جنبه فنی و دیپلماتیک را در بر می‌گیرد.
او با اشاره به اینکه نمایندگان قطر، انتقاد زیادی داشتند و مطرح می‌کردند که ما نیز چنین دانشی داریم، افزود: ولی خوشبختانه با دفاعی که صورت گرفت کسی نتوانست موضوع را رد کند و این دانش سنتی در فهرست میراث ناملموس یونسکو ثبت شد.
علویان صدر ادامه داد: ایران پیش از این دو پرونده را برای ثبت در فهرست میراث ناملموس جهانی نامزد کرده بود که پرونده دیگر به هنر نقالی یا قصه‌گویی اجرایی ایرانی مربوط می‌شد.
وی توضیح داد: این پرونده تمامی تجلیات و مفاهیم قصه‌گویی را در بر می‌گیرد به طوری که پرده‌خوانی، شاهنامه خوانی، بسم‌الله خوانی، حمزه خوانی و قصه‌گویی‌های محلی و منطقه‌ای که معمولا همراه با موسیقی اجرا می‌شوند مانند موسیقی آشیقلار در این پرونده قرار دارد.
معاون میراث فرهنگی کشور تاکید کرد: ایران با ثبت هنر نقالی در فهرست میراث ناملموس جهانی در واقع یک پرونده زنجیره‌ای را که مفاهیم میراث معنوی کشور را در قالب اقوام مختلف در بر می‌گرفت، توانست ثبت کند.
وی با اشاره به پرونده «نقالی» توضیح داد: ویژگی‌ها و مسائل مختلفی در پرونده نقالی وجود دارند که از نقال می‌توان یاد کرد. زیرا فرد نقال در عین سادگی و استفاده از ابزار و امکانات محدود در ترویج و ادبیات کلاسیک و شفاهی و نیز در تبیین مفاهیم اجتماعی و ایجاد وحدت نقش بسزایی را ایفا می‌کند.
علویان صدر ادامه داد: ویژگی‌های مختلفی در این پرونده مطرح شده بودند که سبب شد نقالی در فهرست میراث ناملموس جهانی یونسکو ثبت شود. به طوری که بیشتر نمایندگان کشورهای دیگر آن را نیازمند پاسداشت ارزیابی کردند و حتی اعلام کردند این روش قصه‌گویی باید به طور ویژه حفاظت شود و در این راستا ماموریت و پلان ویژه‌ای را از ایران خواستند تا برای پاسداشت این اثر معنوی تلاش کنیم.
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه خبرهای مرتبط
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید