آفتابنیوز : آفتاب: زمستان سال گذشته وقتی بانک مرکزی برای تک نرخی کردن قیمتها و تثبیت موقعیت خود به عنوان متولی، پای نیروی انتظامی را به چهارراه استانبول باز کرد اهالی بازار ارز از این اتفاق شگفتزده به نظر میرسیدند اما با گذشت چند ماه و با تشدید نظارت بر فعالیت صرافیها کسی از ابطال مجوزها و توبیخ و جریمهها متعجب نمیشود.
به گزارش شرق، بانک مرکزی و رییسکل آن بارها هشدار داده که با صرافیهایی که از قوانین تخلف کنند مقابله خواهند کرد و اگر لازم شد روی مجوزشان مهر باطل خواهند زد. اولین زنگ خطر هم وقتی به صدا درآمد که بعد از مذاکرات اسفند ۹۰ اتحادیه کشوری طلا و جواهر و بانک مرکزی که با حضور نیروی انتظامی برگزار شد. این اتحادیه دو ماه مهلت گرفت تا مجوزهایی که به صرافیها برای خرید و فروش ارز داده باطل اعلام کند اما وقتی مهلت به آخر رسید و خبری از ابطال جواز فعالیت این صرافیها نشد، بانک مرکزی فهرست این گروه از معاملهگران را از کانون صرافها گرفت و به دست نیروی انتظامی داد تا تکلیفشان از طریق برخورد قضایی یکسره شود. اما این ظاهرا آغاز راه است چون آنطور که معاون نظارت بانک مرکزی به ایسنا میگوید مجوز فعالیت ۲۱ صرافی باطل شده و این تازه آمار سال گذشته است. ابراهیم درویشی تصریح کرد: امسال هم برخورد با صرافان غیرمجاز تازه شروع شده است.
به گفته درویشی جلوی صرافیهای غیرمجاز با هماهنگی ستاد مبارزه با مفاسد، نیروی انتظامی و وزارت اطلاعات گرفته میشود و این صرافیهای غیرمجاز بسته خواهند شد. البته پرونده تخلفات صرافیها و برخورد با آنها به همین جا ختم نمیشود و جرایم هم محدود به همین یک مورد نمیشود. از بازار ارز خبر میرسد که پرونده چند صرافی دیگر هم در نوبت رسیدگی قرار دارند و البته آنگونه که شنیده میشود این بار به جرم همکاری با گروه آریا. این گروه از صرافیها متهم به همکاری و صدور حواله برای کارگزار بانکهای صادرات و توسعه صادرات هستند که همزمان با برخی از متهمان پرونده سههزارمیلیاردتومانی هم همکاری میکردند. براساس قانون پولشویی صرافها باید معاملات بیش از پنجهزار دلار را به بانک مرکزی گزارش بدهند در غیر این صورت متخلف محسوب میشوند البته برخی از این صرافها مدعی هستند که صدور حواله برای این کارگزار را به بانک مرکزی گزارش دادهاند.
به هر حال با توجه به حساسیت شرایط بازار ارز و اثرگذاری اتفاقات آن بر تمام بازار کالا و خدمات وزارت اطلاعات هم برای مقابله با متخلفان دست به کار شده است. در چنین شرایطی و در حالی که در بازار رقیب قیمتها در مقابل افزایش قیمت جهانی طلا مقاومت میکند در بازار ارز قیمت دلار کمی کاهش یافت هرچند که این نزول چندان هم چشمگیر نبود. هر دلار آمریکا دیروز چهار تومان ارزانتر از روز سهشنبه به فروش رسید و در هنگام فروش از طرف صرافها هزار و ۷۶۳ تومان قیمت خورد. این در حالی بود که پوند واحد پول انگلیس دوهزار و ۷۷۰ تومان در این روز ارزش داشت یعنی ۱۰ تومان ارزانتر از روز پیش در مورد یورو نیز وضع بر همین منوال بود. هر واحد پول اروپایی دیروز دوهزار و ۲۲۰ تومان خریداری میشد و دوهزار و ۲۳۰ تومان به فروش میرسید یعنی پنج تومان ارزانتر از روز سهشنبه.
روز طلایی
اما برخلاف بازار ارز که قیمت زیر سایه اخبار نهچندان خوشایند، رو به نزول داشت در بازار سکه، در روی پاشنه گرانی میچرخید. طلا چند روزی است که تحتتاثیر بحران اروپایی دوباره در مرکز توجه قرار گرفته و به امنترین روش سرمایهگذاری تبدیل شده است. ارزش هر اونس طلا دیروز تاهزار و ۶۳۷ تومان هم بالا رفت. این به معنای رشد ۱۹ دلاری نسبت به روز پیش و افزایش بیش از ۸۰ دلار نسبت اواخر هفته گذشته است. اما با وجود رشد هیجانانگیز ارزش طلا در بازار جهانی قیمت سکه در بازار داخلی تلاش میکند هیجان زده نشود و رشد قیمتها با دامنه رشد قیمت طلا تناسب چندانی ندارد. به این ترتیب به نظر میرسد قیمت سکه در مقابل قیمت جهانی طلا مقاومت خود را آزمایش میکند. بازار سکه سال گذشته هم چنین مقاومتی را تجربه کرد. در آن روزها بانک مرکزی رسما به رقیبی برای فروشندگان بازار آزاد تبدیل شده بود و تلاش میکرد با حفظ اختلاف قیمت، تقاضا برای خرید را از این بازار منحرف کند به همین علت هم وقتی قیمت طلا در بازار جهانی ناگهان در مدار رشد قرار گرفت بازار آزاد تمام تلاش خود را کرد تا برای حفظ مشتریانش در مقابل گرانی مقاومت کند.
دست آخر هم البته چاره جز تسلیم نبود و قیمت سکه بعد از عقبنشینی فروشندگان از آخرین خاکریز به شدت بالا رفت. در ادامه هم بانک مرکزی به این نتیجه رسید که ارزانفروشی در آن شرایط دردی از بازار دوا نمیکند و البته ذخایر به حراج گذاشته میشود بنابراین هر دو بازار رسمی و آزاد به موازات هم قیمتها را افزایش دادند. با این تجربه باید دید این بار بازار سکه تا چه زمان میتواند در مقابل رشد قیمتها مقاومت کند البته این احتمال هم وجود دارد که قبل از در هم شکستن مقاومت، نرخها در بازار جهانی تعدیل شود. دیروز هر سکه طرح قدیم ۶۸۳هزار تومان قیمت داشت و نوع جدید آن هم ۶۷۶هزار تومان به فروش رسید یعنی به ترتیب پنج و هفتهزار تومان رشد قیمت در یک روز. در همین روز نیم و ربعسکه ۳۳۸ و ۱۸۵هزار تومان ارزش داشت و سکه گرمی ۱۰۵هزار و ۵۰۰ تومان به فروش رفت.
ابزار جایگزین در راه است
البته بانک مرکزی هم که هنوز پرونده پیشفروشهای سکه را زیر بغل دارد هم تصمیم ندارد آن را مختومه اعلام کند و هر روز بند و تبصره جدیدی برای آن در نظر میگیرد. در تازهترین مورد هم پیمان قربانی، مدیر اداره بررسیها و سیاستهای اقتصادی بانک مرکزی از آغاز عرضه ابزار جدید جایگزین پیشنهادی بانک مرکزی از دیروز ۱۶خرداد در بانک ملی خبر داد و گفت: استفاده از این ابزار هم مانند ابزارهای قبلی اختیاری است و افراد در صورت تمایل میتوانند از آن بهره ببرند. وی ابزار جدید را استفاده از اوراق گواهی سپرده با نرخ ۲۰درصد اعلام و بیان کرد: شرایط استفاده از این ابزار مانند اوراق گواهی سپرده قبلی است و سود آن از زمان ثبتنام تعلق خواهد رفت، منتها نرخ سود آن به ۲۰درصد کاهش یافته است. قربانی خاطرنشان کرد: بانک مرکزی پس از ارزیابیهای مجدد نرخ سود ۲۰درصد را در شرایط فعلی برای این ابزار مناسب دانست. به عبارت دیگر طرح و ابزار جدید بانک مرکزی برای جایگزینی سکه پیشفروش همان ابزار قبلی است البته با چهاردرصد سود کمتر!
عرضه سکه دو برابر میشود
قربانی با اعلام اینکه امسال عرضه سکه به بازار دو برابر پارسال به میزان ششمیلیون قطعه خواهد بود، گفت: در حال حاضر بازار سکه از ثبات نسبی برخوردار است و اگر در مقاطعی دچار نوساناتی میشود، تحتتاثیر قیمتها در بازارهای جهانی یا سایر عوامل تاثیرگذار در بازار است. به گفته او، در مجموع تا به امروز ۶/۳میلیون قطعه سکه پیش فروش شده سررسید شده است که سهمیلیون و ۴۵۴هزار قطعه سکه آن تحویل داده شده، به جای حدود دومیلیون و ۹۵هزار قطعه سکه از ابزار جایگزین استفاده شده است و ۷۸۵هزار قطعه سکه هم عدم مراجعه داشتند.