دلایل تذکر گرفتن روزنامه‌ها چیست؟

برای دومین‌بار متوالی در حالی که گمان می‌رفت دقت و نظارت بر فعالیت رسانه‌ها سخت‌گیرانه‌تر شده است‌، به روزنامه‌ها تذکر داده شد. در این شرایط، معاون مطبوعاتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پاسخ به این‌که آیا تذکرات هیأت نظارت بر مطبوعات به تعدادی از روزنامه‌ها جنبه‌ی محدودیتی دارد؟ اظهار کرد: پیش از این هم به رسانه‌ها تذکر داده شده، اما چون فضای انتخابات فضای هیجانی است و گاهی هیجانات بر فضای رسانه‌یی حاکم می‌شود، تلاش ما این است که این فضا از عقلانیت خارج نشود.

او به خبرنگار ایسنا گفت: تذکرهای هیأت نظارت بر مطبوعات به رسانه‌ها در جهت محدود کردن هیچ‌کدام از فعالیت‌های رسانه‌یی نیست.

البته داستان تذکرات به همین چند روزنامه ختم نشد و هفت روز بعد، در ششم خردادماه، نام روزنامه‌ی رسمی دولت (ایران) در کنار روزنامه‌های شهروند، هفت صبح و مردم‌سالاری برای گرفتن تذکر قرار گرفت.

حال با این‌که حدود سه هفته از شروع دادن تذکرات می‌گذرد، دلیل دقیق این تذکرات مشخص نیست و هیأت نظارت بر مطبوعات ماده‌ی 6 قانون مطبوعات را به‌عنوان دلیلی کلی برای همه‌ی این تذکرات عنوان کرده است. «نشر مطالب الحادی و مخالف موازین اسلامی و ترویج مطالبی که به اساس جمهوری اسلامی لطمه وارد کند، اشاعه‌ی فحشا و منکرات و انتشار عکس‌ها و تصاویر و مطالب خلاف عفت عمومی، تبلیغ و ترویج اسراف و تبذیر، ایجاد اختلاف مابین اقشار جامعه، بویژه ازطریق طرح مسائل نژادی و قومی، تحریص و تشویق افراد و گروه‌ها به ارتکاب اعمالی علیه امنیت، حیثیت و منافع جمهوری اسلامی ایران در داخل یا خارج، فاش کردن و انتشار اسناد و دستورها و مسائل محرمانه، اسرار نیروهای مسلح جمهوری اسلامی، نقشه و استحکامات نظامی، انتشار مذاکرات غیرعلنی مجلس شورای اسلامی و محاکم غیرعلنی دادگستری و تحقیقات مراجع قضایی بدون مجوز قانونی، اهانت به دین مبین اسلام و مقدسات آن و همچنین اهانت به مقام معظم رهبری و مراجع مسلم تقلید، افترابه مقامات، نهادها، ارگان‌ها و هریک از افراد کشور و توهین به اشخاص حقیقی و حقوقی که حرمت شرعی دارند، اگرچه از طریق انتشار عکس یا کاریکاتور باشد، سرقت‌های ادبی و همچنین نقل مطالب از مطبوعات و احزاب و گروه‌های منحرف و مخالف اسلام (داخلی و خارجی) به‌نحوی که تبلیغ از آن‌ها باشد، استفاده ابزاری از افراد (اعم از زن و مرد) در تصاویر و محتوا، تحقیر و توهین به جنس زن، تبلیغ تشریفات و تجملات نامشروع و غیرقانونی، طرح مطالب موجب تضاد میان زن و مرد از طریق دفاع غیرشرعی از حقوق آنان، پخش شایعات و مطالب خلاف واقع و یا تحریف مطالب دیگران و انتشار مطلب علیه اصول قانون اساسی» از جمله موادی هستند که در ماده‌ی 6 قانون مطبوعات آورده شده است و فعالیت مطبوعات در هریک از این موارد تخلف محسوب می‌شود.

تنوع و گستردگی، آن چیزی است که از این قانون برداشت می‌شود، دست‌اندرکاران این رسانه‌ها بر همین اساس معتقدند بهتر می‌نماید هر رسانه‌ای در صورت تخلف از هریک از این مواد، دلیل واقعی را بداند تا از تکرار آن جلوگیری کند. با این اوصاف نه‌تنها جزییات تذکرات به تعدادی از این روزنامه‌ها اعلام نشده است، بلکه تعداد دیگری از این روزنامه‌ها نیز هنوز تذکر کتبی از دبیرخانه‌ی هیأت نظارت بر مطبوعات نگرفته و خبر تذکر گرفتن روزنامه‌ی خود را از طریق خبرگزاری‌ها دنبال کرده‌اند.

عبدالرضا داوری - مدیرمسوول روزنامه‌ی شهروند - که تا کنون دوبار از هیأت نظارت بر مطبوعات تذکر گرفته است، درباره‌ی دلیل این ماجرا به خبرنگار ایسنا گفت: تا کنون دبیرخانه‌ی هیأت نظارت بر مطبوعات هیچ اطلاعی در این‌باره به ما نداده و فقط در متن خبر خبرگزاری‌ها به تخلف از ماده‌ی 6 قانون مطبوعات اشاره شده که آن ماده هم در حوزه‌های خیلی خاصی است.

او تأکید کرد: معمول روند تذکر دادن این است که علت آن به‌شکل کتبی برای ما فرستاده شود، اما تا کنون این اتفاق نیفتاده است و با توجه به این‌که ما تلاش می‌کنیم تا در راستای قانون اساسی و قانون مطبوعات حرکت کنیم، بهتر است علت را بدانیم تا دقت بیشتر در عملکرد خود داشته باشیم.

علی‌اصغر رستمی - دبیر تحریریه‌ی روزنامه‌ی تابناک - نیز در این‌باره اظهار کرد: هنوز از دبیرخانه‌ی هیأت نظارت بر مطبوعات چیزی به ما اعلام نشده است و زمانی هم که موضوع را پیگیری کردیم، به ما گفتند که علت را به‌صورت کتبی به شما اعلام خواهیم کرد.

مهدی رحمانیان - مدیرمسوول روزنامه‌ی شرق - هم که روزنامه‌اش به‌تازگی تذکر گرفته، با بیان این‌که تا کنون تذکری کتبی از دبیرخانه‌ی هیأت نظارت بر مطبوعات به‌دست ما نرسیده است، افزود: ما خبر تذکر دادن به روزنامه را از طریق خبرگزاری‌ها فهمیدیم.

همچنین آرش خوشخو - سردبیر روزنامه‌ی هفت صبح - نیز گفت: متأسفانه تا کنون هیچ نامه‌ی کتبی‌ای از دبیرخانه‌ی هیأت نظارت بر مطبوعات به دفتر روزنامه نرسیده است.

در این میان اما سعید پورعزیزی - مدیرمسوول روزنامه‌ی بهار - از رسیدن نامه‌ی رسمی هیأت نظارت بر مطبوعات به این روزنامه خبر داد و افزود: دلیل تذکر گرفتن روزنامه‌ی بهار به‌طور کلی مطالب اقتصادی و تیترهای مربوط به معیشت مردم و گرانی بوده است.

مسعود حیدری - عضو شورای سردبیری روزنامه‌ی قانون - هم با اشاره به گرفتن تذکر کتبی از هیأت نظارت بر مطبوعات، تصریح کرد: با توجه به این تذکرات به‌نظر می‌رسد باید بیشتر بر فضای آزادی‌ای که مطبوعات به آن نیاز دارند، کار شود؛ با توجه به نزدیک بودن انتخابات، انتظار می‌رفت دست رسانه‌ها در این شرایط بازتر باشد، اما گویا برخلاف این انتظار در حال رخ دادن است.

او اضافه کرد: با این شرایط نباید از رسانه‌ها توقع داشت که وظایف خود را به‌درستی انجام دهند و بتوانند به شکل‌دهی افکار‌ عمومی کمک کنند.

البته پیگیری‌های خبرنگار ایسنا به همین چند روزنامه ختم نشد، اما متأسفانه از روزنامه‌های دیگر به‌دلیل نبودن مسوول پاسخگویی، پاسخ مناسب گرفته نشد.