آفتابنیوز : روحاني گفت: مسأله انرژي هستهاي در ايران به اقتصاد ملي كشور، غرور ملي، توسعه پايدار، فناوري پيشرفته و حتي به علت تهديد برخي از كشورها به امنيت ملي ايران مرتبط است.
وي با اشاره به اينكه جامعه ايران يك جامعه باز و گفتمانگراست افزود: مردم تمامي مباحث مهم را به دقت دنبال ميكنند، لذا اميدواريم اين كنفرانس باتوجه به اينكه پرونده هستهاي ايران جنبه بينالمللي پيدا كرده است بستر مناسبي براي بررسي بيطرفانه مسائل هستهاي كشور باشد.
روحاني در ادامه با اشاره به اهميت تصورات در روابط بينالمللي گفت: در مسائل سياست بينالملل تصوير، تصورات و نحوه ادراك نقشي اساسي دارد. گاه ممكن است مباني اين تصورات يا ادراك ناصحيح باشد. اما در صورتي كه اين تصورات شكل گرفته و استحكام پيدا كند تغيير آنها مشكل و غيرممكن است.
دبير شوراي عالي امنيت ملي با اشاره به اينكه پس از پيروزي انقلاب ايران بهعنوان كشوري خطرناك سلطهطلب و ناهنجار تلقي شده است افزود: برمبناي همين تصورات ناصحيح بود كه در جنگ تحميلي غرب و آمريكا در كنار حزب بعث عراق قرار گرفت و امروز هم بسياري از قضاوتها نسبت به برنامه هستهاي ايران از همين تصورات نادرست و تصويرهاي ناصحيح سرچشمه ميگيرد.
روحاني افزود: مسائل هستهاي ايران بهگونهاي انعكاس مييابد كه گويي ايران هدف اصلي خود را توليد سلاح هستهاي قرار داده و يا سلاح هستهاي را توليد كرده و در صدد استفاده از آن است.
روحاني در ادامه با اشاره به آن كه مردم ايران نيز به دليل سابقه 25 سال گذشته و فشارهاي اقتصادي و تحريمهاي اعمال شده از سوي غرب تصور چندان مثبتي به غرب ندارند افزود: مردم هدف غرب را محاصره دائمي ايران ميدانند و بر اين باورند كه غرب با پيشرفت و توسعه ايران اسلامي مخالف است. گويي غرب استقلال ايران را برنميتابد.
مسؤول پرونده هستهاي ايران با اشاره به اينكه به علت تحريمها و فشارهاي غرب تكميل نيروگاه بوشهر حدود 30 سال بهطول انجاميده است افزود: مردم احساس ميكنند مهمترين بخش انرژي هستهاي صلحآميز يعني توليد سوخت به دست دانشمندان جوان ايراني بهثمر رسيده است و به اين مسأله با غرور خاصي مينگرند. مردم ايران حساب خاصي را براي اين فناوري باز كردهاند و حتي در مواردي مسؤولان كشور را مورد انتقاد قرار ميدهند كه چرا باتوجه به اينكه هيچ كشوري حاضر به همكاري با ايران نشده و حتي آژانس نيز به جمهوري اسلامي ايران كمك نكرده است، ايران تا اين حد براي رفع دغدغهها و نگرانيهاي آنها هزينه و وقت صرف مينمايد.
دبير شوراي امنيت ملي با اشاره به ادعاهاي واهي آمريكا در مورد غيرصلحآميز بودن فعاليتهاي هستهاي ايران افزود: اكنون براي همه روشن شده است آمريكا براي اثبات تكقطبي بودن جهان و ادامه يكجانبهگرايي بهدنبال ماجراجوييهاي بينالمللي است، در ماجراي عراق استدلال اصلي آمريكا براي حمله به اين كشور واهي و غيرواقعي از آب درآمد به همين دليل عمل آمريكا اقدامي غيرمتمدنانه در دنيا تلقي شده و جنبشهاي ضدجنگ عليه اين كشور بهوجود آمد.
روحاني افزود: آمريكا اكنون نيز موضوع هستهاي ايران را از اين ديدگاه مينگرد. اين رويكرد براي بسياري از كشورهاي جهان كه معتقدم برنامه و رفتار آمريكا برمبناي سلطهطلبي و باتوجه به روابط ايران و آمريكا در 25 سال گذشته طراحي شده است، نگرانكننده است.
در پرونده هسته اي ايران در آژانس بين المللي اتمي دو نظر اساسي وجود داشت، ابتدا حل و فصل مسأله در چارچوب مقررات و قوانين بين المللي و نمادهاي بين المللي براي دوري از بحران و دوم، تبديل موضوع به يك بحران.
دبير شوراي امنيت ملي با بيان اين مقدمه ادامه داد: افزايش بحران و تنش و در نهايت هدايت موضوع به سمت موضوع امنيتي، حتي امنيت بين المللي است. اين موضوع به اين دليل است كه آمريكا از آب گل آلود ماهي مي گيرد.
به عقيده روحاني، راه اول مورد توجه همه كشورهاي جهان غير از چند كشور قرار گرفت، يعني مي توان گفت قريب به اتفاق كشورها راه حل اول را پسنديدند، كه اين يعني موضوع از طريق قانوني و آژانس به حل نهايي برسد.
دبير شوراي عالي امنيت ملي از پيگيري موضوع و بحران توسط آمريكا، صحبت كرد و گفت: هرجا كه آمريكا فرصت اظهارنظر پيدا كرد و در تمام جلسات شوراي حكام در دو سال گذشته بدون استثنا نظر آنها ارجاع به شوراي امنيت بود، اما به عقيده روحاني، آمريكا همواره در انزواي كامل بود و حتي مي توان گفت كه در شوراي حكام تنهاي تنها بود يا شايد هم يك يا دو كشور با او همكاري مي كردند. يعني اكثريت قريب به اتفاق شوراي حكام با اين روند مخالف بودند، راهي كه اكثريت پسنديدند كه منافع بزرگي را براي جهان به همراه داشت.
دبير شوراي عالي امنيت ملي، اولين منفعت مهم اين راه را ايجاد اعتماد عمومي دانست و گفت: در سايه مسير انتخاب شده، جهان از نگراني ها فاصله گرفت و به طور كامل اعتقاد يافت كه برنامه ايران، صلح آميز است. اين مسأله در گزارش مكتوب و اخير آژانس (در نوامبر 2004) آژانس به صراحت اين موضوع را اعلام و تأكيد كرد: بررسي هاي مواد هسته اي ايران و بررسي هاي آژانس ما را به اينجا رساند كه ايران، فعاليت ممنوعه اي نداشت.
روحاني تصويب اين موضوع را در قطعنامه نوامبر 2004 در شوراي حكام دستاورد مهمي دانست و ادامه داد: نگراني كه برخي كشورها ايجاد كرده بودند در سايه همكاري با آژانس برطرف شد و آژانس به اين نظر رسيد كه مسير فعاليت ايران صلح آميز است.
دبير شوراي عالي امنيت ملي فعاليت ايران را براي جبران مواردي كه به تعبير آژانس قصور بود، دستاورد دوم جمهوري اسلامي ايران دانست و ادامه داد: در انتخاب اين مسير مقررات بين المللي و نمادهاي بين المللي تقويت مي شود و با اين موضوع ثابت شد كه مقررات بين المللي قادر هستند از طريق اجراي مقررات قانوني نگراني هاي احتمالي را كه وجود دارد، رفع كنند و حتي مي توان به جرأت گفت كه آژانس جايگاه جديدي در دنيا پيدا كرده است. يعني با اين موضوع به جهانيان نشان داده شد كه آژانس از لحاظ توانمندي قادر است جايگاه اصلي خود را براي رفع نگراني در زمينه عدم اشاعه تسليحات كشتار جمعي ايفا كند و اين براي كنفرانس ها و مقررات آينده دنيا جايگاه جديد و تثبيت شده مهمي است.
روحاني صلح و ثبات در منطقه را دستاورد چهارم مذاكرات هسته اي اعلام كرد و گفت: در سايه راه و مسيري كه اكثريت كشورهاي دنيا برگزيدند، امروز مي بينيم كه در منطقه ما كه حساس و استراتژيك است ثبات و امنيت برقرار است. ايران به عنوان بزرگترين كشور از لحاظ وسعت جغرافيايي، نيروي انساني و امكانات در اين ثبات نقش سازنده خود را براي ثبات و امنيت در منطقه ايفا كرد كه حتي در افغانستان هم براي ايجاد ثبات در منطقه، افغانستان قدم هاي مثبت و مهمي برداشت تا جايي كه حتي اشغالگران دو كشور همسايه (عراق و افغانستان) نتوانستند منكر اين نقش مهم شوند.
به گفته روحاني هر بحران به معني از بين بردن ثبات و امنيت در كل منطقه است، راهي كه ايران و بقيه برگزيدند ثمراتش ثبات و امنيت در كل منطقه خليج فارس است.
امضاي پروتكل الحاقي ديگر دستاورد در مذاكرات پرونده هسته اي ايران عنوان شد و روحاني در اين زمينه گفت: پنجمين دستاورد اين راه امضاي پروتكل الحاقي به طور داوطلبانه توسط ايران بود كه قبل از موعد مقرر در پروتكل، اظهارنامه را در 1030 صفحه به آژانس ارائه كرد و براي راستي آزمايي اين اظهارنامه ها با آژانس همكاري كامل كرد.
به عقيده دبير شوراي عالي امنيت ملي، پذيرفتن پروتكل الحاقي و اجراي داوطلبانه بدان معناست كه برنامه هسته اي ايران صلح آميز است و اين موضوع بهترين تأييد براي ادامه صلح آميز ماندن برنامه هسته اي ايران، اجراي دقيق پروتكل الحاقي است، پروتكلي كه آخرين دستاورد فني، حقوقي انديشمندان جهان براي حفظ امنيت هسته اي است و اين يعني مسير صلح آميز هسته اي ديگر منحرف نخواهد شد.
دبير شوراي عالي امنيت ملي ادامه داد: به اعتقاد كارشناسان اين كه كشوري پروتكل الحاقي را امضا كند و همزمان از راه استفاده صلح آميز خارج شود امكان پذير نيست. در حقيقت پذيرش داوطلبانه پروتكل و اجراي داوطلبانه آن براي اين بود كه دنيا نسبت به برنامه هسته اي ايران اعتماد داشته باشد و به طور كل مي توان گفت كه جمهوري اسلامي ايران سه هدف را دنبال كرده است.
حفظ دستاوردهاي فني خود در زمينه مسائل صلح آميز هسته اي، جلوگيري از ايجاد بحران و ارتقا و احترام به مقررات بين المللي و نمادهاي بين المللي خصوصاً آنهايي كه در زمينه عدم اشاعه فعاليت مي كنند.» از مهمترين دستاوردهايي بوده است كه روحاني به آن اشاره كرد.
رئيس شوراي عالي امنيت ملي گفت: ايران، هدف اول خود را بر توليد سوخت هسته اي براي نيروگاه هسته اي قرار داد و تمام حلقه هايي را كه در يك سال و نيم گذشته نياز داشت تكميل كرد. در آغاز كار، جمهوري اسلامي ايران توانمندي براي غني سازي را يافت بدان معنا كه توانايي ساخت UF6 و تبديل آن به اورانيوم غني شده 5/3 درصد را در تأسيسات نطنز دارا بود اما در طول اين مدت، بقيه حلقه ها را نيز كامل كرد. حلقه اي كه از كيك زرد ما را به UF6 مي رساند، حلقه اي كه ما را از خاك معدن به كيك زرد مي رساند و حلقه اي كه در آن بايد سنگ اورانيوم از معدن جدا شود. امروز ايران دارنده امكانات و تكنولوژي توليد سوخت است. همان گونه كه در پاراگراف 128 گزارش گروه معروف به MNA، هم آمده ايران جزو كشورهايي است كه امكانات غني سازي و توليد سوخت نيروگاهي دارد.
روحاني ضمن اشاره به هدف دوم ايران گفت: در هدف دوم نيز ايران موفق بود و جلوي بحران و تنش را گرفت. اگر مسير ديگري كه ديگران مي خواستند طي مي شد امروز ما با ناامني و بحران بزرگ در منطقه مواجه بوديم اما حالا صلح و ثبات برقرار است.
وي افزود: اكنون، ايران ارتقاي مقررات بين المللي و نهادهاي بين المللي را تثبيت كرده است.
روحاني سپس گفت: اگر بخواهيم ديپلماسي هسته اي ايران را در يك كلمه خلاصه كنيم مي گوييم ايران معتقد است تنها مقرراتي كه روابط بين الملل را تنظيم مي كند و تنها مقرراتي كه براي جلوگيري از عدم اشاعه هسته اي وجود دارد مقررات مدون بين المللي است كه شامل، مقررات NPT، پادمان ها و پروتكل الحاقي است.
رئيس پرونده هسته اي ايران افزود: آنچه مي خواهيم اجراي قانون و اجراي NPTاست. امروز آمريكا و گاهي نغمه هايي از اروپا بر اين مبنا قرار گرفته كه ايران بايد چرخه سوخت خود را كنار بگذارد اما NPT در ذات خود يك تبعيض دارد و اين است كه برخلاف ساير مقررات عدم اشاعه هسته اي، NPT دنيا را به دو دسته دارنده سلاح و ندارها تقسيم كرده است. امروز آمريكا به دنبال تبعيض دومي است و مي خواهد تبعيض ديگري بين دارندگان فناوري صلح هسته اي و آنهايي كه حق ندارند فناوري را داشته باشند به وجود آورد.
اين تبعيض مورد قبول ايران و مورد قبول كشورهاي در حال توسعه و حتي مورد قبول برخي كشورهاي صنعتي نيست. حتي ژاپن اخيراً به صراحت نپذيرفت كه غني سازي به حال تعليق درآيد. آنچه دنيا به اسم آمريكا و غرب خواهان آن است عدم اجراي مقررات بين المللي است. آنها مي گويند در NPT، بند 6 را به كلي فراموش كنيد. بند 2 را محكم اجرا كنيد و كم كم بند 4 را فراموش كنيد و اين به مفهوم تضعيف معاهدات عدم اشاعه است.
روحاني در بخش ديگري از سخنان خود گفت: امروز كه 35 سال از تصويب NPT مي گذرد به جاي تقويت مقررات مي بينيم كه آمريكا و برخي كشورهاي غربي به دنبال تضعيف آن هستند.
وي در مورد وضعيت فعلي ايران گفت: امروز ما با سه كشور اروپايي يا درواقع 25كشور اروپايي در حال مذاكره ايم. آنچه مورد بحث جدي است آن است كه تضمين هاي عيني از طرف ايران و تضمين هاي محكم از طرف اروپا چگونه تحقق يابد.
او همچنين تصريح كرد كه سرعت لازم در كار هسته اي وجود ندارد و در اين مذاكرات تنها ايران فرمولي براي تضمين عيني ارائه داده است. فرمول ايران از يك طرف بر پايه تحكيم مقررات عدم اشاعه قرار گرفته است و از طرف ديگر، جايگاه آژانس را مورد توجه قرار مي دهد. اين فرمول، منطقي و با استدلال است و علاوه بر آن، ايران فرمول هاي ديگري هم در دست دارد.
روحاني افزود: دست ما پر از فرمول هايي است كه تضمين هاي عيني را محقق مي كنند و در كنار غني سازي ايران، نگراني ها را مرتفع خواهند ساخت و اگر لازم باشد اين فرمول ها را به دنيا اعلام مي كنيم و افكار عمومي قضاوت مي كنند كه ايران، منطقي، مستدل و حساب شده حركت كرده است.
وي افزود: وقت براي ما تنگ است نمي توانيم فرصت مذاكرات را از دست بدهيم.
دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران در مورد افق آينده فعاليت هاي هسته اي گفت: ايران به تمام مقررات عدم اشاعه پايبند خواهد ماند زيرا ايران به عنوان كشوري قرباني سلاح هاي جمعي، احترام خاصي براي مقررات قائل است و همواره آنها را مورد احترام مي داند. از لحاظ ديني و اخلاقي، مردم ايران، سلاح كشتار جمعي را برنمي تابند و از ديد مذهبي هم ايران بر حرمت و ممنوعيت سلاح فتوا داده كه از مقررات بين المللي هم آثار مستحكم تري دارد.
وي گفت: اگر فشار آمريكا نباشد ما در مسير مذاكره با اروپا در آينده نزديك به توافق مي رسيم. احساس ما اين است كه اروپا به دنبال آن نيست ما را از حقوق مسلم خود محروم كند و اگر اروپا بخواهد اين كار را بكند، جايگاه خود را از دست خواهد داد. آنگاه اروپا ديگر واسطه اي امين نخواهد بود و حيثيت اروپا زير علامت سوال قرار مي گيرد. اروپا در اين خصوص تلاش مي كند عادلانه تر رفتار كند. اما اگر روزي مسير به سمت ديگري قرار گيرد و آمريكا بخواهد در اهدافش در ارجاع پرونده موفق شود بدان معناست كه ايران، اقدامات خود در جهت اعتمادسازي را متوقف خواهد كرد و آنگاه حتي ممكن است مجلس و نمايندگان مردم، تصميمات ديگري بگيرند و امنيت و ثبات منطقه با معضل رو به رو شود. اما در آن زمان، قبل از هر كشوري، آمريكا ضرر مي كند چون آمريكا تمام نيروهايش در اين منطقه گسترش يافته اند و آمريكا همسايه تحميلي ما شده و آنگاه ضرر و زيان آن، مربوط به همه مي شود.
روحاني افزود: اگر در مسير مذاكره با اروپا موفق باشيم به نفع جهان و منطقه خواهد بود.
او گفت: ما در مذاكرات با اروپا پتانسيلي را احساس مي كنيم و مي خواهيم با ادامه مذاكره، راه هاي جديدي براي صلح، امنيت و ثبات در كل خاورميانه را دنبال كنيم و نگراني هاي احتمالي در آينده را با همكاري همديگر آنها را رفع كنيم. ما با اميد به آينده و در چارچوب مقررات، راه صلح آميز و ديپلماسي فعال و سازنده خود را ادامه مي دهيم.