آفتابنیوز : نشريه انگليسی نوشت: زمانی كه مان موهان سينگ نخست وزير هند در ماه جولای از واشنگتن ديدار كرد، بوش با ارايه پيشنهاد تغيير قوانين بلند مدت آمريكا و همچنين گروه ۴۵نفره تامينكنندگان هستهای برای ارايه همكاريهای كامل صلحآميز هستهای به هند، موجب خرسندی ميهمانش شده و در عوض تعدادي از نزديكترين متحدين آمريكا را وحشت زده كرد.
قوانين آژانس انرژي اتمي و همچنين پيمان منع گسترش تسليحات هستهاي، هرگونه همكاري با كشورهايي كه همه مراكز هستهاي خود را تحت نظر بازرسان بينالمللي قرار ندادهاند و يا از سال ۱۹۷۸تاكنون انفجار آزمايشي هستهاي داشتهاند را ممنوع ميكند و هند داراي هردو اين شرايط است.
اكونوميست ادامه داد: مذاكرات در اين زمينه تاكنون به صورت محرمانه در حال پيشرفت بوده است و نيكلاس برنز از مسوولان بلند پايه دولت آمريكا و از افراد شركتكننده در مذاكرات اين هفته اعلام كرد كه انتظار دارد توافق درباره تفكيك مراكز هستهاي نظامي هند از نيروگاههاي هستهاي و همچنين كمكهاي هستهاي بيشتر آمريكا به اين كشور تا اوايل سال ۲۰۰۶و زمان ديدار بوش از هند حاصل شود.
علاوه براين، آمريكا دلايل ديگري نيزبراي توافق با هند در زمينه هستهاي دارد، هند همسايه چين است كه از رقباي آمريكا براي افزايش نفوذ خود در آسيا محسوب ميشود.
اكونوميست افزود: هند همچنين ميتواند بازار خوبي براي صنايع هستهاي آمريكا باشد كه قصد دارد از رقباي خود در كانادا، فرانسه و انگليس پيشي بگيرد.
با اين حال، قدرداني از متحدان ميتواند نتايج منفي بيشتري را نيز بر جاي گذارد. رابرت جوزف مسوول عاليرتبه كنترل تسليحاتي آمريكا ماه گذشته اعلام كرد كه واشنگتن هيچ كمكي در جهت افزايش توان تسليحاتي هستهاي به هند ارايه نخواهد داد.
اين گزارش ميافزايد: آمريكا در مذاكرات منتهي به توافق جولاي، از هند خواست برنامه غنيسازي اورانيوم و پلوتونيوم خود را كه ميتواند در ساخت تسليحات هستهاي مورد استفاده قرار گيرد، بهصورت داوطلبانه متوقف كند.
هفتهنامه انگليسي ادامه داد: با وجود اينكه هند از انجام اين درخواست خودداري كرد اما مسوولان آمريكايي همچنان به مذاكره و توافق با هند ادامه دادند.
معني خودداري هند از متوقف كردن برنامه هستهاي تسليحاتي خود، اين است كه هر كمكي كه آمريكا درصنايع هستهاي به هند ارايه دهد، ميتواند در توليد مقادير بيشتري تسليحات هستهاي توسط هند مورد استفاده قرار گيرد و به بيان ديگر آمريكا در اين ميان موفق نشده از افزايش تعداد كلاهكهاي هستهاي هند جلوگيري كند.
اكونوميست نوشت: برخي گزارشها نشان ميدهد، هند احتمالا در حال حاضر تا ۵۰كلاهك هستهاي در اختيار دارد و قصد دارد تعداد آنها را تا ده سال آينده به ۳۰۰تا ۴۰۰كلاهك افزايش دهد.
تعدادي از منتقدان دولت آمريكا عقيده دارند، مسوولان آمريكايي بويژه براي مقابله با فعاليت هستهاي تسليحاتي در حال گسترش چين قصد كمك به هند براي توليد تسليحات هستهاي را دارند. با اين حال، ايجاد هرگونه مسابقه تسليحاتي ميان هند، چين و پاكستان ميتواند وضع بيثبات منطقه را بيثباتتر كند.
به نوشته اكونوميست، آمريكا همچنين براي همكاري در برنامه فضايي هند ابراز آمادگي كردهاست.
با وجود اينكه چنين همكاري درظاهر چندان بحث برانگيز نيست اما سرنوشت برنامه نظامي هند براي توليد موشكهاي قاره پيما بشدت بستگي به تكنولوژي مورد استفاده در برنامه فضايي اين كشور دارد.
هفتهنامهانگليسي افزود: علاوه بر اين مشكلات ديگري نيز در زمينه همكاري هستهاي آمريكا با هند وجود دارد و زير پا گذاشتن قوانين بينالمللي توسط آمريكا با هدف كمك به هند ميتواند اعمال اين قوانين در صحنه بينالمللي و بر ضد كشورهاي ديگر را مشكلتر كند