آفتابنیوز : آفتاب: به گزارش نامه، تحلیل گاردین را در ادامه بخوانید؛
مدت کوتاهی از زمانی که قدرتهای غربی متوجه آن شدند که رهبر ایران، آیت الله علی خامنهای قدرتمندترین مرد این کشور است، میگذرد. اگرچه وی مدت زمانی طولانی با گفتوگوی مستقیم ایران و آمریکا مخالفت میکرد، در سخنرانی 21 مارس، گفت که اگر حقوق (هستهای) ایران به رسمیت پذیرفته شود، «من با مذاکره با آمریکا مخالفت نمیکنم.». سخنانی که گامی مثبت رو به جلو بود.
در سخنان مشابهی رهبر ایران گفت که آمریکا تمایلی برای حل مهمترین نزاع خود با ایران که بنبست هستهای نامیده میشود، ندارد، اگرچه راه حل آن «بسیار آسان» است. این موضوع چگونه ممکن است؟ «با به رسمیت شناختن حق ایران از سوی غرب برای غنیسازی اورانیوم با اهداف صلح آمیز.» رهبر ایران همچنین افزود: نگرانیهای قدرتهای غربی «به آسانی» پاسخ داده میشوند. چگونه؟ «آنها (ایران) میتوانند مقررات قانونی سازمان بینالمللی انرژی اتمی (اداره کننده برنامههای هستهای) را اجرا کنند، موضوعی که ما از ابتدا با آن مخالفتی نداشتیم.»
اما طبق گفتههای رهبر ایران، آمریکا هیچ تمایلی برای حل ندارد. رهبر ایران معتقد است که هدف آمریکا تغییر رژیم در ایران است، اگرچه، باراک اوباما رئیس جمهوری آمریکا مدعی شده است که این موضوع استراتژی آمریکا نیست و در عمل به دنبال آن است. دیدگاه رهبر ایران این است که هدف تحریمهای اقتصادی اعمال شده علیه ایران ایجاد مشکلات شدید برای مردم ایران و تحریک آنان برای سرنگونی جمهوری اسلامی ایران است.
دولت اوباما اما نه تنها اتهامات وارده درباره تغییر رژیم در ایران را رد کرده بلکه بارها تکرار کرده است که حق ایران برای استفاده صلحآمیز از برنامه هستهای را به رسمیت میشناسد. اگر موضوع این باشد، تنها موضوعی که باید شفافسازی شود، معنی «حق استفاده صلحآمیز از انرژی هستهای» است. آیا اوباما با حق ایران برای به غنی سازی اورانیوم همراه می شود، حقی که ایران مصمم است آن را به عنوان یکی از امضا کنندگان معاهده منع گسترش سلاحهای اتمی کسب کند؟
آنچه ما میدانیم آن است که اوباما تحریمهای اقتصادی فلج کنندهای را بر ایران اعمال کرده است، تحریم هایی که به شدت به اقتصاد این کشور ضربه وارد کرده است. ضربه زدن و یا نابود کردن اقتصاد ملی یک کشور، اولا و مهم تر از هرچیزی، مجازات مردم آن کشور است نه نظام آن. تورم بالا، ده ها هزار نفر را بیکار می کند، بحران اقتصادی، کمبود شدید داروهای حیاتی و افزایش دراماتیک قیمت غذا، هزینه هایی است که مردم ایران در حال پرداخت آن هستند.
اگر هدف از اعمال این تحریم ها تغییر رژیم در ایران است، درس هایی که از تاریخ به دست آمده است، مطلوب نیستند. مورخ فرانسوی الکس توکویل می نویسد که انقلاب فرانسه زمانی رخ داد که اقتصاد این کشور در حال رشد بود و در دست کسانی بود که به خوبی کار می کردند. انقلاب سال 1979 ایران نیز زمانی رخ داد که ایران نرخ بالای رشد اقتصادی را تجربه می کرد. اگر هدف ایران انتقال دموکراسی در ایران است، تحریم ها عوامل این تغییر –در طبقه متوسط جامعه- را به پیوستن به طبقه فقیر و طبقه های پایین تر مجبور می کند و دموکراسی و احترام به حقوق بشر به اهداف حاشیه ای تبدیل می شوند.
حقیقت این است که مناقشه میان ایران و آمریکا نمی تواند به یک رابطه سرد بر سر برنامه هسته ای کاهش پیدا کند. دیگر مشکلات مهم که ایران نقش اساسی در آن ایفا می کند باید به خوبی پاسخ داده شود: امنیت رژیم صهیونیستی و خلیج فارس، عدم ثبات در منطقه، به ویژه در افغانستان، سوریه و عراق، لبنان و بحرین. پاسخ دادن به چنین مشکلات پیچیده ای و دست یابی به توافق نه تنها به مذاکرات دو جانبه میان ایران و آمریکا بلکه به یک چارچوب همکاری هایی که همه این مشکلات را در نظر بگیرد نیز نیاز دارد.بنابراین، هرکدام از طرفین باید منافع مشروع یک دیگر را به رسمیت بشناسند.
دشمن جلوه دادن ایران برخلاف منافع ملی آمریکا است. ایران زمین پرورش طالبان، القاعده و یا جبهه النصره گروه تروریستی در سوریه نیست. نظریه هایی مانند ازادی، دموکراسی و احترام به حقوق بشر ریشه های عمیقی در ایران دارند. گروه های فمنیستی به طور گسترده ای در ایران فعالیت می کنند. همه پیش نیازها برای انتقال دموکراسی در ایران وجود دارند. اغلب مردم ایران ضد-غرب زدگی و با ضد آمریکایی را تصدیق نمی کنند. اگر ازادی و انتخابات رقابتی در ایران برگزار شده باشند، نیروهای سکولار دموکرات قطعا پیروز شده اند.
حسن روحانی، در سخنرانی مراسم تنفیذ ریاست جمهوری در 3 آگوست با حضور رهبر ایران بار دیگر تاکید کرد که به دنبال همکاری با دولت های غربی است. رهبر ایران در پاسخ تاکید کرد: «من مواضع بیان شده از سوی رئیس جمهور در اشاره به اتخاذ رویکرد مسئولانه با امور بین المللی و سیاسی در سطح جهانی را تایید می کنم.»
بنابراین، مسیر مذاکرات میان ایران و آمریکا با فراهم کردن منافع ملی دو طرف میسر و شفاف است.