قبل ازخواندن هر نوع مطلب درباره سلامتی باید بدانید، این مطالب فقط سعی دارند شما را با نظریههای مختلف آشنا کنند. تنها روش درست تصمیمگیری برای سلامتی مراجعه به پزشک متخصص است تا با معاینه، آزمایش و چک کردن سوابق بیماری خود و خانوادهتان بهترین تصمیم را برای سلامتی شما بگیرد.
آیا تخم مرغ قهوهای بهتر از تخم مرغ سفید است؟
تخم مرغ قهوهای بهتر از تخم مرغ سفید نیست. رنگ پوست تخم مرغ هرگز شاخص درستی برای بهتر و سالمتر بودن یا مغذیتر بودن تخم مرغ نیست. در واقع رنگ تخم مرغ هیچ ارتباطی با کیفیت غذایی آن ندارد. علت گرانتر بودن تخم مرغهای قهوهای نسبت به تخم مرغهای سفید این نیست که مرغهایی که تخمهای قهوهای گذاشتهاند بهتر یا سالمترند، بلکه علتش این است که این تخم مرغها از مرغهای بزرگتر به دست آمدهاند که هزینهی پرورش آنها بیشتر است.
شیوه مصرف تخم مرغ مهم است
بهترین شیوه مصرف تخم مرغ به صورت آبپز است.
اگر تخم مرغ را به شیوه ناسالم، به همراه روغن فراوان، در کنار یک رژیم غذایی پرچرب و پر کلسترول و با وجود بیماریهای مزمن مانند کلسترول بالا یا بیماریهای قلب و عروق مصرف کنید، ممکن است برای بدن ضرر داشته باشد و سلامتی را به خطر بیندازد.
پس درست و به اندازه مصرف کنید و اگر وضعیت سلامتتان چندان خوب نیست، حتماً قبل از مصرف با پزشک متخصص مشورت داشته باشید.
به نوشته تایمز آف ایندیا، در این گزارش آمده که نحوه پخت تخم مرغ نقش مهمی در سلامت یا مضر بودن آن و به ویژه خطرناک بودن از نظر افزایش خطر ابتلا به سرطان دارد. تخم مرغ سرخ شده میتواند منبع مواد شیمیایی سرطان زا باشد که در هنگام سرخ کردن در دمای بالا ایجاد میشود. البته تخم مرغ آب پز نسبت به تخم مرغ سرخ شده سلامتتر است، تخم مرغ سرخ شده ممکن است خطر ابتلا به سرطان را دو برابر کند. در این گزارش به این نکته نیز اشاره شده که حتی فقط چند تخممرغ در هفته ممکن است با ۱۹ درصد بیشتر خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ همراه باشد، اما اگر مصرف تخم مرغ از عدد ۳ در هفته تجاوز کند، این خطر ممکن است به ۷۱ درصد برسد.
خواص تخم مرغ
تخم مرغ دارای کاملترین پروتئین، با بالاترین قابلیت جذب و دارای تمامیاسیدآمینههای ضروری برای بدن در مقایسه با سایر مواد پروتئینی از قبیل گوشت، شیر، مرغ و ماهی است.
مصرف روزانه ۱ تا ۲ عدد تخم مرغ در روز اگر درست، به اندازه و مطابق نیاز بدن باشد، برای سلامتی ضرری ندارد.
قطعا یکی از پرکاربردترین مواد غذایی، تخم مرغ است، چون با آن علاوه بر تهیه تخم مرغ آبپز و سرخ کرده میتوان انواع کوکو، سس، خورش، بستنی و حتی دسر و شیرینی هم تهیه کرد.
یک تخم مرغ متوسط ۵۰ گرمی تقریبا ۷۰ کیلو کالری دارد و به این ترتیب برای تامین انرژی بدن بسیار موثر است و از طرف دیگر تخم مرغ با داشتن شش گرم پروتئین میتواند به تامین انرژی بدن کمک شایانی کند.
از جمله خواص اصلی تخم مرغ میتوان به طبع خنثی آن اشاره کرد، چون طبع تخم مرغ هم سرد و هم گرم است. در واقع زرده تخممرغ دارای طبع گرم وتر است و سفیده آن طبع سرد وتر دارد که این باعث میشود تخممرغ با هر طبعی سازگار باشد.
تخم مرغ یک نوع غذای ازتدار متراکم است که ۷۵ درصد آن را آب تشکیل میدهد. علاوه بر این در تخم مرغ پروتئین، لیپید، گلوسید، لستین، کلسترول، مواد رنگی، مقدار زیادی فسفر، ویتامینهای A، D، B۱، B۲، PP، B۶، هورمونها و آنزیمهای مختلف وجود دارد.
هضم تخم مرغ پخته با حرارت ملایم بسیار آسانتر از تخم مرغ خام است، چون پروتئین موجود در تخممرغ خام مانع جذب بیوتین میشود. روش پخت دیگری وجود دارد که اصطلاحا به آن تخم مرغ عسلی گفته میشود که در این روش زرده تخممرغ بسیار مغذی بوده و خون سالم در بدن تولید میکند. این شکل از تخممرغ، بهراحتی جذب بدن میشود و مواد دفعی بسیار کمی دارد.
خواص و طبع زرده تخم مرغ
طبع گرم زرده تخم مرغ برای موارد بسیاری کاربرد دارد که از جمله آنها میتوان به:
مناسب افراد با مزاج سودآوی است بنابراین به طور کلی میتوان گفت تخممرغ برای تقویت قلب و مغز بسیار خوب است.
افرادی که دوره خونریزی شدیدی را از سر گذراندهاند میتوانند برای جبران خون از دست داده از زرده تخممرغ استفاده کنند.
خاصیت گرم بودن زرده تخم مرغ برای افرادی که مشکل قوای جنسی دارند بسیار کاربردی است.
به طور کلی برای افرادی که دوران نقاهت بیماری را میگذرانند، زرده تخم مرغ به تقویت قوای جسمی کمک شایانی میکند.
از دیگر خواص زرده تخممرغ میتوان به افزایش قوه بینایی و جلوگیری از آب مروارید اشاره کرد.
خواص و طبع سفیده تخم مرغ
سفیده تخم مرع با طبع سرد و ترش خواص بسیاری دارد. این ماده غذایی برای موارد زیر کاربرد دارد:
زرده تخم مرغ بهخاطر داشتن ویتامین B۱۲ برای جلوگیری از خشکی پوست کاربرد دارد.
زرده تخممرغ بخصوص در کودکان و نوجوانان تقویتکننده قوای جسمی است.
در پیشگیری از انواع سرطان موثر است.
برای جلوگیری از تحلیل عضلات موثر است بخصوص در سالمندان که به مرور عضلات تحلیل میرود.
استفاده از آن به عنوان ضماد سوختگی هم بسیار موثر است.
کلسترول تخم مرغ
بعضی از افراد بهدلیل شایعاتی که دربارهی کلسترول تخممرغ شنیدهاند از خوردن زردهی آن خودداری میکنند. محققان وجود کلسترول را در زرده انکار نمیکنند، اما معتقدند که کلسترول رژیم غذایی تأثیر کمی بر کلسترول خون دارد. از سوی دیگر، بسیاری از متخصصان تغذیه تخممرغ را برای سلامتی مفید میدانند. تخممرغ یکی از بهترین منابع پروتئین است و در زردهی آن مقدار زیادی ریزمغذی ضروری مثل ویتامین B و سلنیوم یافت میشود.
اما فواید تخممرغ به معنی زیادهروی در مصرف آن نیست. در حقیقت، برای اینکه بتوانید از فواید تخممرغ بهرهمند شوید باید در مصرف آن حد اعتدال را رعایت کنید.
وقتی میخواهید تعداد تخممرغ مصرفی خود را مشخص کنید باید مقدار کلسترولی را که از سایر غذاها دریافت میکنید در نظر بگیرید. اگر رژیم غذایی شما نسبتا کمکلسترول است، میتوانید از تخممرغ بیشتری استفاده کنید. اما اگر رژیم غذایی شما کلسترول زیادی دارد، بهتر است مصرف تخممرغ را محدود کنید. چون همانطور که گفتیم نباید در طول روز بیش از ۳۰۰ میلیگرم کلسترول دریافت کنید.
برای یک فرد بالغ سالم با سطح کلسترول طبیعی و بدون عوامل خطر بیماری قلبی، بعضی از تحقیقات نشان دادهاند که مصرف یک تا دو عدد تخممرغ در روز میتواند بیخطر باشد. یک مطالعهی کوچک روی ۳۸ فرد بزرگسال نشان داد که خوردن سه عدد تخممرغ در روز باعث بهبود سطح کلسترول بد (LDL) و کلسترول خوب (HDL) میشود. با این حال، ممکن است کارشناسان از پیشنهاد بیش از دو عدد تخممرغ در روز اجتناب کنند و بسیاری از آنها هنوز هم توصیه کنند که در طول روز حداکثر یک عدد تخممرغ بخورید.
در یک مطالعه روی بزرگسالان کرهای، خوردن دو تا هفت عدد تخممرغ در هفته با افزایش کلسترول خوب و کاهش خطر ابتلا به سندرم متابولیک همراه بود، اما خوردن تخممرغ بیشتر چنین اثری نداشت. سندرم متابولیک مشکلی است که با چاقی شکمی، پرفشاری خون، افزایش قند خون و اختلال چربی خون مشخص میشود و خطر ابتلا به بیماری قلبی و دیابت را بالا میبرد.
باورهای غلط در مورد تخم مرغ
تخم مرغ به دلیل دارا بودن حدود ۲۱۰ میلی گرم کلسترول، در دهههای گذشته جایگاه مناسبی در سبد غذایی مردم نداشته است؛ زیرا تصور میشد خوردن تخم مرغ موجب بالا رفتن کلسترول خون و بروز بیماریهای قلبی–عروقی و افزایش خطر حمله قلبی میشود؛ اما در مطالعات مختلف ثابت شده است که خوردن تخم مرغ حتی بیش از یک عدد در روز در بسیاری از مردم بدون ارتباط با جنس، سن و نژاد آنها باعث افزایش کلسترول خون نشده و حتی برای قلب مناسب و مفید است.
سالها بود که پزشکان به بیماران قلبی توصیه میکنند از خوردن غذاهایی با کلسترول بالا پرهیز کنند. تخم مرغ ۲۱۱ میلی گرم کلسترول دارد (۷۰ درصد از نیاز روزانه)، بنابراین در گذشته در لیست ممنوعهها برای افراد دچار مشکل کلسترول قرار میگرفت.
شواهد نشان دادهاند غذاهای کلسترول داری، چون تخم مرغ در واقع بر کلسترول خون تاثیر چندانی نمیگذارند. چیزهای که میخوریم و بر سرم کلسترول خونمان اثر میگذارد، چربیهای اشباع، چربیهای ترانس و قندهای ساده هستند. خوردن ۴ تا ۵ تخم مرغ در هفته برای افراد که در معرض بیماری قلبیاند خطری ندارد.
آنچه که در تولید کلسترول خون در بدن نقش دارد اسیدهای چرب اشباع به ویژه نوع ترانس است و کلسترولهای غذایی در این میان تاثیری ندارد؛ تخم مرغ نیز حاوی عمده اسیدهای چرب از نوع غیر اشباع بوده و کلسترولی که در اثر خوردن تخم مرغ در بدن تولید میشود بیشتر از نوع HDL (کلسترول خوب) است؛ این امر اگر چه باعث تغییر بسیار جزئی نسبت HDL به LDL میشود (مهمترین شاخص برای تعیین احتمال خطر بیماریهای قلبی)، اما این میزان تغییر، تاثیری بر روی احتمال بروز بیماریهای قلبی عروقی نداشته و موجب کاهش پاسخهای التهابی در بدن نیز میشود که خود در جلوگیری از روند ایجاد ضایعات قلبی عروقی بسیار مفید است.
چه افرادی باید در مصرف تخم مرغ احتیاط کنند؟
مبتلایان به بیماری دیابت، فشار خون بالا، بیماریهای قلبی و کبدی که در این افراد مصرف تخم مرغ کامل تا سه عدد در هفته باید محدود شود؛ البته این محدودیت مصرف تنها در مورد زرده تخم مرغ است و مصرف سفیده تخم مرغ نه تنها خطری ندارد، بلکه مفید است.
این روزها مشخص شده است که تأثیر تخممرغ روی افراد مختلف متفاوت است. عواملی مانند ژنتیک، سابقهی خانوادگی، نحوهی پختن تخممرغ و نوع رژیم غذایی همگی میتوانند بر تعداد تخممرغی که میتوانید با خیال راحت بخورید تأثیر بگذارند.