وزیر امور خارجه:
سیاست ایران اعتماد سازی است
آفتاب‌‌نیوز : 
جمهوري اسلامي ايران همچنين با پذيرش بازرسي‌هاي متعدد آژانس سياست خود را مبني‌بر عدم وجود اراده دستيابي به سلاح‌هاي هسته‌اي به اثبات رسانيده است.
خرازي با تأكيد بر اينكه «آژانس پس از چند دوره متوالي بازرسي از تمامي تأسيسات و فعاليت‌هاي هسته‌اي ايران به اين نتيجه رسيده است كه ايران هيچ تلاشي را براي دستيابي به سلاح هسته‌اي به‌عمل نياورده است» گفت: من بار ديگر اعلام مي‌كنم كه سلاح هسته‌اي هيچ جايي در سياست دفاعي جمهوري اسلامي ايران ندارد بلكه ما سلاح هسته‌اي را تهديدي جدي عليه امنيت خود مي‌دانيم. در كنار آن، جمهوري اسلامي ايران همچنان بر حق كشورهاي عضو NPT به دسترسي به تكنولوژي صلح‌آميز هسته‌اي اصرار مي‌ورزد.
خرازي در ادامه سخنراني خود افزود: نظام عدم گسترش سلاح‌هاي هسته‌اي مقطع بسيار حساسي را مي‌گذارند و تصميماتي كه امروز در سطح بين‌المللي اتخاذ مي‌گردد تأثيرات مهم و تعيين‌كننده‌اي بر آينده اين نظام و سياست كشورها در قبال NPT خواهد داشت.
وي تأكيد كرد: لازم است اتخاذ هرگونه تصميم با دقت و هوشياري صورت گيرد تا مبناي تهديدات جديدي را در آينده فراهم نكند. سياست‌زدگي و شتاب‌زدگي در چنين تصميماتي بسيار مخاطره‌آميز خواهد بود، چرا كه نمي‌توان آثار مخرب آنها را به‌سادگي از ميان برداشت.
وزير امورخارجه در سمينار انرژي هسته‌اي و توسعه پايدار شيرازه NPT را بر سه ستون استوار دانست و گفت: عدم اشاعه سلاح‌هاي هسته‌اي، خلع سلاح هسته‌اي و حق استفاده صلح آميز از انرژي هسته‌اي اسلامي است. در اين چارچوب، دولت هاي دارنده سلاح‌هاي هسته‌اي و دولت‌هاي غيرهسته‌اي عضو، تركيبي از تعهدات متقابل را پذيرفته‌اند. طبق ماده 2، دولت‌هاي غيرهسته‌اي عضو، متعهد به عدم توليد، اكتساب و دريافت سلاح‌هاي هسته‌اي شده‌اند در مقابل دولت‌هاي هسته‌اي، طبق ماده 1، متعهد به عدم انتقال سلاح‌هاي هسته‌اي يا كمك و تشويق كشورهاي غيرهسته‌اي به اكتساب چنين سلاح‌هايي هستند. در ازاي تكاليف ايجاد شده طبق اين دو ماده، معاهده صريحاً حق تفكيك ناپذير اعضاء در تحقيق، توليد و استفاده از انرژي هسته‌اي و فناوري هسته‌اي براي مقاصد صلح‌آميز را بدون هرگونه تبعيضي شناسايي كرده است. به همراه ماده 4 معاهده 6 مهمترين بخش از تعهدات متقابل است كه منعكس كننده تعهد تمامي اعضاء به خلع سلاح هسته‌اي است.
وي ادامه داد: بررسي عيني اين معاهده و دستاوردهايش، پس از گذشت 35 سال از عمر آن، تركيبي از رضايت و نااميدي به دست مي‌دهد. رضايت از اينكه معاهده تا حد زيادي اما نه به‌طور كامل در جلوگيري از اشاعه افقي سلاح‌هاي هسته‌اي موفق شده و به نوبه خود صلح و امنيت بين‌المللي را ارتقاء داده است و نااميدي از اينكه پيشرفت در حوزه‌هاي خلع سلاح هسته‌اي، همكاري در استفاده صلح آميز از انرژي هسته‌اي و انتقال فناوري بسيار كند و نگران‌كننده است و مهمتر از همه، بعداز گذشت 35 سال، معاهده هنوز جهانشمول نشده است. مثال بارز اين مورد در مورد خاورميانه، اسرائيل است كه به دليل بهم پیوستن به NPT و داشتن برنامه مخفيانه تسليحات هسته‌اي اصلي‌ترين مانع در مسير تحقق منطقه عاري از سلاح‌هاي هسته‌اي در خاورميانه مي‌باشد. اين موارد چالش‌هاي پيش‌روي معاهده را تشكيل مي‌دهند كه به نظر مي‌رسد روز به روز عميق‌تر مي‌شوند. حفظ و تداوم يك معاهده كارآمد تنها زماني ممكن است كه دولت‌هاي هسته‌اي و دولت‌هاي غيرهسته‌اي به موازات يكديگر و به‌طور كامل به تمامي مفاد آن پايبند باشند.
خرازي با ابراز تأسف از اينكه، كشورهاي هسته‌اي به تعهدات خود در معاهده توجه مي‌كنند، گفت: نه تنها اقدامي در جهت برچيدن و يا كاهش سلاح‌هاي هسته‌اي اتخاذ نكرده‌اند، بلكه بعضي از اين دولت‌ها به‌ويژه آمريكا، اقدام به طراحي و توسعه سلاح‌هاي هسته‌اي جديد از جمله توسعه سيستم‌هاي جديد سلاح‌هاي هسته‌اي تاكتيكي نموده‌اند. آمريكا ضمن مخالفت با معاهده منع جامع آزمايشات هسته‌اي (CTBT) و به تازگي مخالفت با شروع مذاكرات معاهده ممنوعيت توليد مواد شكافت‌پذير با مقاصد نظامي (FMCT)، در واقع با تقويت مباني خلع سلاح هسته‌اي نيز به معارضه پرداخته است. اين امر از سوي جهانيان به هيچ‌وجه پذيرفته نيست كه كشورهاي هسته‌اي امروز از تعهد خود در قبال خلع سلاح هسته‌اي شانه خالي كنند و برعكس براي تقويت پايه‌هاي قدرت نظامي و سياسي خود، به توسعه سلاح‌هاي هسته‌اي بپردازند. چنين اقدامي خلاف روح و مفاد NPT است.
وي به كنفرانس بازنگري سال 2002 اعضاي NPT اشاره كرد و ادامه داد: پس از مذاكرات فشرده‌اي كه طي چهارسال انجام گرفت، كشورهاي هسته‌اي متعهد گرديدند كه براي پيشبرد اهداف خلع سلاح هسته‌اي، سيزده گام اساسي را اتخاذ نمايند. در كنفرانس آتي معاهده كه پس از پنج سال با هدف مروري بر اجراي تعهدات و مفاد معاهده در نيويورك تشكيل مي‌گردد، كشورهاي هسته‌اي مي‌بايد به جامعه بين‌المللي پاسخ دهند كه چه اقداماتي براي اجراي اين سيزده گام اتخاذ نموده‌اند. اعضاي معاهده انتظار دارند كه كشورهاي هسته‌اي بيش از همه خود را متعهد به اجراي مفاد NPT و مصوبات كنفرانس‌هاي بازنگري بدانند.
وزيرامورخارجه با تأكيد بر اينكه، در شرايطي كه قدم مؤثري براي كاهش خطر سلاح‌هاي هسته‌اي اتخاذ نگرديده است، تلاش‌هايي از سوي برخي جريان‌ها براي تضعيف تبادلات صلح‌آميز مواد و تكنولوژي هسته‌اي صورت مي‌پذيرد گفت: NPT به‌عنوان تنها مبناي حقوقي حاكم بر اشاعه سلاح‌هاي هسته‌اي، ضمن تأكيد بر ممنوعيت هرگونه تلاش در جهت جلوگيري از گسترش و اشاعه سلاح‌هاي هسته‌اي، بر ضرورت مبادله آزاد و تضمين شده مواد، تجهيزات و فناوري هسته‌اي براي اهداف صلح‌آميز تأكيد و اعضاء را متعهد به چنين تبادلاتي نموده است.
وی با اشاره به ماده 4 معاهده گفت: اين ماده يك مبناي بسيار مستحكم و پايدار را براي اعضاي معاهده جهت چنين تبادلاتي فراهم مي‌نمايد و هيچ تلاشي نمي‌تواند و نبايد در جهت تضعيف مباني اين ماده از معاهده به رسميت شناخته شود. ما ابراز نگراني برخي از كشورها از تبادل صلح‌آميز ميان اعضاي معاهده را تنها بهانه‌اي براي محدود نمودن كشورها از دستيابي به حق مشروع خود در استفاده از انرژي هسته‌اي در زمينه‌هاي مختلف علمي، تحقيقاتي، توليد برق و پزشكي مي‌دانيم.
خرازي ادامه داد: آژانس بين‌المللي انرژي اتمي به‌عنوان تنها نهاد مسؤول تخصصي جهاني براي تنظيم همكاري كشورها در زمينه استفاده‌هاي صلح‌آميز، مباني حقوقي محكمي را براي تضمين صلح‌آميز بودن تبادلات هسته‌اي ميان كشورها به‌وجود آورده است.
پروتكل الحاقي كه داراي مداخله آميزترين سازوكارهاي بازرسي مي‌باشد آخرين ابتكار عمل جامع بين‌المللي براي اطمينان از عدم انحراف و كاربرد صلح‌آميز از انرژي هسته‌اي مي‌باشد كه پس از سال‌هاي طولاني مذاكرات فشرده ميان اعضاي آژانس به تصويب رسيده است.
اما در شرايطي كه ما در سطح بين‌المللي به ترغيب كشورها براي الحاق به اين پروتكل نياز داريم، شاهد هستيم كه طرح جديدي براي محدود ساختن بيشتر كشورهاي در حال توسعه به تكنولوژي چرخه سوخت كه حتي عضو NPT بوده و پروتكل الحاقي را نيز به اجرا گذارده‌اند ارائه مي‌گردد كه موجب نگراني بيشتر شده
جمهوري اسلامي ايران همچنين با پذيرش بازرسي‌هاي متعدد آژانس سياست خود را مبني‌بر عدم وجود اراده دستيابي به سلاح‌هاي هسته‌اي به اثبات رسانيده است. خرازي با تأكيد بر اينكه «آژانس پس از چند دوره متوالي بازرسي از تمامي تأسيسات و فعاليت‌هاي هسته‌اي ايران به اين نتيجه رسيده است كه ايران هيچ تلاشي را براي دستيابي به سلاح هسته‌اي به‌عمل نياورده است» گفت: من بار ديگر اعلام مي‌كنم كه سلاح هسته‌اي هيچ جايي در سياست دفاعي جمهوري اسلامي ايران ندارد بلكه ما سلاح هسته‌اي را تهديدي جدي عليه امنيت خود مي‌دانيم. در كنار آن، جمهوري اسلامي ايران همچنان بر حق كشورهاي عضو NPT به دسترسي به تكنولوژي صلح‌آميز هسته‌اي اصرار مي‌ورزد.
خرازي در ادامه سخنراني خود افزود: نظام عدم گسترش سلاح‌هاي هسته‌اي مقطع بسيار حساسي را مي‌گذارند و تصميماتي كه امروز در سطح بين‌المللي اتخاذ مي‌گردد تأثيرات مهم و تعيين‌كننده‌اي بر آينده اين نظام و سياست كشورها در قبال NPT خواهد داشت.
وي تأكيد كرد: لازم است اتخاذ هرگونه تصميم با دقت و هوشياري صورت گيرد تا مبناي تهديدات جديدي را در آينده فراهم نكند. سياست‌زدگي و شتاب‌زدگي در چنين تصميماتي بسيار مخاطره‌آميز خواهد بود، چرا كه نمي‌توان آثار مخرب آنها را به‌سادگي از ميان برداشت.
وزير امورخارجه در سمينار انرژي هسته‌اي و توسعه پايدار شيرازه NPT را بر سه ستون استوار دانست و گفت: عدم اشاعه سلاح‌هاي هسته‌اي، خلع سلاح هسته‌اي و حق استفاده صلح آميز از انرژي هسته‌اي اسلامي است. در اين چارچوب، دولت هاي دارنده سلاح‌هاي هسته‌اي و دولت‌هاي غيرهسته‌اي عضو، تركيبي از تعهدات متقابل را پذيرفته‌اند. طبق ماده 2، دولت‌هاي غيرهسته‌اي عضو، متعهد به عدم توليد، اكتساب و دريافت سلاح‌هاي هسته‌اي شده‌اند در مقابل دولت‌هاي هسته‌اي، طبق ماده 1، متعهد به عدم انتقال سلاح‌هاي هسته‌اي يا كمك و تشويق كشورهاي غيرهسته‌اي به اكتساب چنين سلاح‌هايي هستند. در ازاي تكاليف ايجاد شده طبق اين دو ماده، معاهده صريحاً حق تفكيك ناپذير اعضاء در تحقيق، توليد و استفاده از انرژي هسته‌اي و فناوري هسته‌اي براي مقاصد صلح‌آميز را بدون هرگونه تبعيضي شناسايي كرده است. به همراه ماده 4 معاهده 6 مهمترين بخش از تعهدات متقابل است كه منعكس كننده تعهد تمامي اعضاء به خلع سلاح هسته‌اي است.
وي ادامه داد: بررسي عيني اين معاهده و دستاوردهايش، پس از گذشت 35 سال از عمر آن، تركيبي از رضايت و نااميدي به دست مي‌دهد. رضايت از اينكه معاهده تا حد زيادي اما نه به‌طور كامل در جلوگيري از اشاعه افقي سلاح‌هاي هسته‌اي موفق شده و به نوبه خود صلح و امنيت بين‌المللي را ارتقاء داده است و نااميدي از اينكه پيشرفت در حوزه‌هاي خلع سلاح هسته‌اي، همكاري در استفاده صلح آميز از انرژي هسته‌اي و انتقال فناوري بسيار كند و نگران‌كننده است و مهمتر از همه، بعداز گذشت 35 سال، معاهده هنوز جهانشمول نشده است. مثال بارز اين مورد در مورد خاورميانه، اسرائيل است كه به دليل بهم پیوستن به NPT و داشتن برنامه مخفيانه تسليحات هسته‌اي اصلي‌ترين مانع در مسير تحقق منطقه عاري از سلاح‌هاي هسته‌اي در خاورميانه مي‌باشد. اين موارد چالش‌هاي پيش‌روي معاهده را تشكيل مي‌دهند كه به نظر مي‌رسد روز به روز عميق‌تر مي‌شوند. حفظ و تداوم يك معاهده كارآمد تنها زماني ممكن است كه دولت‌هاي هسته‌اي و دولت‌هاي غيرهسته‌اي به موازات يكديگر و به‌طور كامل به تمامي مفاد آن پايبند باشند.
خرازي با ابراز تأسف از اينكه، كشورهاي هسته‌اي به تعهدات خود در معاهده توجه مي‌كنند، گفت: نه تنها اقدامي در جهت برچيدن و يا كاهش سلاح‌هاي هسته‌اي اتخاذ نكرده‌اند، بلكه بعضي از اين دولت‌ها به‌ويژه آمريكا، اقدام به طراحي و توسعه سلاح‌هاي هسته‌اي جديد از جمله توسعه سيستم‌هاي جديد سلاح‌هاي هسته‌اي تاكتيكي نموده‌اند. آمريكا ضمن مخالفت با معاهده منع جامع آزمايشات هسته‌اي (CTBT) و به تازگي مخالفت با شروع مذاكرات معاهده ممنوعيت توليد مواد شكافت‌پذير با مقاصد نظامي (FMCT)، در واقع با تقويت مباني خلع سلاح هسته‌اي نيز به معارضه پرداخته است. اين امر از سوي جهانيان به هيچ‌وجه پذيرفته نيست كه كشورهاي هسته‌اي امروز از تعهد خود در قبال خلع سلاح هسته‌اي شانه خالي كنند و برعكس براي تقويت پايه‌هاي قدرت نظامي و سياسي خود، به توسعه سلاح‌هاي هسته‌اي بپردازند. چنين اقدامي خلاف روح و مفاد NPT است.
وي به كنفرانس بازنگري سال 2002 اعضاي NPT اشاره كرد و ادامه داد: پس از مذاكرات فشرده‌اي كه طي چهارسال انجام گرفت، كشورهاي هسته‌اي متعهد گرديدند كه براي پيشبرد اهداف خلع سلاح هسته‌اي، سيزده گام اساسي را اتخاذ نمايند. در كنفرانس آتي معاهده كه پس از پنج سال با هدف مروري بر اجراي تعهدات و مفاد معاهده در نيويورك تشكيل مي‌گردد، كشورهاي هسته‌اي مي‌بايد به جامعه بين‌المللي پاسخ دهند كه چه اقداماتي براي اجراي اين سيزده گام اتخاذ نموده‌اند. اعضاي معاهده انتظار دارند كه كشورهاي هسته‌اي بيش از همه خود را متعهد به اجراي مفاد NPT و مصوبات كنفرانس‌هاي بازنگري بدانند.
وزيرامورخارجه با تأكيد بر اينكه، در شرايطي كه قدم مؤثري براي كاهش خطر سلاح‌هاي هسته‌اي اتخاذ نگرديده است، تلاش‌هايي از سوي برخي جريان‌ها براي تضعيف تبادلات صلح‌آميز مواد و تكنولوژي هسته‌اي صورت مي‌پذيرد گفت: NPT به‌عنوان تنها مبناي حقوقي حاكم بر اشاعه سلاح‌هاي هسته‌اي، ضمن تأكيد بر ممنوعيت هرگونه تلاش در جهت جلوگيري از گسترش و اشاعه سلاح‌هاي هسته‌اي، بر ضرورت مبادله آزاد و تضمين شده مواد، تجهيزات و فناوري هسته‌اي براي اهداف صلح‌آميز تأكيد و اعضاء را متعهد به چنين تبادلاتي نموده است.
وی با اشاره به ماده 4 معاهده گفت: اين ماده يك مبناي بسيار مستحكم و پايدار را براي اعضاي معاهده جهت چنين تبادلاتي فراهم مي‌نمايد و هيچ تلاشي نمي‌تواند و نبايد در جهت تضعيف مباني اين ماده از معاهده به رسميت شناخته شود. ما ابراز نگراني برخي از كشورها از تبادل صلح‌آميز ميان اعضاي معاهده را تنها بهانه‌اي براي محدود نمودن كشورها از دستيابي به حق مشروع خود در استفاده از انرژي هسته‌اي در زمينه‌هاي مختلف علمي، تحقيقاتي، توليد برق و پزشكي مي‌دانيم.
خرازي ادامه داد: آژانس بين‌المللي انرژي اتمي به‌عنوان تنها نهاد مسؤول تخصصي جهاني براي تنظيم همكاري كشورها در زمينه استفاده‌هاي صلح‌آميز، مباني حقوقي محكمي را براي تضمين صلح‌آميز بودن تبادلات هسته‌اي ميان كشورها به‌وجود آورده است.
پروتكل الحاقي كه داراي مداخله آميزترين سازوكارهاي بازرسي مي‌باشد آخرين ابتكار عمل جامع بين‌المللي براي اطمينان از عدم انحراف و كاربرد صلح‌آميز از انرژي هسته‌اي مي‌باشد كه پس از سال‌هاي طولاني مذاكرات فشرده ميان اعضاي آژانس به تصويب رسيده است.
اما در شرايطي كه ما در سطح بين‌المللي به ترغيب كشورها براي الحاق به اين پروتكل نياز داريم، شاهد هستيم كه طرح جديدي براي محدود ساختن بيشتر كشورهاي در حال توسعه به تكنولوژي چرخه سوخت كه حتي عضو NPT بوده و پروتكل الحاقي را نيز به اجرا گذارده‌اند ارائه مي‌گردد كه موجب نگراني بيشتر شده
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید