آغاز اجلاس ۲ روزه سران بریکس در برزیل همراه با غایبانی مهم
«لوئیز ایناسیو لولا داسیلوا»، رئیس جمهور برزیل بحث‌هایی نظیر هوش مصنوعی و تغییرات آب‌وهوایی را برای مذاکرات این اجلاس که قرار است برخی از رهبران به صورت ویدیو کنفرانس از راه دور در آن شرکت کنند، به عنوان اولویت تعیین کرده است.
به نوشته خبرگزاری آسوشیتدپرس، «شی جین‌پینگ»، رئیس جمهور چین برای نخستین بار در طی دوران ریاست جمهوری خود در اجلاس بریکس شرکت نخواهد کرد.
«ولادیمیر پوتین»، رئیس جمهور روسیه نیز از راه دور به صورت ویدیوکنفرانس در اجلاس شرکت می‌کند.
یک منبع دخیل در مذاکرات که نامش را فاش نکرد روز جمعه به خبرنگاران گفت برخی از اعضا خواستار لحن شدیدی در قبال وضعیت غزه و حملات رژیم صهیونیستی به ایران در بیانیه پایانی اجلاس هستند.
«اولیور استوئنکل»، یک کارشناس عضو اندیشکده «بنیاد گتولیو ورگاس» گفت: «برزیل خواستار آن است که اجلاس بالاترین سطح فنی ممکن را داشته باشد.»
استوئنکل گفت که احتمالا عدم حضور شی جین‌پینگ و ولادیمیر پوتین در این اجلاس باعث خواهد شد که بیانیه پایانی آن لحن ضد غربی ملایمتری پیدا کند.
یک مقام دولتی برزیل که نامش را فاش نساخت به آسوشیتدپرس گفت انتظار می‌رود در جریان اجلاس بریکس در برزیل که تا فردا دوشنبه ادامه خواهد یافت، سه بیانیه مشترک و یک اعلامیه پایانی صادر شود «که همگی کمتر در قید و بند تنش‌های ژئوپلتیکی فعلی باشند.»
«خوائو آلفردو نیگرای»، یک استاد ژئوپلتیک و تجارت بین‌المللی در دانشگاه پونتیفیکال کاتولیک در پرانا گفت: «اجلاس امسال می‌توانست به ارائه یک آلترناتیو در جهان بی‌ثبات کنونی کمک کند، اما این اتفاق نمی‌افتد.»
او خاطرنشان کرد: «عدم حضور عبدالفتاح السیسی، رئیس جمهور مصر و سطح نمایندگان کشور‌های ایران، عربستان سعودی و امارات متحده عربی تایید می‌کنند که کار بریکس برای مطرح ساختن خود به عنوان یک قطب منسجم رهبری جهانی دشوار است.»
برزیل به عنوان کشوری که ریاست دوره‌ای بریکس را بر عهده گرفته ۶ اولویت راهبردی را برای اجلاس امسال تعیین کرده است: همکاری جهانی در حوزه بهداشت و درمان، تجارت، سرمایه‌گذاری و فاینانس، تغییرات آب و هوایی، حاکمیت برای هوش مصنوعی، صلح ایجاد کردن و امنیت و توسعه نهادی.
«آنا گارسیا»، یک استاد دانشگاه فدرال رورال ریو دو ژانیرو اظهار کرد: «برزیل تصمیم گرفته به روی مسائل کمتر مناقشه برانگیز نظیر حمایت از روابط تجاری بین اعضا و بلوک جنوب جهانی، بعد از بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید تمرکز کند.
گارسیا اظهار کرد: «برزیل می‌خواهد کمترین سطح ممکن از آسیب به بار بیاید و توجه دولت ترامپ را به خود جلب نکرده تا جلوی هر گونه ریسک را برای اقتصاد برزیل بگیرد.»
همچنان که برزیل خواستار اصلاحات در نهاد‌های جهانی رهبری شده توسط غرب است به نوشته آسوشیتدپرس این کشور همچنین می‌خواهد هدف تعرفه‌های دولت ترامپ قرار نگیرد.
ترامپ تهدید به وضع تعرفه‌های ۱۰۰ درصدی علیه بلوک بریکس در صورتی که اقدامی در جهت تضعیف دلار اتخاذ کند کرده است.
«مسعود پزشکیان»، رئیس جمهور ایران و «عبدالفتاح السیسی»، رئیس جمهور مصر در اجلاس برزیل غایب هستند. ایران و برزیل در سال ۲۰۲۴ به همراه اتیوپی، اندونزی و امارات متحده عربی به بریکس پیوستند. عربستان سعودی نیز به بریکس دعوت شده و در مذاکرات اعضا شرکت دارد، اما هنوز نامه تایید خود را نفرستاده است.
به علاوه اعضای جدید، ۱۰ کشور نیز شامل بلاروس، کوبا و ویتنام تبدیل به شرکای راهبردی بریکس تبدیل شده‌اند.
این گسترش سریع بریکس به برزیل اجازه داده تا توسعه داخلی را در دستور کار اجلاس به منظور ادغام بهتر اعضای جدید و تقویت انسجام داخلی در دستور کار قرار دهد.
به گفته «بروس شیدل»، یک استاد دانشگاه سائوپائولو و محقق گروه بریکس در این دانشگاه گفت: با وجود غایب‌های مهم اجلاس بریکس در برزیل، این اجلاس برای حاضران به ویژه در پس زمینه بی‌ثباتی‌های ناشی از جنگ تعرفه‌های ترامپ اهمیت ویژه‌ای دارد.
شیدل خاطرنشان کرد: «این اجلاس بهترین فرصت است تا کشور‌های نوظهور به سراغ آلترناتیو‌ها و تنوع بخشیدن به شراکت‌های اقتصادی خود بروند.»
اجلاس همچنین این فرصت را به برزیل به عنوان کشوری که در ماه نوامبر میزبان اجلاس آب و هوایی COP ۳۰ در شهر بلم خواهد بود می‌دهد تا مذاکرات آب‌وهوایی و تعهدات به محافظت از محیط زیست را به پیش ببرد.
