آفتابنیوز : آفتاب: ارس شیخی - یکی از این عبارت که دکتر روحانی اخیرا بارها در ادبیات خود به آن اشاره کرده است بحث بازی با جمع صفر است. هدف نگارنده در این نوشتار ارائه مختصر توضیحی در باب این عبارت است. عبارت بازی با جمع صفر قرائت خاصی از تئوری بازی ها است که کاربرد فراوانی در تفسیر تعاملات استراتژیک دارد. در اینجا کلیهٔ رفتارهای بازیگران درخروجی بازی،که همان سود افراد درگیر درتعاملاست،تاثیرمستقیم دارد. نظریه بازیها شاخه ای از تحقیق در عملیات است که به مطالعه تصمیم گیری در شرایط تضاد منافع میان تصمیم گیرندگان عاقل و هوشمند می پردازد. این نظریه کاربرد گسترده ای در زندگی اجتماعی، اقتصاد، سیاست و .... دارد به طوری که محققان این حوزه بارها موفق به کسب جایزه نوبل شده ه اند.
اساسادرتئوری بازیها هدف بهینه کردن عملکرد هر کدام از بازیگران است به طوری که تخطی از آن منفعتی برای شخص خاطی نداشته باشد. در یک بازی با حاصل جمع صفر سود یک بازیگر دقیقا برابر ضرر بازیگر دیگر است! یعنی در انتها حتما یک نفر بازنده و طرف مقابل برنده است. در این حالت در کنار هم قرار گرفتن و همکاری معنایی جز شکست ندارد به گفته رئیس جمهور محترم،در چند سال اخیر روابط ایران و غرب، بازی از همین جنس بوده است و البته چه بسا فراتر و بازی با حاصل جمع منفی!! که در آن هر دو طرف نهایتا بازنده خواهند شد و عایدی برای هیچ کدام از آنان وجود نخواهد داشت.
رئیس جمهور در بیانات خود در سازمان ملل به روشنی کشورهای غربی را از ورود به فضای باخت - باخت که هیچ منفعتی برای طرفین ندارد بر حذر داشته و با هوشمندی غرب را از تمایل جمهوری اسلامی ایران برای ایجاد یک تعامل سازنده و ورود به فضای بازی برد- برد به درستی دعوت میکند.
دنیای سیاست و روابط خارجه مثل مسابقات رزمی نیست که حتما برنده و بازنده داشته باشد (بازی با حاصل جمع صفر) بلکه در دنیای امروز جایگاه درست نتیجه تعاملی است که در نهایت هر دو طرف پیروز بازی باشند.(بازی با حاصل جمع غیر صفر)
*دانشجوی دکتری دانشگاه شریف