احمد نعمتبخش دبیر انجمن خودروسازان کشور با ابراز امیدواری از برداشته شدن تحریمها و تأثیر در کاهش زیاندهی خودروسازان میگوید: «تأکید کردم با کاهش تحریمها تنها از هزینههایی که برای دور زدن تحریمها تحمیل میشد کاسته میشود وگرنه بدون حمایت دولت و پرداخت تسهیلات به خودروسازان که در حدود دو سال است که دولت قول داده آنها را بپردازد بعید میدانم تأثیر چندانی بر رونق و رشد خودروسازان بگذارد.»
آفتابنیوز : آفتاب: تحریمهایی که بر صنعت خودروی ایران اعمال شده بود تا چه اندازه سبب بروز مشکلات در این بخش شد؟
آمریکا پس از تحریم نفت که بزرگترین ضربه را به اقتصاد ایران وارد کرد به تحریم صنایع خودرو که یکی از بزرگترین صنایع کشور است، اقدام کرد. بههرحال تحریم این صنعت برای اقتصاد ما هزینههای سنگینی دربرداشت. بهطوری که در اقلامی که وابسته به واردات بودیم دیگر نمیتوانستیم مانند گذشته به آسانی آنها را تأمین کنیم.
به ناچار باید به شکلی این تحریمها دور زده میشدند تا بتوان به هر طریقی قطعات مورد نیاز را وارد کشور کرد. این مسایل هزینههای سنگینی را بر خودروسازان تحمیل میکرد. به طوری که در برخی موارد هزینهها 30 تا 35 درصد افزایش مییافت. با این شرایط دیگر تولید خودرو مقرون به صرفه نبود و حتی زیاندهی خودروسازان به شکل بیسابقهای افزایش یافت. بنابراین طبیعی بود که از تولید خودرو کاسته شود.
البته مشکلات دیگری هم در بخش خودروسازی وجود داشت که باعث بروز زیاندهی خودروسازان شده بود ولی تحریمها این زیان را تا چند برابر افزایش داد.
با کاهش این تحریمها میتوان انتظار کاهش زیاندهی خودروسازان را داشت؟
البته هنوز برداشته شدن تحریمها در بخش خوردو اجرایی نشده است. اگر این اتفاق رخ دهد به هرحال واردات مستقیم قطعات مورد نیاز از هزینهها میکاهد و مقداری از زیاندهی خودروسازان کم میکند. خودروسازان تاکنون با زیان هنگفتی مواجه شدهاند که هر سال در حال رشد است. در شش ماه اول امسال با توجه به سیاست قیمتگذاری شورای رقابت ایران خودرو بالغ بر 450 میلیارد تومان و سایپا بالغ بر 273 میلیارد تومان ضرر کردند و حتی به بازار سرمایه نیز این ارقام اعلام شد که تأثیر منفی بر سهام خودروسازان در بورس گذاشت. لذا اگر تحریمها برداشته شود مقداری از ضرر و زیان میکاهد البته این تمام ماجرا نیتس چراکه جبران زیاندهی خودروسازان به عوامل داخلی نیز بستگی دارد.
در زمینه افزایش تولیدات چطور؟
کاهش تحریمها در زمینه توسعه محصولات و افزایش تولید نیز تأثیر دارد بهطور مثال، براساس استراتژیهای تعریف شده در زمینه توسعه صنعت خودرو قرار شده تا افق سال 1404 بالغ بر 5 پلت فرم تهیه شود که هر پلت فرم نیز برای طراحی و تولید 5 خودرو پیشبینی شده و باید در مجموع 25 خودرو پیشبینی شده و باید در مجموع 25 خودروی روز تولید کنیم تشدید تحریم باعث شده تا قراردادهای توسعه محصولات با شرکتهای مطرح خودروسازی خارجی متوقف شود. این جریان تأثیرگذار بر توسعه این صنعت بود و یا بهطور مثال، سایپا بهرغم اینکه قرارداد توسعه محصولات خود را با کرهجنوبی منعقد کرده بود و چند نمونه هم وارد کرد اما به علت فشار آمریکا این روند متوقف شد. بسیار امیدواریم با برداشته شدن این تحریمها قراردادهای جدید منعقد شود و محصولات خودروسازان توسعه یابد تا شاید مقداری از نارضایتی مردم کاسته شود.
شما گفتید که اگر تحریمها برداشته شود مقداری از ضرر و زیان خودروسازان میکاهد و این تمام ماجرا نیست چراکه جبران زیاندهی خودروسازان به عوامل داخل نیز بستگی دارد. در این باره توضیح میدهید؟
در دو سال اخیر که تحریمها تشدید شدهاند بارها تأکید کردهایم که بخشی از مشکلات صنعت خودرو به تحریمهای خارجی برمیگردد اما بخش اعظم آن از تحریمهای داخلی و تصمیمات و سیاستهای متناقضی که اعمال میشود در داخل کشور نشأت میگیرد. به عبارت دیگر 30 درصد از مشکلات به تحریمهای خارجی ربط دارد و بالغ بر 70 درصد آنها از تحریمهای داخلی سرچشمه گرفتهاند. سال گذشته مجموع زیان خودروسازان به 4 هزار میلیارد تومان رسید و امسال نیز با افزوده شدن این عدد، بالغ بر 5 هزار میلیارد تومان شد. با این اوضاع خودروسازان چگونه خواهد این زیانها را جبران کنند؟ از طرفی نیز در دولت جدید سیاست اصلی بر کاهش قیمت خودرو است. با این حال آقای وزیر صنعت مشخص نکردهاند زیان بیش از 5 هزار میلیارد تومانی خودروسازان از چه طریقی جبران خواهد شد؟ مسئولان تنها بر سیاست کاهش قیمت خودرو تأکید میکنند. براین اساس باید از آقای نعمتزاده سؤال شود چرا از طرفی ا جازه آزادسازی قیمت خودرو را نمیدهید و بازهم دولت نرخ دستوری تعیین میکند و از طرف دیگر توان حمایت از خودروسازان در شرایط فعلی در دولت وجود ندارد. با این وضعیت چگونه این زیان هنگفت قابل جبران است.
شما اعتقاد دارید در زمینه رونق صنعت اتفاق خاصی با رفع این تحریمها رخ نمیدهد؟
تأکید کردم با کاهش تحریمها تنها از هزینههایی که برای دور زدن تحریمها به کشور تحمیل میشد کاسته میشود وگرنه بدون حمایت دولت و پرداخت تسهیلات به خودروسازان بعید میدانم تأثیر چندانی بر رونق و رشد این صنعت بگذارد. دولت باید از تمام مجموعههای این صنعت، از قطعهازان گرفته تا واحدهای تولید حمایت کند و تسهیلات را در اختیار آنها قرار دهد. اینگونه شاید به تدریج بتوان با جبران زیاندهی و کاهش این زیانها هر سال به سمت توسعه گام برداریم.
اگر سیاست دولت بر مبنای کاهش قیمت خودرو است باید زمینههای آن را نیز فراهم کند. نمیتوان خودروسازان را به حال خود رها کرد بعد هم اجازه افزایش قیمت را ندهیم تازه آنها را نیز وادار کنیم قیمتهایشان را کاهش دهند در حقیقت با این رفتار تیشه به ریشه صنعت کشور زدهایم. بهرغم اینکه در تبصره اینکه در تبصره 2 ماده 101 قانون تأکید شده است که «اگر دولت تکلیف کند که قیمت کالایی کمتر از قیمت تمام شده عرضه شود دولت کمک زیان به تولیدکنندگان بدهد» اما هنوز این اتفاق رخ نداده است. از دولت تدبیر و امید انتظار نداشتیم که باز هم براین سیاست تأکید کند که خودرو زیر قیمت تمام شده عرضه شود و در مقابل از پرداخت کمک حرفی نزنند. بنابراین مردم نباید از خودروسازان انتظار داشته باشند که قیمتهای خود را بیش از این کاهش دهند ادامه این وضعیت به نابودی این صنعت بزرگ کشور ختم میشود.
یعنی مردم نباید انتظار ارزان شدن خودرو را داشته باشند؟
خیر. ارزانی خودرو را از ذهن دور کنید. چراکه تمام اجزا و قطعات تشکیل دهنده خوردو بیش از 3 برابر گران شدهاند در حالی که که قیمت خودرو حدود 2/2 برابر شده است. اگر تمام تلاشمان را انجام دهیم باز هم با برداشته شدن تحریمها و صرفهجویی در تمام هزینهها تنها موفق میشویم زیانهای پیشین را جبران کنیم و حتی به سوددهی هم نمیرسیم. متأسفانه از دولت آقای هاشمی تا قیمت خودرو تنها در حق سهامداران شرکتهای بزرگ خودروسازی کشور ظلم شده است و کسی هم پاسخگو نیست.