آفتابنیوز : آفتاب: به نظر میرسد نشست ژنو 2 برای برخی، به محلی برای بدهبستان تبدیل شده و دغدغهای مبنی بر پایان بحران خونین و فاجعهبار در سوریه وجود ندارد. از اینرو، چنین طرفهایی به مخالفت با حضور ایران به عنوان یکی از بازیگران کلیدی منطقه میپردازند که البته در این میان برخی نیز بر ضرورت حضور تاثیرگذار ایران در این نشست تاکید دارند.
به گزارش ایسنا، بان کی مون، دبیرکل سازمان ملل متحد به عنوان مرجع اصلی برگزارکننده نشست ژنو 2 از طرفداران پرو پا قرص حضور ایران در این نشست است.
وی چندی پیش گفت: ایران باید اجازه حضور در مذاکرات ژنو 2 را داشته باشد.
این دیپلمات کرهای تاکید کرد که ایران میتواند نقش بسیار مهمی را ایفا کند زیرا یک کشور بسیار مهم منطقهای است. بنابراین اگر بخواهیم منطقی، واقعبینانه و عملگرایانه صحبت کنیم ایرانیان باید در این نشست شرکت داشته باشند.
البته وی افزود: متاسفانه اختلاف نظرهایی در این زمینه وجود دارد اما ما همچنان تلاش میکنیم که این مساله هر چه زودتر حل شود.
اروپاییها دراینباره بلاتکلیف ماندهاند. برخی مانند فرانسه، اگر چه ایران را بخشی از مشکلات موجود در مساله سوریه نمیدانند اما هرگونه تصمیم درباره حضور ایران در این مذاکرات را به تصمیم سازمان ملل محول میکنند و در مقابل، برخی مانند ایتالیا براین باورند که حضور ایران در نشست ژنو 2 امری ضروری است؛ به گونهای که اما بونینو، وزیر امور خارجه این کشور در سفر اخیرش به تهران در کنفرانسی مطبوعاتی با همتای ایرانی خود بر ایفای نقش اساسی توسط ایران به منظور حل بحران سوریه تاکید کرده و اعلام میکند که تمام کشورهای حاضر در منطقه برای حل بحران سوریه باید حضور داشته باشند و گفت که تلاش خواهیم کرد خواسته خود مبنی بر حضور ایران در ژنو 2 را محقق کنیم.
همچنین مصر از کشورهای مهم جهان عرب، از حامیان حضور ایران در نشست ژنو 2 است. بدرعبدالعاطی، سخنگوی وزارت خارجه این کشور در گفتوگو با خبرگزاری آکی اعلام کرد که کشورش مخالفتی با حضور ایران در کنفرانس ژنو 2 درباره حل بحران سوریه نخواهد داشت.
در میان طرفداران، نباید روسیه شریک استراتژیک ایران را فراموش کرد. مسکو در محافل داخلی و بینالمللی همواره بر لزوم حضور ایران در مذاکرات ژنو 2 تاکید کرده و در اینباره رایزنیهایی را پیش برده است.
در همین راستا سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه چندی پیش در پاسخ به سوال خبرنگار شبکه خبری راشا تودی مبنی بر اینکه غرب تاکید دارد که ایران نباید به این کنفرانس بپیوندد، آیا فکر میکنید این کنفرانس میتواند بدون ایران برگزار شود، گفت: این مساله هنوز حل نشده است. اگر به فهرست شرکتکنندگان که مذاکره درباره آنها ادامه دارد نگاه کنید، میبینید که نام ایران داخل پرانتز است. ما متقاعد شدهایم که همه کشورهایی که تاثیری در اوضاع روسیه دارند باید در کنفرانس شرکت داشته باشند. این کشورها شامل همسایههای سوریه و سایر بازیکنان کلیدی بهویژه ایران و عربستان است.
لاوروف در بخش دیگری از اظهاراتش ادامه داد: برخی میگویند که ایران تاثیر منفی دارد و هنوز بیانیه ژنو سال گذشته را امضا نکرده است. این در حالی است که برخی دیگر از کشورها هم همین وضعیت را دارند اما غرب با حضور آنها در این نشست مخالفت نکرده است. این کشورها نه تنها با اصول بیانیه ژنو مخالفت کردهاند، بلکه در حال سنگاندازی برای برگزاری کنفرانس ژنو 2 نیز هستند. همه این را میدانند. بنابراین برای ما آشکار است که ایران باید در این کنفرانس شرکت داشته باشد. کشورهای اروپایی خواستار این اتفاق هستند، کشورهای عربی از آن حمایت میکنند و دبیرکل سازمان ملل نیز این موضوع را مورد تاکید قرار داده است.
همچنین سوریه به عنوان محور مذاکرات ژنو 2 خواستار حضور ایران در این نشست شده است. نخستوزیر سوریه یکی از مقامات عالی سوری است که اعلام کرد: دمشق بر مشارکت ایران در ژنو 2 به خاطر نقش محوریاش در حل بحران سوریه اصرار دارد.
وی ادامه داد: تا الان که هیچ دعوتی از ایران برای شرکت در مذاکرات صورت نگرفته و کارتهای دعوت هنوز توزیع نشده اما باید بگویم ما اصرار داریم که ایران در مذاکرات حضور داشته باشد چرا که ایران نقشی اساسی در منطقه و مساله سوریه دارد و معتقدیم که حضور ایران سهم بسزایی در حل مشکل سوریه خواهد داشت.
اما در برابر صف طرفداران حضور ایران در نشست ژنو 2، صف کمشمار مخالفان نیز به چشم میخورد.
چند روز قبل احمد عاصی الجربا، رئیس ائتلاف ملی مخالفان سوریه در مصاحبه با روزنامه فرامنطقهای الحیاة درباره موضع ائتلاف مخالفان نسبت به شروط حضور ایران در کنفرانس ژنو2 مدعی شد که ایران باید نیروهای سپاه پاسداران و حزبالله لبنان و شیعیان عراقی را از سوریه خارج کند وگرنه ما هیچ حرفی با ایرانیها نداریم.
وی همچنین تاکید کرد: حضور در کنفرانس ژنو2 باید بر اساس ژنو 1 و بر مبنای تشکیل دولتی دارای اختیارات کامل باشد و کسی که میخواهد در این کنفرانس شرکت کند باید بر این اساس در ژنو2 حضور یابد.
همچنین آمریکا از مخالفان اصلی حضور ایران در ژنو 2 است. جان کری وزیر امور خارجه این کشور به تازگی گفته است: مشکل میتوان گفت ایران که از توافقنامه بینالمللی سال گذشته (ژنو 1) درباره سوریه حمایت نکرد چگونه میتواند "در سطح وزیر" در مذاکرات ژنو 2 شرکت کند.
کری در یک کنفرانس خبری در اراضی اشغالی از احتمال اینکه ایران در صورت حضور نداشتن به عنوان یک شریک رسمی بتواند نقش سازندهای را در حاشیه کنفرانس ژنو 2 ایفا کند، خبرداد.
در هر صورت، اگر اتفاقی نیفتد و همه چیز به خوبی و خوشی پیش رود، 22 ژانویه (دوم بهمنماه) نشست ژنو 2 در شهر مونترو سوئیس در سطح وزرای خارجه کشورهای مدعو برگزار خواهد شد و ولید معلم، وزیر امور خارجه سوریه به عنوان نماینده سوریه در این نشست حضور خواهد یافت.
در نخستین روز برگزاری نشست ژنو2 هیاتهایی از 30 کشور مشارکت میکنند اما در روز دوم در این نشستها دو هیات سوری و همچنین اخضرالابراهیمی، فرستاده مشترک سازمان ملل و اتحادیه عرب در امور سوریه حضور خواهند داشت و هر هیاتی متشکل از 9 الی 15 عضو خواهد بود.
چند روز قبل، روزنامه الاخبار به نقل از منابع دیپلماتیک آگاه در گزارشی نوشت: با وجود اینکه ترکیب و ساختار کلی مخالفان هنوز قطعی و مشخص نشده اما این مساله قطعی شده است که هر گروه مخالفی به جز گروه "جبهه النصره" و گروه "دولت اسلامی عراق و شام"، (دو گروه وابسته به القاعده) دست کم دو نماینده اعزام میکنند.
به گفته منابع آگاه علاوه بر دو هیات رسمی، کمیتههای فنی در اتاق مجاور حضور خواهند داشت و هر یک از هیاتها مشاوران خود را انتخاب خواهند کرد.
برخی از هیاتهای مدنی سوری نیز تلاش میکنند تا با اعمال فشار، هیاتهای مشورتی مستقل در خصوص مسائل حقوق بشر، عدالت انتقالی، دموکراسی و آموزشی تشکیل دهند.
کشورهای عضو دائم شورای امنیت و در راس آنها روسیه و آمریکا و همچنین کشورهای همسایه دولت همچون لبنان و اردن در این نشست مشارکت خواهند کرد.
همچنین کشورهایی از جمله قطر، ترکیه، عراق، مصر، الجزایر، عمان، امارات، اسپانیا و اندونزی که در نشست ژنو1 حضور داشتند، در ژنو 2 نیز شرکت میکنند.
از مجمع اقتصادی "بریکس" نیز هند، برزیل و آفریقای جنوبی و از سازمانها نیز اتحادیه اروپا و اتحادیه عرب در این نشست حضور خواهند داشت.
اگرچه بان کی مون اعلام کرده بود که تا پایان سال 2013 دعوتنامهها برای حضور کشورها در نشست ژنو 2 ارسال میشود اما بر اساس اطلاعات به دست آمده، فهرست کشورهای شرکتکننده در این نشست تقریبا کامل نشده است و تنها اختلافها بر سر مشارکت ایران و عربستان باقی مانده است و احتمال مشارکت این دو کشور بالاست.
بر اساس اعلام اولیه دو هفته زمان تا برگزاری نشست ژنو 2 باقی مانده است، اما هنوز اما و اگرهای زیادی از سوی طرفهای موثر در برگزاری ژنو2 برای زمان این نشست وجود دارد.
امید میرود لجبازیها و اختلافات کشورها بر سر حضور ایران در این نشست با حذف نگاه منفعتطلبانه آنها به عدم حضور ایران، به پایان برسد.
چنانچه این نشست با همه اما و اگرهایش برگزار بشود، شاید بتواند مرهمی بر زخمهای کهنه آوراگان، قربانیان و بازماندگان سوری باشد.