آفتابنیوز : آفتاب- ابراهیم طاهرخانی کدخدایی*: «مجلس در رأس همه امور است» و این تجدید ابلاغ سندی قاطع بر جمهوریت اسلامی انقلاب ایران بود توسط معمار پیر و فرزانۀ این بنای استوار بر بستر فرهنگ اسلامی و ایرانی؛ «مجلس در رأس همه اموری که در کشور است واقع است. یعنی مجلس خوب همه چیز را خوب میکند و مجلس بد همه چیز را بد میکند». (حضرت امام خمینی (ره) ۱۲دیماه ۱۳۶۲).
تورق تاریخ مجلس شورای ملی از سالهای آغازین شکلگیری این نهاد واسطۀ حضور مردم در حاکمیت، نام وارستهای در خود ثبت دارد که در سالهای نمایندگیاش هیچ امر دنیایی نتوانست او را از حرکت در مسیر هدف عالی نمایندگی بازدارد. شهید آیتالله سید حسن مدرس را میتوان قهرمان ایفای نقش نمایندگی از صدر مشروطه تا مجلس شورای اسلامی امروز دانست.
حضور مدرس در دومین دوره مجلس شورای ملی پس از پایان دوره استبداد صغیر و پیروزی آزادیخواهان، نقطه عطف مبارزه با استعمار و استبداد از مرکزی قانونی و با پشتوانۀ شرعی و حمایت مردمی بود و به واسطۀ ایفای شخصیت مورد انتظار از جایگاه «نمایندگی مجلس» در منش آزاده و رفتار وارستۀ «شهید مدرس»، دهم آذر ماه سالروز شهادت ایشان، «روز مجلس» نام گرفته است.
مجتهد مبارز، شهید مدرس که به یادآوری هرروزینۀ درسآموزی شجاعت و عدم وابستگی، تندیس ایستادگیش در میدان بهارستان تهران، پیرامون خانۀ ملت و در مسیر حضور نمایندگان در مجلس شورای اسلامی نهاده شده است، در سالهای وکالت مردم، بیاعتنا به جاه و ثروت و شوکت، بر رسالت شرعی و سیاسی خویش پایدار ماند و از ایستادگی برای مصلحت مملکت و جریان شریعت تا تبعید و تقدیم جان فروگذار نکرد. شخصیت مدرس، مجلس شورای ملی ایران را از نماد فرمایشی به جایگاه مؤثر بر تحقق مصالح اجتماعی رساند و در عین تعهد به تأثیر احکام شریعت در تصویب قوانین، تحولات اجتماعی و مصادیق عرفی را نیز دور از نظر نداشت و تلاشهای مغرضانۀ ایجاد تعارض بین زندگی جدید و دیانت را با فرزانگی و درایت خویش زدود. سید حسن مدرس هرگز «عدالت» را قربانی چیز دیگر نکرد؛ و از این روست که امروز ملت ایران اسلامی که در تاریخ پس از مشروطه خواهی خود تجربه سربلند و ماندگاری از سپردن نمایندگی خویش به چنین فدائیان گذشته از خویش را داشته اند، انتظارشان از وکلای خانۀ ملت بسیار است.
مردم زمانی از مجلس منتخب خویش رضایت خواهند داشت که آثار عیان آگاهی، علم، تعهد، وارستگی از مطامع دنیوی و عزم بر ایثار و از خود گذشتگی نمایندگان خود را وجه بالندگی و سند افتخاری بر مردمسالاری دینی خویش ببینند؛ لذا تنها نمایندگانی از پس تحقق انتظار بجای مردم برخواهند آمد که به توانمندیها و ویژگیهای لازم برای عمل پایدار به سوگند نمایندگی و تحقق اصول قانونی مرتبط با رسالت وکالت خویش نزدیک باشند: شجاعت، شهامت، حق طلبی و عدالت جویی در راستای عمل به وظایف قانونی و شرعی نمایندگی؛ برخورداری از علم و آگاهی و تخصص کافی جهت وکالت مردم در قانونگذاری و ایفای وظایف نمایندگی؛ مردمداری و صداقت در گفتار و کردار و اجتناب از عوام فریبی به طمع رسیدن به قدرت یا بقاء در کسوت نمایندگی؛ شناخت و اشراف بر مشکلات و مطالبات روز مردم و آگاهی از مسائل جامعه و شرایط روز جهانی؛ قناعت بر دلبستگیهای مادی و تمنیات شخصی و بهرمندی از سلامت مالی و اخلاقی؛ قدرت نطق و نفوذ کلام و توان انتقال صحیح و فصیح درد جامعه به دادرسی قانون؛ استفاده از مشاوره نخبگان صالح و بکارگیری ذیصلاحان واقعی در امور مردم؛ فدا نکردن عدل به پای منافع و مصالح فردی و گروهی و مستقل ماندن و عدم سرسپردگی محض و وام داری به اشخاص حقیقی و مجاری حقوقی و عمل به وظیفه نمایندگی مردم در حاکمیت بر پایۀ قانون و شریعت و به دور از تبعیت و تقلید کورکورانه از مطالبات همواره معقول و منطقی آرمان شدۀ مردم از نمایندگان استکه مصداق بارز آن را در استقلال و وارستگی مدرس تاریخشان سراغ داشتهاند.
امروز، روز مجلس را به یاد منش نمایندگی این شهید فاخر تاریخ پارلمان ایران پاس میداریم تا شیوۀ وارستگی و شهامت او مدرس رفتار وکلای مردم در قوۀ مقنن کشور باشد که البته نقش انتخاب آگاه مردم از فریاد عدالتخواهی آن روزهای سید حسن مدرس تا به امروز همواره مهمترین در تعیین سرنوشت جامعه بوده و هست؛ شجاعت و صراحت آیتالله مبارز سید حسن مدرس از روزهای آغاز نمایندگی در مجلس شورای ملی تا لحظه شهادت، در شرایط آن مجلس فرمایشی در سیطره استبدادگونه داخلی و تلاش استعمار خارجی، رنگ بیم و تردید به خود ندید.
از کتاب «حاضرجوابیهای شهید مدرس» نقل است: یک روز که مدرس از مجلس به خانه بازگشت، عده ای از مردم به منزل او ریخته و با سر و صدای زیاد گفتند: آقا! این چه لایحهای بود که امروز تصویب شد؟ خلاف مصلحت است. مدرس پاسخ داد: اگر بیست راس اسب و استر و یک آدم را در مجلسی جمع کنند و از آنها بپرسند نهار چه میخورید، جواب چه میدهند؟! همه گفتند: جو! و مدرس گفت آن یک نفر هم ناچار است سکوت کند؛ این وکلایی که شما انتخاب کردهاید همین قدرند؛ بروید آدم انتخاب کنید.
*کارشناس ارشد مسائل سیاسی