آفتابنیوز : آفتاب: 'فاطمه' هفت ساله، اکنون باید روی نیمکت مدرسه نشسته باشد، اما او گوشه چادر مادرش را گرفته و همراه او از این خیابان به آن خیابان می رود.
در هوای سرد زمستانی فاطمه ساعت ها مادرش را همراهی می کند تا مادر با تکدی گری روزی خود و فرزندانش را تامین کند و فاطمه را به این دلیل با خود می آورد تا مردم بیشتر دل بسوزانند و کمک بیشتری کنند.
'فاطمه' هر روز می بیند که بچه ها روپوش به تن کرده اند و همراه والدین خود به مدرسه می روند اما او ناگزیر است که همراه مادر خود تکدی گری کند.
در جامعه فاطمه های زیادی هستند که به علل مختلف از جمله فقر اقتصادی خانواده ها، فقر فرهنگی، اعتیاد والدین و بدسرپرستی از مدرسه بازمانده اند که نیازمند توجه مسوولان و نیکوکاران هستند.
کودکان بازمانده از تحصیل واقعیتی خاموش در جامعه هستند، واقعیتی که شاید در بسیاری از اوقات به چشم مان می آید اما همواره راحت از آن چشم پوشی می شود.
آمار واقعی از کودکان بازمانده از تحصیل در کشور وجود ندارد و مسوولان مربوط آمارهای متفاوتی ارائه می دهند اما طبق آخرین سرشماری مرکز آمار ایران تعداد سه میلیون و 500 هزار کودک بازمانده از تحصیل در ایران وجود دارد. این در حالی است که نهضت سوادآموزی نیز اعلام کرده که از سال 85 تاکنون بیش از یک میلیون کودک دیگر به این آمار افزوده شده است.
منظور از کودک بازمانده از تحصیل، آن گروه سنی از جمعیت است که در سنین مدرسه یعنی بین شش تا 18سال باید در طول سال تحصیلی در چرخه آموزشی کشور حضور داشته باشد اما به هر دلیلی وارد چرخه آموزش نشدهاند یا بعد از مدت کوتاهی از آن خارج شدهاند.
سال های سال است در لابه لای خبرهای مربوط به دانش آموزان و فرهنگیان مطالبی هم به کودکان خارج از چرخه تحصیل اختصاص پیدا می کند اما گویی توجه به این کودکان در حوزه مسوولان نیست زیرا که زود به فراموشی سپرده و در جامعه رها می شوند.
اگرچه آمار جدیدی در دسترس نیست اما با استناد آخرین آمار در سال 85 که هم اکنون تنها منبع کارشناسان و آسیب شناسان اجتماعی است که هر ساله پیرامون این موضوع به مسوولان هشدارهای لازم را نیز می دهند.
حال که سه میلیون و 500 هزار کودک خارج از تحصیل، آن هم بر اساس آمارهای سه سال گذشته در کشور وجود دارد، ارگان ها و سازمان های و مسوولان مربوطه چه چاره ای اساسی اندیشیده اند تا با یک کار اساسی این معضل کشور برطرف شود.
غیر از آن است که همه ساله در آستانه بازگشایی مدارس آماری در این زمینه به خورد رسانه ها داده شده و بعد از یک هفته تمام معضل به فراموشی سپرده و این کودکان معصوم تنها گذاشته می شوند.
ترک تحصیل دانش آموزان سندی بر میزان کودکان بازمانده از تحصیل است که در کنار آمارهای مطرح شده در طول سالیان اخیر از کودکان بازمانده از تحصیل خلا آماری بزرگ دیگری نیز دیده می شود.
البته آمار دقیقی از ترک تحصیل کودکان در پایه های تحصیلی نیز وجود ندارد و برخی از مسوولان نیز نرخ گذر از دوره ابتدایی به راهنمایی و راهنمایی به متوسطه را با عدد های متفاوت اعلام می کنند اما با این وجود می توان گفت که تعداد زیادی از دانش آموزان هستند که یا در دوره ابتدایی مدرسه را ترک می کنند یا با اتمام ابتدایی وارد دوره راهنمایی نمی شوند.
براساس یافته های پژوهشی بیش از 25 درصد از دانش آموزان سالانه از مدارس ترک تحصیل می کنند که این آمار بسیار نگران کننده است و سرنوشت این دانش آموزان معلوم نیست.
یکی از علل بسیار مهم خارج شدن کودکان از چرخه تحصیل این است که خانوادهها به درآمد کودکان خود نیاز دارند.
مدیرکل آموزش و پرورش خراسان شمالی در این باره گفت: آمار بی سوادان این استان از میانگین کشوری بالاتر است.
'سیدمحمد لنگری' در گفت و گو با ایرنا اظهار کرد: در گروه سنی شش سال و بالاتر 1.51 درصد و در گروه سنی 10 تا 49 سال 1.61 درصد بی سوادان کشور در استان خراسان شمالی هستند.
وی درصد باسوادی گروه سنی شش سال و بالاتر کشور را 84.75 و خراسان شمالی را 80.26 عنوان کرد و افزود: درصد باسوادی در گروه سنی 10 تا 49 سال نیز در کشور 92.45 و در این استان 89.89 است.
وی بر جلوگیری از تولید بی سوادی در این استان تاکید کرد و افزود: کودکان زیر 10 سال بازمانده از تحصیل باید شناسایی و جذب آموزش مدارس شوند.
وی گفت: در گروه سنی 10 تا 49 سال هم اکنون 55 هزار و 747 نفر بی سواد هستند که باید طبق برنامه تا پایان سال 96 باسواد شوند.
مدیرکل آموزش و پرورش خراسان شمالی گفت: برای ریشه کنی بی سوادی در این استان 412 میلیارد ریال اعتبار پیش بینی شده است.
مدیرکل آموزش و پرورش خراسان شمالی گفت: چهار هزار نفر دانش آموز لازم التعلیم این استان در سال تحصیلی امسال ثبت نام نکرده بودند که با اجرای طرح خانه به خانه بیشتر آنان جذب شدند اما 479 نفر شناسایی نشدند.
وی افزود: از مجموع این تعداد 303 نفر شناسایی شدند که به دلیل فقر اقتصادی خانواده، فقر فرهنگی، بد سرپرستی، بیماری و نیروی کار در مدرسه ثبت نام نکردند.
وی گفت: اما نشانی 176 کودک تاکنون شناسایی نشده است.
وی افزود: طبق آمار باید 16 هزار و 911 نفر کودک شش سال تمام در سال تحصیلی جاری در مدارس این استان در پایه اول ابتدایی ثبت نام می کردند.
وی گفت: هم اکنون این اداره کل سعی در شناسایی مابقی کودکان بازمانده از تحصیل است.
وی افزود: باید جلوی بی سوادی در این استان گرفته شود که جذب تمامی کودکان دارای شرایط تحصیل یکی از اقدامات موثر در این زمینه است.
وی گفت: هر ساله تعدادی از کودکان لازم العتلیم جذب مدارس نمی شوند که این اداره کل با برنامه ریزی و شناسایی کودکان سعی و تلاش می کند که طی چند سال متوالی تمامی آمان را جذب کند تا کودکی از مدرسه و سواد محروم نماند.
وی از تمامی مسوولان، فرهنگیان، دهیاران و شوراهای روستاها نیز خواست تا کودکان بازمانده از تحصیل را معرفی کنند تا وارد چرخه آموزش شوند.
لنگری در بخش دیگری از سخنانش اظهار کرد: طبق شناسایی در سال تحصیلی جاری تعداد هزار و 12 دانش آموز نیز بنا به دلایل مختلف ترک تحصیل کرده اند.
وی افزود: از مجموع این تعداد 26 دانش آموز به علت فقر مالی و 39 نفر برای کار مدرسه را ترک کرده اند و مابقی نیز به علت فقر فرهنگی، بدسرپرستی، مهاجرت و بیماری بوده است.
وی نرخ گذر از دوره ابتدایی به راهنمایی در آموزشگاه های این استان را 90 درصد عنوان کرد و گفت: 10 درصد دانش آموزانی که دوره ابتدایی را به پایان می رسانند مدرسه را ترک می کنند.
وی افزود: با توجه به اینکه هر ساله تعدادی از دانش آموزان سایر استان ها وارد این استان می شوند نمی توان نتجیه گرفت که تمامی کودکان وارد مدارس شده اند باید به شکل فرد به فرد با آدرس دانش آموزان ترک تحصیل و بازمانده شناسایی و آنان را ترغیب و تشویق به تحصیل کرد.
وی گفت: این طرح نیز بزودی در این استان آغاز خواهد شد و تمامی دانش آموزانی که به نوعی مدرسه را ترک کرده اند با شناسایی جذب خواهند شد.
معاون وزیر آموزش و پرورش و رییس سازمان نهضت سوادآموزی در گفت و گویی با ایرنا گفت: بر اساس سرشماری نفوس و مسکن سال 1390 در گروه سنی بالای 6 سال 9 میلیون و 719 هزار نفر خود را بی سواد مطلق ثبت کرده اند که سه میلیون و 456 هزار نفر آن ها در گروه سنی 49-10 سال کشور قرار می گیرند.
'علی باقرزاده' افزود: به علاوه حدود 11 میلیون نفر از بزرگسالان غیر محصل سطح تحصیلات خود را دوره ابتدایی ثبت کرده اند.
وی گفت: اگر پیام معمار بزرگ انقلاب اسلامی در هفتم دیماه سال 58 درست اجرا می شد و به سوادآموزی و آموزش بزرگسالان بعنوان یک پدیده نیازمند علم و تخصص ویژه نگریسته می شد به طور یقین وضعیت سواد در کشور این گونه نبود.
وی اظهار کرد: با این حال با وجود تلاش های صورت گرفته تعداد بی سوادان جامعه کاهش قابل ملاحظه ای نیافته است.
وی گفت: بویژه نتایج سرشماری های نفوس و مسکن نشان می دهد که تعداد بی سوادان کشور طی سال های 1375 تا 1390 ثابت مانده است.
وی اظهار کرد: در فاصله سرشماری 1385 تا 1390 که سازمان حدود دو میلیون نفر تحت پوشش(در تمام دوره ها) داشته، تنها حدود 115 هزار نفر از آمار بی سوادی کاهش یافته است.
دلایل کاهش نیافتن بی سوادی در کشور عبارتند از: فرمان امام ( ره) به درستی درک و اجرا نشد و ' بسیج عمومی' برای سواد آموزی شکل نگرفت و یا ادامه نیافت.
ریشه کنی بیسوادی منحصر به سازمان نهضت سواد آموزی شد و به تدریج دولتی، و بدون حضور تشکل های مردمی پیگیری شد.
سواد آموزی موضوعی بدیهی و ساده تلقی شد که نیازمند تخصص نبود.
سواد آموزی موضوعی موقتی و مقطعی تلقی شد، لذا چشم انداز روشنی برای آن ترسیم نشده و در برنامه های دراز مدت و کلان کشور جایگاه مناسبی پیدا نکرد.
ورودی بی سوادی با وجود تلاش نظام آموزشی مسدود نشد.
تعداد افراد کم سواد افزایش یافت، زمینه ادامه تحصیل افراد کم سواد فراهم نشد، محیط زندگی آنها خالی از متون ساده و خواندنی باقی ماند و در نتیجه زمینه بازگشت افراد به بی سوادی تشدید یافت.
اسامی، مشخصات و آدرس افراد بی سواد در اختیار نهضت سواد آموزی قرار نگرفت.
منابع مالی کافی و به موقع در اختیار نهضت قرار داده نشد. همواره برنامه از بودجه تبعیت کرد.
این در حالی است که هنوز هم رابطه کاملا مستقیم و معناداری بین سطح سواد شهروندان کشور و مسائل اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، آموزشی، فرهنگی وجود دارد.
باقرزاده اظهار کرد: برای انسداد ورودی بی سوادی تلاش شده و با تشکیل ستاد دائمی همکاری معاونت آموزش ابتدایی و نهضت سواد آموزی بر این روند نظارت می شود.
این مسوول افزود: اکنون برای اجرای این طرح مهم همه چیز به همت مدیران و معلمان دلسوز و متعهد و پیگیری مجدانه آنها در سطح مدارس و همچنین تلاش، تدبیر و تعهد کارشناسان سوادآموزی و معاونان آموزشی در سطح وزارت، استان و شهرستان گره خورده است که امید است به مدد الهی شاهد پیشرفت چشم گیر در اجرای برنامه و کاهش افراد بی سواد خواهیم بود.