میانگین بارندگی در ایران، یک سوم دنیا-میانگین تبخیر آب در ایران، سه برابر دنیا

آفتاب‌‌نیوز : ایسکانیوز نوشت: امروز مراسمی تحت عنوان امنیت غذایی در گرو حفظ خاک سالم به مناسبت روز جهانی مقابله با بیابان زایی با حضور هماهنگ کننده ارشد سازمان ملل در ایران و دیگر مهمانان داخلی و خارجی در سازمان جنگل‌ها و مراتع برگزار شد.

گری لوییس، هماهنگ کننده ارشد سازمان ملل در ایران ابتدا در این نشست با زبان فارسی به حضار و مهمانان خوشامد گفت و از اینکه در این مراسم حضور دارد ابراز خرسندی کرد و با زبان انگلیسی متن پیام سازمان ملل را قرائت کرد. ترجمه این متن به این شرح است:

حضار محترم، جناب آقای مهندس جلالی، خانم‌ها و آقایان

فردا مصادف با 17 ژوئن (27 خرداد ماه) در سراسر دنیا به عنوان روز جهانی مقابله با بیابان زایی گرامی داشته می‌شود. شعار امسال این روز «امنیت غذایی در گرو حفظ خاک سالم» تعیین شده‌است. این شعار تحقق امنیت غذایی برای آحاد جامعه را از طریق سرمایه گذاری در سلامت منابع خاک میسر می‌داند.

تحقق و تأمین امنیت غذایی یک ضرورت انکارناپذیر است. امنیت غذایی برای تأمین امنیت انسان ضروری است و جزء لاینفکی از حقوق بشر به حساب می آید. پیام امسال دبیر کل سازمان ملل متحد به مناسبت روز جهانی مقابله بیابان زایی، به ارتباط حیاتی بین امنیت غذایی و بیابان زایی تأکید دارد. برخلاف اعتقاد عمومی، بیابان‌زایی از دست رفتن زمین به دلیل پیشرفت تپه های شنی نیست، بلکه فرآیند تخریب سرزمین است که توسط عوامل انسان ساز و عوامل طبیعی رخ می‌دهد.

از این رو من امروز در زمینه عوامل انسانی، تخریب سرزمین سخن خواهم گفت و در عین حال به برخی راهکارها برای تعدیل اثرات آن خواهم پرداخت. حدود 80 درصد از سرزمین ایران را مناطق خشک و نیمه خشک تشکیل داده‌است. در عین حال تخریب سرزمین به شدت به کشور ایران آسیب وارد می‌سازد. می توان میزان فرسایش خاک را به عنوان شاخص خوبی از تخریب سرزمین مدنظر قرار داد. این میزان در کشور ایران حدود 15 تن در هکتار در سال گزارش شده که انجمن علوم خاک ایران این میزان را سه برابر متوسط میزان فرسایش خاک در آسیا قلمداد می کند. 4 سال قبل در سال 2011 انجمن علوم خاک ایران اذعان نمود که ایران از بالاترین میزان فرسایش خاک رنج می‌برد.

خالی از لطف نیست چنانچه بدانیم کشور ایران تنها یک سوم میزان متوسط بارندگی دنیا را به خود اختصاص داده‌است در حالی که میزان تبخیر در این کشور سه برابر متوسط دنیاست.!! علاوه بر همه نکاتی که بدان اشاره شد در ایران خشکسالی ها به شکل بی سابقه ای در حال رخ دادن است. خشکسالی هایی که با تواتر بیشتر و در بازه های زمانی طولانی تر اتفاق می‌افتد.

دانشمندان اقلیم شناس معتقدند پدیده تغییر اقلیم که خود ریشه در عوامل انسانی دارد، دلیل کاهش بارندگی ها در این بخش از کره زمین است. در بخش کشاورزی، کشاورزان خرده پا که بخش اعظمی از جامعه کشاورزان را تشکیل می دهند، دانش و فناوری لازم برای اجرای فعالیت کشاورزی پایدار را در اختیار ندارند که این امر موجب تخریب شدید سرزمین می شود. تعداد واحد دامی در واحد سطح بسیار بیشتر از ظرفیت برد مراتع ماست.

در ورای این عوامل مخرب، جمعیت رو به افزایش کشور و سبک مدرن زندگی، فشار زیادی را بر منابع طبیعی ما تحمیل می نماید. در همه جای کشور ایران تغییر کاربردی اراضی را برای تامین نیازهای غذایی و سکونت مردم شاهد هستیم. بنابراین می توان نتیجه گرفت که بیابان زایی در همه جای کشور در حال وقوع است و همه را تحت تاثیر قرار می دهد. تاثیرات منفی بیابان زایی تنها گریبان گیر کشاورزان نیست و به آنانی که در نزدیکی بیابان ها ساکن هستند آسیب نمی رساند. بیابان زایی گریبانگیر همه است.

اما راهکارها:

شما به لیست طویلی از عوامل انسانی بیابان زایی که ارائه شد گوش فرا دادید.

حالا از خود بپرسیم: ما چرا اینجا گردهم آمدیم؟ و چه می توانیم بکنیم- همه با هم - تا مشکلی را حل کنیم که همه در آن شریک هستیم؟

آب و تاب آوری نسبت به تغییرات اقلیم

اجازه دهید با موضوع آب شروع کنیم. برای حفاظت از منابع آب در جهت تحقق امنیت غذایی نسل امروز و نسل آتی باید در سیاست گذاری های بخش آب و مدیریت اراضی خود بازنگری کنیم.

ما باید همکاری یکدیگر با فشار مضاعفی که ایران «گرمتر و خشکتر» بر ما وارد می آورد مقابله کنیم. فشاری که در اثر پدیده تغییر اقلیم ایجاد شده، تغییر اقلیمی که در کار خود مرتکب هیچ اشتباهی نخواهد شد.

ما باید روش های کشاورزی خود و مصرف آب در بخش کشاورزی را اصلاح کنیم تا کشاورزی با پایداری بیشتری داشته باشیم

بهبود راندمان مصرف آب در بخش کشاورزی نیازمند اقدام سریع ماست. ما نیازمند اتخاذ سیاست هایی هستیم که تاب آوری ما در برابر تغییر اقلیم را ارتقا دهد، سیاست هایی که باید با تکیه و دانش علم روز تدوین شود.

فناوری های سبز:

ما باید به کشاورزان کمک کنیم تا به فناوری‌های سبز برای انجام فعالیت های کشاورزی دست یابند. فناوری های نظیر سیستم های کشاورزی، بدون شخم یا با حداقل میزان خاک ورزی. این سیستم ها به هم خوردگی ساختمان خاک را به حداقل می رسانند و به حفظ خاک سطحی کمک می کند. بکارگیری این روش ها باعث حفظ ذخیره رطوبتی خاک شده و کمک می کند تا ریشه گیاهان از خاک محافظت نمایند.

هر گونه تغییر در سیستم کشاورزی و زراعت نیازمند تحقق و بررسی دقیق است. لازمه چنین اقدامی بررسی و تحقیق در زمینه سامانه های ترویج کشاورزی و خلاء های موجود در این سامانه هاست تا نیازهای واقعی برای تبدیل سیستم کشاورزی کنونی به سیستمی کارآمدتر و پایدارتر را به ما نشان دهد.

ما باید برنامه ریزان کشور را هدایت کنیم تا در مقابل فشارهای حاشیه ای، قاطعانه ایستادگی کنند و از تخصیص منابع به روش های غیراصولی پرهیز نمایند.

ما باید برنامه ریزان کشور را در محاصره هزینه- فایده «گزینه های سبز» ممکن حمایت کنیم.

ما باید برنامه ریزان بخشی خود را - بخصوص در بخش کشاورزی- حمایت کنیم تا از دانش کافی در زمینه سازگاری نسبت به تغییر اقلیم و اقدامات مرتبط برخوردار باشند.

یقینا قوه مقننه حامی سیاست گذاران است. ما نیازمند سیاست گذاری شفاف و چارچوب های قانونی که بدرستی به اجرا در می آیند هستیم. این عوامل در کنار یکدیگر قادر به ایجاد تغییر در رفتارها و عادات نادرست هستند. باید مکانیزم های تنبیهی و تشویقی برای متمایل ساختن فعالیت های درست از نادرست به کار گرفته شود.

نقش سازمان ملل متحد:

در طول 5 دهه گذشته، سازمان ملل متحد دوشادوش دولت جمهوری اسلامی ایران برای مدیریت پایدار منابع طبیعی تلاش نموده است. این تلاش ها در قالب پروژه های اجرایی متعددی صورت گرفته که تعدادی از آخرین این پروژه ها به کاهش بیابان زایی کمک فراوان می نماید. بدین شرح است:

- پروژه حفاظت از تنوع زیستی در سیمای حفاظتی زاگرس مرکزی
- پروژه مدیریت چند منظوره جنگل های هیرکانی
- پروژه ترسیب کربن
- پروژه حفاظت از تالاب های ایران

باید توجه داشت که ما بیش از منابع پولی و سرمایه گذاری های مالی به تولید دانش و توسعه راهکارهای خلاقانه نیاز داریم تا بتوانیم در مقابل روند تخریب سرزمین و بیابان زایی ایستادگی کنیم.

مجموعه سازمان ملل متحد در ایران و برنامه توسعه ملل متحد (UNDP) به طور اخص آمادگی خود را برای حمایت از دولت جمهوری اسلامی ایران در مسیر دستیابی به حمایت های فنی و به اشتراک گذاری دانش و فناوری های مورد نیاز برای حل معضل بیابان زایی اعلام می دارد.

هدف مشترک ما همواره استقرار سیستم های کشاورزی بوده که به پایداری خدمات اکوسیستمی کمک نمایند.

در پایان اضافه می نمایم که سازمان ملل متحد در کنار جمهوری اسلامی ایران برای مقابله با پدیده بیابان زایی ایستاده‌است.

بیایید با هم خاک را اصلاح کنیم، کشاورزی پایدار را توسعه دهیم، منابع آب ارزشمندمان را حفاظت کنیم و برای همه در این کشور غذا فراهم نماییم.

درست است که خاک، غذای مجانی تولید نمی‌کند اما غذای سالم تولید می‌کند و برای دستیابی به این امر باید دست به دست هم دهیم و با همکاری یکدیگر در تامین سلامت خاک بکوشیم.
متشکرم