راه‌اندازي راكتور و نيروگاه هسته‌اي يك مساله داخلي است
سينگ ضمن تاكيد براين موضع كشورش، در همين حال بروز بن‌بست در روابط هسته‌اي با آمريكا را تكذيب كرد.
وي كه به سوال يكي از نمايندگان مجلس عليا هند(راجيا سابا) در اين رابطه پاسخ مي‌داد، افزود: قرارداد همكاري هسته‌اي با آمريكا براساس رفتار و عمل متقابل به قوت خود باقي است.
نخست وزير هند تصريح كرد: چنانچه آمريكا به تعهدات مندرج دراين قرارداد عمل نكند، هند نيز ملزم به انجام تعهدات خود نخواهد بود.
وي گفت: دومين دور مذاكرات گروه كاري هسته‌اي دو كشور قرار است در اواخر ماه دسامبر ۲۰۰۵برگزار شود.
اين گروه كاري هسته‌اي اولين دور مذاكرات خود را در ۲۱اكتبر گذشته در دهلي‌نو به انجام رساند كه "شيام ساران" قائم مقام وزير امور خارجه رياست گروه هند و "نيكلاس برنز" معاون وزير خارجه آمريكا رياست گروه اين كشور را برعهده داشتند.
نخست وزير هند تاكيد كرد: ايجاد نيروگاه، راه‌اندازي راكتور و تاسيسات هسته‌اي يك مساله داخلي است و هيچ كشوري نمي‌تواند هند را مجبور به انجام يا عدم انجام برنامه‌هاي هسته‌اي خود كند.
براساس قرارداد همكاري هسته‌اي هند و آمريكا كه در تاريخ ۱۸ژوئيه ۲۰۰۵ در واشنگتن بين نخست وزير هند و رييس جمهور آمريكا به امضا رسيد، بوش به سينگ اطمينان خاطر داد رضايت كنگره را براي تغيير قوانين و سياست‌هاي داخلي آمريكا در مورد همكاري هسته‌اي با هند به دست آورد.
اظهارات نخست وزير هند در حالي بيان مي‌شود كه برخي گزارش‌ها حاكي از فشار روزافزون آمريكا بر هند در مورد مسايل هسته‌اي است.
آمريكا اخير تاكيد كرده برنامه تفكيك مراكز هسته‌اي نظامي و غير نظامي اين كشور كه دولت "مان موهان سينگ" سرگرم تهيه آن است، بايد "شفاف" و "معتبر" باشد.
گفته مي‌شود، "ريچارد لوگر"، رييس كميته روابط خارجي سناي آمريكا، هشدار داده است كه براي كنگره آمريكا و گروه تامين‌كنندگان هسته‌اي مشكل خواهد بود از يك برنامه غيرشفاف و غير قابل فهم و برنامه‌اي كه تمام مراكز را دربرنداشته باشد، تاييد كند.
لوگر تاكيد كرده كه نه تنها تمام مراكز غيرنظامي هسته‌اي، بلكه تمام مواد هسته‌اي صادر شده به هند و تمام مواد استفاده شده در مراكز محفوظ هسته‌اي اين كشور نيز بايد تحت پوشش مقررات حفاظت آژانس قرار داشته باشد.
اين تحول در حالي است كه "شيام ساران"، قائم مقام وزارت خارجه هند قرار هفته آينده در واشنگتن با "نيكولاس برنز" معاون وزير خارجه آمريكا ملاقات كند.
گفته مي‌شود، هند در اين ملاقات برنامه تفكيك مراكز هسته‌اي نظامي و غير نظامي خود را به آمريكا تحويل خواهد داد.كميسيون انرژي هسته‌اي هند در حال نهايي كردن فهرست تفكيكي است.
هند سه هفته قبل نيز به آمريكا هشدار داد، تغيير دادن شرايط قرارداد هسته‌اي غيرنظامي دو كشور كه با احتياط فراوان تنظيم شده ممكن است موجب تحت الشعاع قرار گرفتن آن شود.
اين هشدار قبل از سفر يك هيات از كنگره آمريكا به دهلي‌نو صورت گرفت.
اين اولين چالش در مقابل چراغ سبزي است كه آمريكا با اعلام همكاري هسته‌اي با هند، اين كشور را در دوم مهرماه گذشته در شوراي حكام به راي مخالف در مقابل برنامه صلح آميز هسته‌اي ايران كشاند.
"نيكلانس برنز" معاون وزارت خارجه آمريكا اواخر مهرماه گذشته در سفر سه روزه خود به دهلي‌نو مدعي شده بود كه واشنگتن هيچ تحميل و شرط اضافي در راستاي توافق نامه هسته‌اي خود با هند دنبال نخواهد كرد.
بااين حال "رائو ايندرجيت"،وزير مشاور درامور خارجه هند نيز روز پنجشنبه اعلام كرد: آمريكا قول داده با كشورهاي متحد خود نيز براي همكاري كامل هسته‌اي و تجاري با هند كار كند.
وي افزود: اين تعهد شامل فراهم كردن سوخت نيروگاه هسته‌اي "تاراپور" هند نيز مي‌شود.
وي نيز اجراي قرارداد همكاري هسته‌اي ۱۸ژوئيه ۲۰۰۵هند و آمريكا را در صورتي عملي دانست كه آمريكا نيز در چارچوب اين قرارداد به صورت پايا پاي و متقابل به تعهدات خود عمل كند.
براساس‌اين قرارداد هند همچنين متعهد به تفكيك نيروگاه‌هاي هسته‌اي و نظامي غير نظامي و اعمال پادمان آژانس بين‌المللي انرژي اتمي است.
