آفتابنیوز : انتخابات برای بیست و پنجمین دوره مجلس ملی ترکیه 17 خرداد ماه گذشته برگزار شد و مردم این کشور با آرای خود به اقتدار 13 ساله حزب عدالت و توسعه خاتمه دادند.
هضم نتایج این انتخابات برای حزب آک که 13 است قدرت را در ترکیه در دست دارد، بسیار سخت بود و با این روحیه در مذاکرات با دیگر احزاب حاضر در مجلس نیز نتوانست در خصوص تشکیل یک دولت ائتلافی به توافق رسیده و رهبری آن تصمیم گرفت تا انتخابات را تجدید کند.
به گزارش ایرنا، در انتخابات روز یکشنبه 17 خرداد ماه مجلس ترکیه از 56 میلیون و 608 هزار و 817 واجد شرایط رای دادن، 47 میلیون و 507 هزار و 389 نفر پای صندوق های رای رفتند که آرای 46 میلیون و 161 هزار و 49 قابل قبول ارزیابی شد.
نسبت مشارکت مردم ترکیه در این انتخابات 83.92 درصد بود که حزب عدالت و توسعه با کسب 40.87 درصد آرا، عنوان بزرگترین حزب سیاسی ترکیه را حفظ کرد، اما از آنجا که نتوانست حداقل 50 درصد به اضافه یک کرسی از پارلمان جدید را به خود اختصاص دهد، نتوانست به تنهایی دولت تشکیل دهد.
حزب جمهوریخواه خلق 24.95 درصد آرا را کسب و به عنوان دومین حزب سیاسی بزرگ وارد مجلس شد، حزب حرکت ملی 16.29 درصد آرا و حزب چپ گرای دمکراتیک خلق ها 13.12 درصد آرا را به خود اختصاص دادند.
با توزیع آرا، حزب آک صاحب 258 کرسی، حزب جمهوریخواه خلق 132 کرسی، حزب حرکت ملی 80 و حزب دمکراتیک خلق ها 80 کرسی در پارلمان جدید ترکیه را از آن خود کردند.
برای تشکیل دولت مستقل در مجلس ترکیه داشتن حداقل بیش از نصفی از 550 کرسی یعنی 276 کرسی لازم است که دولت بتواند رای اعتماد بگیرد. به عبارت دیگر حزب آک برای تشکیل دولت فقط 18 نماینده کم داشت.
براساس قانون اساسی ترکیه ظرف 45 روز بعداز انتخابات باید دولت تشکیل شود. در غیر این صورت رئیس جمهور می تواند با مشورت مجلس ترکیه، انتخابات را تجدید کند.
بعداز انتخابات مواضع انعطاف ناپذیر احزاب سیاسی، اجازه تشکیل دولت ائتلافی را نداد و چنان جو سیاسی، امنیتی بر فضای ترکیه حاکم شد، که تجدید انتخابات به عنوان تنها گزینه برای عبور از بن بست فعلی ارزیابی گردید.
آخرین نظرسنجی ها از مردم ترکیه نشان می دهد تغییر بسیار تعیین کننده ای در نسبت آرای 4 حزبی که در انتخابات گذشته به مجلس راه یافته بودند، ایجاد نشده ولی گویا آرای حزب حاکم و حزب جمهوریخواه خلق قدری نسبت به انتخابات پیشین افزایش یافته است.
نظرسنجی هایی که حدود دو هفته پیش انجام شده نشان می دهد نسبت آرای حزب آک در انتخابات فردا حدود 43 درصد خواهد بود. در انتخابات پیشین نسبت آرای آک کمتر از 41 درصد شد. در صورتیکه آرای حزب آک در انتخابات فردا بیش از 43 درصد باشد و نسبت مشارکت مردم نیز بیشتر از دوره قبل باشد، احتمال عبور این حزب از حد نصاب لازم برای تشکیل دولت مستقل در مجلس بسیار زیاد دیده می شود.
البته رقم 43 درصدی که موسسه پژوهشی کوندا به دست آورده با احتساب توزیع آندسته از انتخاب کننده ها بین احزاب سیاسی است که فردا از تصمیم خود در خصوص شرکت نکردن در انتخابات منصرف شده و به پای صندوق های رای بروند. اما بدون محاسبه این بخش از رای دهندگان، نسبت ارای آک در حدود 41.7 درصد برآورد شده است که در چنین صورتی موضوع تشکیل دولت ائتلافی در بعد انتخابات فردا دوباره مطرح خواهد شد.
یافته های متروپل و اندی دیگر موسسه افکار سنجی ترکیه در همین دوره نیز نشان می دهد حزب آک همچنان عنوان بزرگترین حزب سیاسی در سراسر ترکیه را بخود اختصاص داده ولی نسبت آرای آن به ترتیتب 42.6 و 42.5 خواهد شد که در چنین صورت باز هم در لبه تیغ دیده می شود.
حزب آک در تمام طول دوره تبلیغاتی خود بر لزوم جذب آرای ناراضی از درون جامعه خود متمرکز شد و چنین دیده می شود که تا حدی توانسته است دوباره با تبیین تبعات یک دولت ائتلافی برای بی ثبات سازی ترکیه، آنها را به رفتن به پای صندوق های رای متقاعد سازد. البته حزب آک با قبول برخی اشتباهات گذشته و عدم مبارزه لازم با فساد مالی و اداری و رانت خواری، قول احیای روح و هیجانی که در انتخابات 2002 میلادی داشت را به هواداران خود داده است.
حزب آک همچنین امیدوار است با این گفتمان بخشی از آرای طرفداران حزب حرکت ملی را نیز به خود جلب کند. در انتخابات 2002 میلادی که حزب تازه تاسیس شده آک برای اولین بار در انتخابات حضور یافت، بیشتر با آرای طرفداران حزب حرکت ملی توانست قدرت را در دست گیرد. البته این حمایت برای طرفداران حزب حرکت ملی بسیار گران تمام شد و موجب گردید حزب حرکت ملی به حدنصاب 10 درصدی برای ورود احزاب سیاسی به مجلس دست نیافته و بیرون از مجلس بماند.
در انتخابات 17 خرداد ماه گذشته بزرگترین سووال این بود که آیا حزب کردی دمکراتیک خلق ها به مجلس راه خواهد یافت که این حزب نه تنها از حدنصاب 10 درصدی عبور کرد، بلکه بیش از 13 درصد رای آورد و در تاریخ ترکیه برای اولین بار به عنوان یک حزب کردی، 80 نماینده و به اندازه شمار کرسیهای حزب ملی گرای حرکت ملی در پارلمان برای خود جا جدا کرد تا به اقتدار 13 ساله حزب آک نیز خاتمه دهد.
سووال مهم در انتخابات فردا نیز این است که آیا حزب آک به تنهایی خواهد توانست به کرسی های لازم برای تشکیل دولت مستقل و کسب رای اعتماد از مجلس نایل آمده و بعداز یک وقفه 5 ماهه دوباره به اقتدار طولانی خود در ترکیه ادامه دهد یا نه؟