آفتابنیوز : اوکراین و روسیه دو جمهوری شوروی پیشین هستند که پس از وقوع انقلاب در اوکراین و روی کار آمدن دولت متمایل به آمریکا در این جمهوری در جبهه مقابل روسیه قرار گرفتند در حالی که آنها قبل از این رویداد از دوستان یکدیگر بشمار می رفتند.
نگاهی به روابط آنها نشان از چگونگی وابستگی دو جمهوری به یکدیگر دارد به گونه ای که در دوران شوروی پیشین 5 خط لوله گاز از روسیه به سرتاسر خاک اوکراین کشیده شده بود. زیرا این جمهوری یکی از جمهوری های ثروتمند و صنعتی شوروی بشمار می رفت. در این میان 2 خط از 5 خط مزبور وظیفه گاز رسانی به داخل اوکراین را عهده دار بوده و 3 خط دیگر گاز شوروی را به اروپا منتقل می کردند. از جمله کشورهایی که گاز شوروی را از طریق اوکراین دریافت می کردند می توان به آلمان، چک، لهستان، اسلواکی، مجارستان و رومانی اشاره کرد. سالانه حدود 110 میلیارد متر مکعب گاز روسیه به این خطوط لوله پمپاژ می شود که 80 درصد گاز صادراتی به اروپا را شامل می شود.
اختلاف بر سر این مساله از زمانی آغاز شد که روس ها صراحتاً اوکراین را متهم به دزدی از این خطوط لوله کردند ولی اختلاف پس از روی کار آمدن یوشچنکو در اوکراین شدت گرفت. در همین ارتباط روسیه قیمت گاز را 5 برابر کرد در حالی که اوکراین گفت حاضر است بهای گاز را از 50 دلار به 80 دلار در هر هزار متر مکعب افزایش دهد، اما روس ها درصدد بودند ارزش آن را 5 برابر کنند که مورد قبول قرار نگرفت.
بهر حال آنچه بین روسیه و اوکراین گذشت زنگ خطر را برای عده ای به صدا در آورده است که در این ارتباط می توان از ایرانی ها نام برد که در دو زمینه هسته ای و تسلیحاتی وابسته به روسیه هستند و در صورت پذیرش طرح جدید هسته ای مسکو این وابستگی بیشتر هم خواهد شد.
ایران پس از تحریم های غرب و مشکلاتی که آمریکا به وجود آورد ناگزیر گردید ارتباط با روسیه و شرق را گسترش دهد. سیاستی که در نزدیکی به مسکو پیش گرفته شده مغایر دیپلماسی نه شرقی – نه غربی است که گفته می شود در سرلوحه روابط ایران با جهانیان قرار دارد. ولی امروزه تمامی این روابط و مسایل، تحت الشعاع اختلاف روسیه و اوکراین قرار گرفته و از سوی مخالفین به هشداری تبدیل شده است.
آنها بر این مساله تاکید می ورزند که در صورت بروز اختلافی با روسیه و یا اگر تحت فشارهای آمریکا، مسکو در سیاست های خود در قبال ایران دست به تجدید نظر بزند، تهران قادر به بهره برداری از تاسیسات هسته ای بوشهر نبوده و چرخه سوخت و غنی سازی نیز عملاً متوقف خواهد شد.
این عده به مخالفت با طرح جدید هسته ای روسیه درباره غنی سازی در خاک این کشور پرداخته و خواستار استقرار پروسه چرخه سوخت در ایران هستند که آمریکا و غرب مخالف آن می باشند. اگر چه این عده دلایلی برای مخالفت خود مطرح می کنند که می تواند قابل قبول باشد اما به نظر می رسد برای فرار از دامی که غرب پهن کرده و بدست آوردن زمان در این مقطع حساس، راهی به جز پذیرش ضمنی طرح روسیه نیست.
ایران به این ترتیب توانسته جو مثبتی به وجود آورده و از بار فشارها و تهدیدات تا حدودی به کاهد اما نمی توان امیدوار بود که این وضعیت چندان استمرار یابد به این دلیل که بیم آن می رود که با جدی شدن قضیه، ایران استقلال هسته ای خود را از دست بدهد و در نهایت به سرنوشت اوکراین دچار شود. به همین دلیل انتظار می رود تیم هسته ای ایران به گونه ای با این مساله برخورد کند که روابطش با مسکو تحت تأثیر دوستی و دشمنی این کشور با واشنگتن و اروپا قرار نگیرد.