تفویض ممیزی، گامی در مسیر رونق نشر و حذف اعمال سلیقه
برخی ناشران معتقدند، تفویض ممیزی به ناشران که در دوره ای نیز با موفقیت همراه بود، اکنون نیز می تواند، علاوه بر جلوگیری از اعمال سلیقه، به حوزه نشر رونق مضاعفی بدهد.
آفتاب‌‌نیوز :
به گزارش ایرنا، بار دیگر موضوع واگذاری ممیزی به ناشران مطرح شده است؛ موضوعی که سال گذشته نیز با مخالفت برخی ناشران مواجه شد.
مدیر اداره کتاب وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بتازگی گفته است: واگذاری ممیزی به ناشران قطعی است و برخوردهای سلیقه ای در این زمینه تعطیل می شود.
به گفته محمد سلگی، برای تفویض ممیزی به ناشران، به وسیله کارگروه هایی، ابهامات قوانین نشر را برای ناشران مشخص می کنیم تا به نوعی وحدت در ممیزی برسیم البته این تفویض مادام العمر نیست و در گام اول ترجیحا ممیزی را به ناشران دولتی و عمومی و همچنین ناشرانی که در طول فعالیت خود دارای هیئت علمی و کادر مجرب بوده اند، واگذار می کنیم.
**ممیزها تعریف مشخص ندارند
مدیر انتشارات تیمورزاده در این باره به خبرنگار فرهنگی ایرنا می گوید: ناشران در این باره نظرات متفاوت دارند، عده ای از ناشران می خواهند ممیزی توسط خودشان انجام نشود و مسئولیتی هم در این باره نداشته باشند، تعدادی دیگر مایل هستند ممیزی را خود انجام دهند و خود نیز پاسخگو باشند.
فرهاد تیمورزاده با بیان اینکه چارچوب این طرح باید دقیق مشخص شود، می افزاید: در دوره ای ممیزی سلیقه ای انجام می شد، هر چند اکنون نیز در برخی مواقع با اعمال سلیقه هایی مواجه می شویم.
وی با بیان اینکه ممیزها تعریف مشخصی ندارند، ادامه می دهد: ممیزها الزاما دانش و مهارت بالاتری نسبت به نویسندگان، ناشران و بقیه ندارند هرچند برخی عبارات و واژه ها نیز تفسیری هستند یعنی احتمال دارد یکی آنها را مخالف اصول و مبانی دینی و مقررات نظام اسلامی و دیگری مبتنی بر آن بداند.
تیمورزاده می گوید: این مساله کمی نگران کننده است زیرا ممکن است فقط عده ای متوجه این ممنوعیت ها و محدودیت ها شوند بنابراین اینجاست که نمی دانیم تکلیف چیست؟ در این زمان برخوردهای سلبی، تادیبی و مجازات در نظر گرفته می شود.
مدیر انتشارات تیمورزاده با بیان اینکه ممیزی کار دشواری است، می افزاید: ناشرانی که متون سیاسی، اجتماعی و دینی منتشر می کنند، باید بیشتر پاسخگو باشند زیرا آنها بیشتر درگیر ممیزی بوده اند.
به گفته وی، در دوره ای برای ناشران به تعداد، متون ارائه و رد شده، امتیاز منفی در نظر گرفته و پس از آن کار ناشر به حالت تعلیق در می آمد در حالیکه ناشر جرمی مرتکب نشده بود.
تیمورزاده با بیان اینکه دولت و وزارت فرهنگ در این زمینه سخت گیری نمی کنند، می گوید: اکنون صرفا وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مسائل فرهنگی را پیگیری نمی کند بلکه نهادهای مختلفی خود را دخیل در این مساله دانسته و احساس وظیفه و تکلیف برای برخورد با ناشران می کنند.
وی با بیان اینکه در تولید کتابهای انتشاراتی خود همواره دغدغه رعایت محتوا با توجه به فرهنگ ایرانی اسلامی را دارد، تصریح می کند: کتابهای علمی و دانشگاهی ماجرایی متفاوت دارند، با این وجود برای این کتابها نیز دستورالعمل دینی مشخص داریم و عبارات و مفاهیمی مخالف مبانی دینی را قبل از انتشار حذف می کنیم.
به گفته تیمورزاده، در انتشار تصاویر کتاب های ترجمه شده کودک در این انتشاراتی بسیار دقت می شود تا فرهنگ غربی مانند نگهداری حیواناتی مانند سگ در منزل به فرزندان و کودکان ایرانی منتقل نشود.
وی می گوید: دغدغه اصلی ناشران این است که گروهی در یک دوره و در چارچوبی که تعریف می شود کار ممیزی را انجام می دهند اما در آن بخش های غیرشفاف و مبهمی وجود دارد که مایه درد سر هستند یعنی با هدف تسویه حساب های موردی، کتابها را ممیزی می کنند.
تیمورزاده با بیان اینکه نمونه های زیادی از این اعمال را سراغ دارد، می افزاید: یکی دیگر از دغدغه های ناشران، ندادن مجوز به کتابهایی است که در گذشته مجوز گرفته و منتشر شده اما در دوره بعدی، اخذ مجوز برای همان کتابها با مخالفت روبرو شده و به دلیل روی کار آمدن گروهی دیگر با سلیقه ای متفاوت، سالهاست در برابر چنین هجمه هایی قرار دارند.
** ناشران ممیزی کنند و خود پاسخگو باشند
مدیر انتشارات ققنوس در این باره به خبرنگار ایرنا می گوید: در ابتدای کار دولت یازدهم، گفته شده بود، ممیزی قبل از چاپ برداشته می شود، منتها پس از چاپ اعلام شد، باید کتاب ها به وزارت فرهنگ برای ممیزی نهایی رود که ظاهرا این مساله خلط مبحث شد.
امیر حسین زادگان می افزاید: بیشتر ناشران با این تصور که قرار است خود مسئولیت کار را قبول کنند و دیگر ممیزی در کار نباشد، موافق بودند اما اگر قرار باشد، ممیزی قبل از چاپ برداشته و کتاب دوباره پس از چاپ بررسی شود، به نظر نمی رسد استقبالی شود زیرا امکان ممیزی پس از چاپ کتاب وجود ندارد.
وی با بیان اینکه نحوه و چگونگی ممیزی برای ناشران مهم است، ادامه می دهد: ابتدا باید ضوابط ممیزی روشن و خط قرمزها مشخص شود، بهتر است کتابها پس از ممیزی ناشران چاپ شود و در صورت وجود ایراد و اشکال، ناشر پاسخ خود را در
در دادگاه ارائه کند.
حسین زادگان اضافه می کند: در یک دوره تعدادی از ناشران با مجوز خود کتاب منتشر کردند یعنی این کار امتحان شد و مشکلی هم پیش نیامد، اکنون نیز این افراد مایل هستند کتاب های خود را ممیزی کنند و خود پاسخگو باشند.
** حد واگذاری مشخص شود
مدیر نشر ثالث نیز به ایرنا می گوید: باید قانون به این مساله بطور صریح اشاره کند که واگذاری در چه حدی است، زیرا سلیقه ای نمی شود عمل و این کار را فقط به تعدادی تفویض کرد، یعنی قانونگذار باید بطور مشخص به آن بپردازد.
محمد علی جعفریه با بیان اینکه این واگذاری خوب و بر اساس آن ناشر موظف به چاپ کتاب طبق قانون است، ادامه می دهد: در صورت واگذاری ممیزی به ناشران، یک کتاب مانند روزنامه با مسئولیت خود ناشر چاپ و توزیع می شود و در صورت وجود شاکی، وی می تواند به قوه قضاییه شکایت کند که در این صورت نویسنده و ناشر باید جوابگو باشند.
وی اضافه می کند: به این دلیل که ناشران مسئولیت پذیر نبودند این واگذاری تاکنون انجام نشده، بخشی از ناشران این کار را قبول می کنند، بخشی دیگر که مسئولیت را عهده دار نمی شوند شاید به دلیل نداشتن سواد این کار، ندانستن حساسیت ها و قوانین تن به این کار نمی دهند.
جعفریه پیشنهاد کرد برای این عده از ناشران، اداره ممیزی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به کار خود ادامه دهد و کار آنها را بررسی کند تا هزینه ها هم کاهش یابد.
** راه اندازی سازمانی برای مشاور به ناشران
مدیر نشر ثالث ادامه می دهد: وزارت فرهنگ و یا اتحادیه ناشران می توانند سازمانی را راه اندازی کنند که به ناشران برای چاپ کتابهای آنها مشاوره دهد در حالیکه مسئولیت کتاب با نویسنده باشد.
وی با بیان اینکه در اواخر دوره اصلاحات تعدادی از ناشران با مسئولیت خود کتاب چاپ کردند، می افزاید: حدود دو هزار عنوان کتاب چاپ شد که به جز چند کتاب که از قبل هم دارای مجوز بودند، هیچیک با اشکال روبرو نشد.
جعفریه با بیان اینکه برای ناشر حرفه ای مهم است که چه کتابی را چاپ کند، اضافه می کند: ناشر حرفه ای مایل است فضای امنی را از نظر اقتصادی و اجتماعی در جامعه داشته باشد و به کار خود ادامه دهد و برای ممیزی با کتابی که منتشر می کند، سلیقه ای برخورد نشود.
به گفته وی، با وجود قانون مندی هایی، هنوز برخی بررسی های کتاب با اعمال سلیقه های متفاوت ممیزی می شود به همین دلیل آنها در هزارتوهای اداره و بررسی های گوناگون گرفتار می شوند.
** هزینه ها صرف روغن کاری چرخ نشر شود
مدیر نشر ثالث می گوید: با صرفه جویی ها می توان مانع هزینه هایی شد که می تواند سبب روغن کاری چرخ نشر شود، در حالیکه شاهدیم برخی هزینه ها منجر به بازماندن این چرخ از حرکت شده اند؛ هزینه هایی که می توان برای گسترش فرهنگ کتابخوانی و امور زیربنایی مصرف شود.
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید