آفتابنیوز : سرویس بینالملل- در هر دوره انتخابات ریاستجمهوری یکی از مشکلات اساسی، موضوع تحریمکنندگان انتخابات بودهاند. آیا رای ندادن آنان مشکلی را حل میکند؟ در این گزارش نشان خواهیم داد که تحریم انتخابات چه نتایج مخربی را در سرتاسر جهان داشته است.
به گزارش آفتابنیوز؛ «متیئو فرانکل» از اندیشکده «بروکینگز» در گزارشی و ارزیابی تحت عنوان تحریم کارامد نیست در نوامبر ۲۰۰۹ میلادی اشاره میکند که تجزیه و تحلیل تحریم بیش از ۱۰۰ انتخابات از سال ۱۹۹۰ میلادی به این سو نشان میدهد که تحریمبهخودی خود برای تحریمکنندگان مصیبتبار است. بروکینگز در اینباره مینویسد: «افراد و احزاب متمایل به تحریم انتخابات باور دارند که این اعتراضی به سیاستهای وضعیت حاکم است. در بیست سال گذشته این موضوع نشان داده که به ندرت نتیجه معکوس داشته است و احزاب و افراد تحریمکننده به کلی از ارگانهای قدرت جدا شده و شکستهای بیشتری خوردهاند».
مشاهده تاریخ نشاندهنده نتایج مخربی ناشی از تحریم انتخابات است. در سال ۱۹۹۲ میلادی مسیحیان لبنان که در آن زمان کنترل یک سوم از پارلمان را در اختیار داشتند تصمیم به تحریم انتخابات پارلمان در اعتراض به مداخلات بیش از حد سوریه در امور داخلی لبنان گرفتند در نتیجه آن، مسلمان شیعه تا حد زیادی نفوذ خود را از دست دادند و حزبالله لبنان پیروز میدان صحنه سیاسی شد. در آن انتخابات بیش از ۸۷ درصد از عمدتا مسیحیان رای ندادند.
تصمیم مخالفان صربستان برای تحریم انتخابات سال ۱۹۹۷ راه را برای انتخاب مجدد اسلوبودان میلوشویچ هموار کرد که منجر به بروز جنگ در کوزوو شد. سنیهای عراق نیز اکنون تا حدی در حال بهبود وضعیت خود هستند و تضعیف موقعیتشان در برابر شیعیان عراقی به دلیل تحریم انتخابات سال ۲۰۰۵ میلادی. در آن سال در نتیجه تحریم انتخابات سنیها تنها ۵ کرسی از ۲۷۵ کرسی پارلمانی را از آن خود کردند. نتیجه آن شد که احزاب سنی مجبور شدند در بلندمدت و سالهای بعد از آن با تلاش بیشتری در راستای کسب دوباره کرسیها برآیند.
از موارد دیگر تحریم میتوان به تحریم انتخابات در الجزایر و لیبی در سال ۲۰۱۴ میلادی اشاره کرد. در الجزایر شش حزب اپوریسیون انتخابات را تحریم کردند و به تداوم قدرت عبدالعزیز بوتفلیقه کمک کردند. در لیبی در مارس ۲۰۱۴ میلادی اقلیت قومیتی امازیغ لیبی تصمیم به تحریم انتخابات مجلیس قانونگذاری گرفتند و در نتیجه آن تنها ۲ کرسی از ۶۰ کرسی را در دست گرفتند و صدای آنان به جایی نرسید و منزوی شدند.
واقعیت آن است که تحریم انتخابات ابزاری مرگبار برای مقابله با اقتدارگرایان بوده است. در واقع، این استراتژی در کمتر موردی موثر است. واقعیت آن است که تحریم هرگز باعث تغییر نتایج نمیشود.
یکی از گستردهترین تحریم، زمان انتخابات سرتاسری جامائیکا در سال ۱۹۸۳ میلادی بود موفقترین تحریم در تاریخ بود و میزان مشارکت به ۲.۷ درصد رسیده بود و احازه داد که نمایندگان حزب حاکم تمام کرسیها را در مجلس نمایندگان از آن خود کنند و به قدرت خود تا هفت سال دیگر ادامه دهد.
در شمال آفریقا در اتیوپی نیز احزاب اپوزیسیون انتخابات پارلمانی سال ۱۹۹۴ میلادی را تحریم کردند و در نتیجه آن جبهه دموکراتیک انقلابی خلق اتیوپی توانست ۴۸۷ کرسی از ۵۴۷ کرسی را برباید. در غرب آفریقا نیز در سال ۱۹۹۲ میلادی احزاب اپوزیسیون غنایی انتخابات را تحریم کردند. در اعتراض به انتخاب دوباره «جری راولینگز» که با کودتای نظامی به قدرت رسیده بود اما حزب او توانست ۱۸۹ کرسی از ۲۰۰ کرسی را در دست گیرد. در کامرون نیز احزاب اپوزیسیون در سال ۱۹۹۷ میلادی تصمیم گرفتند انتخابات را تحریم کنند اما «پائول بیا» در انتخابات برنده شد و ۹۲ درصد آرا را از آن خود کرد.
واقعیت آن است که در کمتر مواردی تحریمکنندگان در انتخابات توانستهاند به نتیجه درخوری دست یابند. نمونههای متعدد دیگری وجود دارند. در سال ۱۹۹۷ میلادی، اپوزیسیون در مالی انتخابات سرتاسری را تحریم کرد و عمر کوناره به پیروزی رسید و ۱۲۳ کرسی از ۱۴۷ کرسی مجلس قانونگذاری را از آن خود کرد و نتیجه نیز از سوی جامعه بینالمللی برسمیت شناخته شد.
چنین بداقبالیای نیز در سال ۲۰۰۳ میلادی نصیب اپوزیسیون در جمهوری آذربایجان شد که انتخابات را تحریم کردند و «الهام علی اف» بار دیگر پیروز شد و در قدرت باقی ماند و جامعه بینالمللی نتیجه را پذیرفت. در سال ۲۰۱۱ میلادی نیز «الن جانسون سیرلیف» در لیبریا در نتیجه تحریم اپوزیسیون و رهبری آن «وینستون توبمان» قدرت خود را ادامه داد و کشورهای خارجی نیز تداوم قدرت او را برسمیت شناختند.
همانطور که اشاره شد در ارزیابی اندیشکده بروکینگز در بررسی ۱۷۱ مورد از تحریم انتخابات مشخص شده که این استراتژی تنها در ۴ درصد موارد جواب داده است. همین موضوع میتواند برای تجدیدنظر و تامل دوباره تحریمیها برای مشارکت در انتخابات کافی باشد. اکنون زمان تصمیمگیری برای آیندهای بهتر یا واگذار کردن میدان به انحصارطلبان و تندروها است.