اعراب و چالش هسته اي ما
آفتاب‌‌نیوز : 
البته ترديدي وجود ندارد كه انقلاب اسلامي ايران، خدمت بزرگي را به اعراب، صورت داد. قبل از انقلاب، رژيمهاي ايران و تركيه، در نقش پشت جبهه اسرایيل در مناقشات اعراب – اسرايیل ايفاي نقش مي كردند. انقلاب ايران، به راستي كمر اسرايیل را شكست. در واقع پشت جبهه اسراييل با انقلاب ايران، گسيخته شد و اسراييل بيش از هر زمان ديگري، خطر حذف شدن را احساس كرد. با اين همه، بخش عمده كشورهاي عربي، نه تنها اين خدمت بزرگ ايران را پاس نداشتند، بلكه در مقاطعي با ايران دشمني نموده و بر تأمين مالي صدام و تأسيس جريان ارتجاعي بن لادن در راستاي تقابل با انقلاب ايران، مبادرت كردند.
اكنون مسئله هسته اي ايران، آزمونگاهي است كه مي توان رويكرد كشورهاي عربي را نسبت به ايران اسلامي، محك زد. البته واقعيات ديگري درخصوص نوع نگاه اعراب به مسئله هسته اي ايران وجود دارد كه خوب است به آنها توجه شود!
1- در ميان تحليل گران جهان عرب دو ديدگاه در مورد برنامه هسته اي جمهوري اسلامي ايران وجود دارد. نخست گروهي كه فعاليتهاي هسته اي ايران را تهديدي استراتژيك براي جهان عرب قلمداد مي كنند و معتقدند هدف اصلي ايران از تعقيب برنامه هسته اي تلاش براي دستيابي به تسليحات هسته اي و تسلط بر منطقه خاورميانه مي باشد. البته گروه دوم- كه احتمالاً در اقليت هستند – فعاليتهاي هسته اي ايران را تهديدكننده صلح، ثبات و امنيت منطقه اي نمي دانند و نگرش منفي به هسته اي شدن ايران ندارند.
2- دولتهاي عربي معتقدند در صورت عدم توجه ايران به هشدارهاي غرب و وقوع جنگ احتمالي ميان ايران، آمريكا و اسراييل، دولتهاي غربي صدمات بسياري خواهند ديد و لذا هر گونه برخورد قهرآميز با پرونده هسته اي جمهوري اسلامي ايران را به ضرر خويش مي دانند و از راهبردهاي ديپلماتيك براي حل موضوع حمايت مي كنند.
3- كشورهاي عربي حوزه خليج فارس از تحت فشار آمريكاييها مي گويند كه پيامدهاي زيست محيطي پروژه هسته اي ايران و به ويژه نيروگاه هسته اي بوشهر نگران هستند. در 19 دسامبر 2005 «عبدالرحمن العطيه» دبير كل شوراي همكاري خليج فارس در مصاحبه با روزنامه «الشرق الاوسط» به اين مسئله اشاره كرد.
4- دولتهاي عربي منطقه همواره از برنامه هسته اي اسراييل انتقاد كرده اند و معتقدند اين رژيم با برخورداري از تسليحات هسته اي، خاورميانه را وارد مرحله اي كرده است كه كشورهاي مختلف به دنبال هسته اي شدن باشند. آنها ضمن انتقاد از اسراييل و نگراني از جانب برنامه هسته اي ايران خواهان ايجاد منطقه خاورميانه عاري از سلاح هسته اي هستند، طرح منطقه عاري از سلاح هسته اي مورد استقبال جمهوري اسلامي ايران نيز مي باشد.
5- دولتهاي تأثيرگذار و مهم جهان عرب نظير مصر و عربستان سعودي برنامه هايي براي هسته اي شدن دارند و در اين راستا تلاش مي كنند در آينده قدرت منطقه اي و موقعيت خويش در جهان اسلام و عرب را حفظ كنند.
6- سوريه تنها كشور عربي است كه از فعاليتهاي هسته اي ايران حمايت مي كند و هسته اي شدن ايران را جهت بازدارندگي در مقابل اسراييل و حمايت از سوريه در مقابل حمله احتمالي رژيم اسراييل مفيد مي داند.
7- دولتهاي عربي كوچك در حوزه خليج فارس نظير كويت، عمان، بحرين، قطر و امارات متحده عربي تلاش دارند با بهره گيري از قدرت مالي خويش به خريد سيستمهاي هسته اي اقدام كنند و يا اينكه با تقويت مناسبات سياسي، اقتصادي و امنيتي خويش با آمريكا، انگلستان و فرانسه در زير چتر امنيتي آنها قرار بگيرند.
نهايتاً در يك مرور كلي مي توان گفت كه ايران اگر چه با تضعيف اسراييل، تعادل قوا را به نفع اعراب تغيير داد، با اين حال موفق نشد كه دولتهاي عربي را به عنوان حامي خود، داشته باشد؛ اين امر مخصوصاً زماني چهره خود را نشان داد كه اعراب تأثيرپذيري از سياستهاي آمريكا در قبال ايران را آشكار ساختند.
مسئولان ديپلماتيك كشور در اين مقطع حساس، وظايف خطيرتري پيدا مي كنند. شايد انتخاب برنامه هاي خاص در قبال دولتهاي عربي و تفهيم اين حقيقت به آنان كه جمهوري اسلامي ايران در قبال اعراب تاكنون خدمات بزرگي كرده و حق آن است كه آنان اين خدمات را قدر بدانند، از جمله اولويتهاي دستگاه ديپلماتيك ما باشد. وقت آن فرارسيده كه با صراحت بيشتري با برادران عرب سخن بگوييم و بخواهيم كه وظايف اسلامي خود را بيش از اين پشت گوش نيندازند.
البته ترديدي وجود ندارد كه انقلاب اسلامي ايران، خدمت بزرگي را به اعراب، صورت داد. قبل از انقلاب، رژيمهاي ايران و تركيه، در نقش پشت جبهه اسرایيل در مناقشات اعراب – اسرايیل ايفاي نقش مي كردند. انقلاب ايران، به راستي كمر اسرايیل را شكست. در واقع پشت جبهه اسراييل با انقلاب ايران، گسيخته شد و اسراييل بيش از هر زمان ديگري، خطر حذف شدن را احساس كرد. با اين همه، بخش عمده كشورهاي عربي، نه تنها اين خدمت بزرگ ايران را پاس نداشتند، بلكه در مقاطعي با ايران دشمني نموده و بر تأمين مالي صدام و تأسيس جريان ارتجاعي بن لادن در راستاي تقابل با انقلاب ايران، مبادرت كردند. اكنون مسئله هسته اي ايران، آزمونگاهي است كه مي توان رويكرد كشورهاي عربي را نسبت به ايران اسلامي، محك زد. البته واقعيات ديگري درخصوص نوع نگاه اعراب به مسئله هسته اي ايران وجود دارد كه خوب است به آنها توجه شود!
1- در ميان تحليل گران جهان عرب دو ديدگاه در مورد برنامه هسته اي جمهوري اسلامي ايران وجود دارد. نخست گروهي كه فعاليتهاي هسته اي ايران را تهديدي استراتژيك براي جهان عرب قلمداد مي كنند و معتقدند هدف اصلي ايران از تعقيب برنامه هسته اي تلاش براي دستيابي به تسليحات هسته اي و تسلط بر منطقه خاورميانه مي باشد. البته گروه دوم- كه احتمالاً در اقليت هستند – فعاليتهاي هسته اي ايران را تهديدكننده صلح، ثبات و امنيت منطقه اي نمي دانند و نگرش منفي به هسته اي شدن ايران ندارند.
2- دولتهاي عربي معتقدند در صورت عدم توجه ايران به هشدارهاي غرب و وقوع جنگ احتمالي ميان ايران، آمريكا و اسراييل، دولتهاي غربي صدمات بسياري خواهند ديد و لذا هر گونه برخورد قهرآميز با پرونده هسته اي جمهوري اسلامي ايران را به ضرر خويش مي دانند و از راهبردهاي ديپلماتيك براي حل موضوع حمايت مي كنند.
3- كشورهاي عربي حوزه خليج فارس از تحت فشار آمريكاييها مي گويند كه پيامدهاي زيست محيطي پروژه هسته اي ايران و به ويژه نيروگاه هسته اي بوشهر نگران هستند. در 19 دسامبر 2005 «عبدالرحمن العطيه» دبير كل شوراي همكاري خليج فارس در مصاحبه با روزنامه «الشرق الاوسط» به اين مسئله اشاره كرد.
4- دولتهاي عربي منطقه همواره از برنامه هسته اي اسراييل انتقاد كرده اند و معتقدند اين رژيم با برخورداري از تسليحات هسته اي، خاورميانه را وارد مرحله اي كرده است كه كشورهاي مختلف به دنبال هسته اي شدن باشند. آنها ضمن انتقاد از اسراييل و نگراني از جانب برنامه هسته اي ايران خواهان ايجاد منطقه خاورميانه عاري از سلاح هسته اي هستند، طرح منطقه عاري از سلاح هسته اي مورد استقبال جمهوري اسلامي ايران نيز مي باشد.
5- دولتهاي تأثيرگذار و مهم جهان عرب نظير مصر و عربستان سعودي برنامه هايي براي هسته اي شدن دارند و در اين راستا تلاش مي كنند در آينده قدرت منطقه اي و موقعيت خويش در جهان اسلام و عرب را حفظ كنند.
6- سوريه تنها كشور عربي است كه از فعاليتهاي هسته اي ايران حمايت مي كند و هسته اي شدن ايران را جهت بازدارندگي در مقابل اسراييل و حمايت از سوريه در مقابل حمله احتمالي رژيم اسراييل مفيد مي داند.
7- دولتهاي عربي كوچك در حوزه خليج فارس نظير كويت، عمان، بحرين، قطر و امارات متحده عربي تلاش دارند با بهره گيري از قدرت مالي خويش به خريد سيستمهاي هسته اي اقدام كنند و يا اينكه با تقويت مناسبات سياسي، اقتصادي و امنيتي خويش با آمريكا، انگلستان و فرانسه در زير چتر امنيتي آنها قرار بگيرند.
نهايتاً در يك مرور كلي مي توان گفت كه ايران اگر چه با تضعيف اسراييل، تعادل قوا را به نفع اعراب تغيير داد، با اين حال موفق نشد كه دولتهاي عربي را به عنوان حامي خود، داشته باشد؛ اين امر مخصوصاً زماني چهره خود را نشان داد كه اعراب تأثيرپذيري از سياستهاي آمريكا در قبال ايران را آشكار ساختند.
مسئولان ديپلماتيك كشور در اين مقطع حساس، وظايف خطيرتري پيدا مي كنند. شايد انتخاب برنامه هاي خاص در قبال دولتهاي عربي و تفهيم اين حقيقت به آنان كه جمهوري اسلامي ايران در قبال اعراب تاكنون خدمات بزرگي كرده و حق آن است كه آنان اين خدمات را قدر بدانند، از جمله اولويتهاي دستگاه ديپلماتيك ما باشد. وقت آن فرارسيده كه با صراحت بيشتري با برادران عرب سخن بگوييم و بخواهيم كه وظايف اسلامي خود را بيش از اين پشت گوش نيندازند.
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید