آفتابنیوز : با این وجود 3 عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی اعلام کردند که از طرح گفتوگوی مستقیم در مورد برنامه هسته ای ایران استقبال می کنند.
موافقت با حفظ اصول
قدرت الله علیخانی نماینده بوئین زهرا معتقد است که ایران و آمریکا تاکنون امتیازات زیادی به کشورهای رابط مذاکره داده اند و باید هر چه زودتر به این باج دهی خاتمه دهند. علیخانی با اعلام این خبر که پارلمان انگلیس نیز از نمایندگان کمیسیون امنیت ملی برای حضور در پارلمان خود دعوت کرده اند، سخنان سناتورهای آمریکایی را طبیعی خواند. هر چند او در مورد جزئیات این سفر که به زودی صورت خواهد گرفت توضیحی نداد اما گفت در جریان این گفتگوها در مورد پرونده هسته ای ایران نیز مذاکراتی صورت خواهد گرفت.
او می گوید کل اروپا و روسیه و چین امروز قیم آمریکا شده اند اما طرف اصلی ما آمریکاست و باید با حفظ اصول برای رفع بحران در مناقشات هسته ای وارد مذاکره مستقیم با آمریکا شویم و از هر نوع مذاکره ای که به حل مسأله هسته ای بیانجامد استقبال می کنیم.
آمریکایی های مشتاق نمایندگان مجلس سنای آمریکا، موقعیت ایران در بازار جهانی انرژی و قدرت تأثیرگذاری آن کشور در عراق را از عواملی دانسته اند که به گفتوگوی مستقیم آمریکا با ایران ضرورت می بخشد.
پیش از این هم معاون سابق وزیر امور خارجه آمریکا در گفتگوی خود با روزنامه انگلیسی زبان فاینشنال تایمز گفته بود که مذاکره با ایران در مورد تررویسم، انرژی و مسأله عراق می تواند مفید باشد. این دیپلمات آمریکایی البته از خاطر نبرده بود که در یک جمله سیاستمدارانه بگوید که آمریکا در این مذاکره چیزی را از دست نخواهد داد.سناتور دموکرات آمریکایی هم از سویی می گوید تا زمانی که مذاکره مستقیمی با ایران صورت نگرفته نمی توانیم از حمله نظامی به ایران حرف بزنیم.
سیاست ناز و کرشمه با وجود تمام اظهار نظرهای غیررسمی و شعار مرگ بر آمریکا که از روزهای نخست انقلاب در فضای سیاسی ایران پیچیده و حتی باعث کلیدی ترین پیوند دولت و اپوزیسیون یعنی موضع ضدامپریالیستی مشترک شد بحث مذاکره در شرایط کنونی جدی ترین موضع دو طرف در قبال یکدیگر است. پیش از این 3 دور مذاکره مشترک ایران و آمریکا در مقاطع مختلف تاریخی نتیجه مثبتی به همراه نداشت اما اکبر اعلمی یک عضو دیگر فراکسیون، طرح این گفتوگو به طور رسمی را در حکم شکستن تابوی آمریکا در ایران می داند.
او نقش یک دست شدن حاکمیت در داخل کشور را یکی از دلایلی می داند که می تواند روند این مذاکره را تسریع کند.
اعلمی به آفتاب می گوید: «صرف نظر از انتقاداتی که به انتخاب زمان مذاکره وجود دارد چون ایران در شرایط پرتنشی است، اما موضوع مذاکره و نفس شکسته شدن تابوی آن توسط کسانی که تا پیش از این مدافع سینه چاک هرگونه عدم رابطه با آمریکا بودند، زمینه را برای رفع خصومت ها یا حداقل ایجاد تفاهم نسبی و کاهش دامنه اختلافات مهیا کرده است که در شرایط کنونی این بهترین گزینه برای هر دو طرف است.»
نماینده ترک زبان تبریز نتیجه عدم مذاکره یا شکست مذاکرات را تنها به نفع کشورهایی می داند که تا کنون در مقام باجگیر و میانجی در روابط دو کشور نقش داشته و از این خصومت دیرینه منافع زیادی کسب کرده اند. اعلمی گفته مسؤولان هیأت مذاکره کننده مبنی بر اینکه مذاکرات حول عراق خواهد بود را ناز و کرشمه سیاسی تعبیر کرده و می گوید: «مهم اصل مذاکره بود که پذیرفته شده و آن تابوی کهنه فرو ریخته است. و اگر آنگونه که آقای لاریجانی گفته است «هدف وسیله را توجیه می کند» باید برای این هدف و برای پیشگیری از هرگونه وادادگی، بعضی اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی که از نظر خطوط سیاسی با مذاکره کنندگان ایرانی اختلاف نظر دارند نیز در مذاکره با آمریکا حضور یابند.» به اعتقاد اعلمی طرح این نظر که گفتوگو در مورد عراق خواهد بود یک رجزخوانی است و احتمال دارد تداعی کننده دخالت ایران در امور داخلی عراق محسوب شود.
آغاز جنگ سرد حشمت الله فلاحت پیشه دیگر نماینده اصولگرای حساس ترین کمیسیون مجلس در حوزه روابط خارجی می گوید اگر نمایندگان سنای آمریکا نیز بر موضع مذاکره تأکید دارند، این حاکی از پذیرش قدرت قالب بودن ایران است.
او ضمن اینکه به بدبینی های تاریخی ایرانیان به سیاست های آمریکا اشاره می کند می گوید: «این مذاکره قطعا برای آغاز دوستی ها نخواهد بود و روابط پس از این مذاکره در قالب جنگ سرد ادامه خواهد یافت. با این همه باید از این طرح استقبال کرد.»
روابط ایران و آمریکا سال های پرتنشی را پشت سر گذاشته است. سال هایی که از زمان اولین مذاکره رسمی بعد از تسخیر لانه جاسوسی بر سر گروگان های آمریکایی صورت گرفت تا مذاکره بر سر پرونده مک فارلین و پس از آن مذاکره بر سر مسأله افغانستان که آمریکا بلافاصله پس از ترک صندلی مذاکره ایران را محور شرارت در منطقه خواند. سه سابقه تاریخی مذاکره با آمریکا نتیجه دلخواه ایران را به همراه نداشت.
در کنار این بحث انتشار سخنان علی اکبر ولایتی مبنی بر تغییر اعضای هیأت مذاکره کننده به جنجال های داخلی بر سر مذاکره با آمریکا دامن زد. ولایتی با این نگرش که با این تیم ایران در مذاکره با آمریکا ضرر خواهد کرد خواستار نشستن نیروهای دیگر در پای میز مذاکره شده است.
آیا مذاکره ای با محوریت مسأله هسته ای ایران و مناقشات آمریکا و ایران صورت خواهد گرفت؟ تاریخ، نتیجه این مذاکره را به سود کدام طرف ثبت خواهد کرد؟