آفتابنیوز : ترامپ، رئیس جمهور آمریکا در سفر اخیر خود به عربستان علاوه بر دیدار و مذاکره با مقامات عربستان و امضای سند چشم انداز مشترک دو کشور و به منظور تحریک سران دولت سعودی، وعده فروش 110 میلیارد دلار سلاح و تجهیزات پیشرفته نظامی به عنوان بخشی از طرح معاملات 400 میلیارددلاری خود با این کشور را به آن ها داده بود.
از نگاه تاریخی، عربستان پس از انقلاب اسلامی ایران و ظهور نظم ژئوپلتیکی نوین در خاورمیانه، همواره قدرت روزافزون ایران را برای منافع خود در منطقه تهدید جدی می دانست و برای مقابله با آن، هزینه های زیادی از ثروت ملی خود را صرف کرد، اما هیچکدام به دلیل موقعیت تاریخی، دینی و تمدنی ایران به نتیجه ای نرسید.
اوج این تضاد ماهوی، توافق هسته ای میان ایران و 1+5 بود. پس از این موفقیت تاریخی، هراس سعودی ها از افزایش قدرت ژئوپلتیکی ایران بیشتر شد و موفقیت بزرگ ایران در دستیابی به توافق جامع اقدام مشترک ( برجام) و دستاوردهای روزافزون آن در منطقه موجب شد تا عربستان سعودی با ترس و وحشت از موفقیت های سیاسی و اقتصادی ایران، برای مقابله با قدرت روزافزون ایران، به سمت واشنگتن تمایل بیشتری نشان دهد.
پس از به قدرت رسیدن ترامپ در آمریکا، سران ریاض از این رخداد ابراز خوشحالی کرده و سیاست نزدیکی به واشنگتن را با شتاب بیشتری دنبال کردند و دیدار و رایزنی سران دو کشور نیز که نهایتا منجر به انعقاد قرارداد فروش تسلیحات انبوه به عربستان شد، در همین راستا قابل ارزیابی است.
از سوی دیگر، دولت جدید آمریکا، با نگاهی تک بعدی و صرفا بیزینس-محور، تصور می کرد با انعقاد این قرارداد، فواید اقتصادی زیادی عاید واشنگتن خواهد شد و فروش اقلام تسلیحاتی به عربستان نه تنها به گردش مالی آمریکا کمک می کند، بلکه امنیت مورد نظر واشنگتن را نیز در خاورمیانه تامین می کند.
با نگاه عمیق به بافت تاریخی و سیاسی منطقه پیچیده خاورمیانه و مجموعه تحولات جاری در آن، می توان دریافت که انعقاد این قرارداد تسلیحاتی نه فقط خسران مادی زیادی را متوجه عربستان سعودی کرد، بلکه در مقابل، منافع راهبردی آمریکا در منطقه را نیز در خطر جدی قرار داد.
نخست آنکه، ترامپ با انعقاد این قراداد، سلاح و خشونت را به عنوان یک گفتمان منطقه ای مطرح کرد که نتایج این گفتمان افزایش تنفر گروه های افراطی از واشنگتن و کشیده شدن دامنه حملات مسلحانه در داخل آمریکا و ایجاد تهدیدات جدی برای این کشور خواهد بو.
نکته دیگر آنکه، ورود سلاح به خاورمیانه و استفاده آن از سوی دولتی که سابقه زیادی در جنگ افروزی های منطقه ای دارد، به معنای گسترده شدن فضای جنگ و خشونت در منطقه است، که همین فضا به روح و روان ملت های منطقه آسیب جدی وارد ساخته و متعاقبا روحیه آمریکا ستیزی را در بافت اجتماعی و سیاسی منطقه، بیش از پیش، افزایش خواهد داد.
همه این نکات بیانگراین حقیقت است که این قرارداد، هم بخش عمده ای از ثروت ملی عربستان را به باد فنا داد و هم هزینه های هنگفتی را برای منافع واشنگتن در منطقه خاورمیانه پدید آورد که قطعا تبعات آن همه ابعاد حاکمیتی آمریکا را تحت تاثیر خود قرار خواهد داد.
'بیل کریستول' سردبیر نشریه ویکلی استاندارد و یکی از بنیانگذاران پروژه موسوم به 'قرن جدید آمریکایی' به درستی تاکید کرده بود که' آن کسانی که امروز در کاخ سفید در حال انجام وظیفه هستند، باید مسئولیت پذیری خود در برابر جامعه آمریکا و حاکمیت قانون را به یاد داشته باشند ' و اکنون سخن این سیاستمدار آمریکایی، با اشتباهات راهبردی واشنگتن در خاورمیانه، عینیت بیشتری یافته است؛ اشتباهاتی که هزینه هایی بس گران برای این کشور به دنبال خواهد داشت.