بازگشت ما به منطقه الزامی و تنها چاره درد است/تنش با عربستان و ترکیه باید حل شود

فرصتی که روسیه در اختلافش با ترکیه به اقتصاد ایران داد نشان داد که اقتصاد ایران در ابتدایی ترین شکل قرار دارد و امکان رقابت بین المللی ندارد. اضافه می شود اجماعی در استفاده از قدرت سیاسی برای توسعه قدرت اقتصادی وجود ندارد.

آفتاب‌‌نیوز :

حسن ملائک سفیر پیشین ایران در سوئیس و کارشناس مسائل سیاست خارجی در گفتگو با خبرگزاری خبرآنلاین استراتژیهای آینده دستگاه سیاست خارجی را مورد بررسی قرار داد.

به گزارش آفتاب نیوز، دولت دوازدهم به زودی باید تشکیل شود و با تجربه چهار سال گذشته، دستگاه سیاست خارجی نیز به مثابه دیگر ارکان دولت روند جدیدی برای تامین حداکثری منافع ملی در پی گیرد. این مهم به جز با ایجاد تغییراتی مهم در روشها و به روز کردن استراتژی ها و با در نظر گرفتن تغییر و تحولات منطقه ای و جهانی دست یافتنی نیست. در چهار سال گذشته هر چند دستاوردهای مهمی همچون برجام بدست آمد، اما در جهت شکل گیری تعاملات تاثیرگذار، باید به آینده نگاه کرد و طرح های جدیدی شکل داد.

یکی از نکات مهم و نیازمند توجه، مسائل منطقه ای و منطقه حوزه نفوذ ایران است که نیازمند رسیدن به ثبات جهت توسعه مناسبات است. پرسشی که باقی می ماند اینست که چه تغییراتی در ساختارها و استراتژی های سیاست خارجی نیاز است تا جمهوری اسلامی ایران با حفظ صلح و امنیت منطقه ای به بازیگری تاثیرگذار تبدیل شود؟ در این باره با حسین ملائک سفیر پیشین ایران در سوئیس و کارشناس مسائل سیاست خارجی گفتگو کرده ایم که در ادامه می‌خوانید:

در چهار سال گذشته موضوع برجام از نقاط قوت و دستاورد سیاست خارجی دستگاه دیپلماسی محسوب می شود. در حال حاضر ترامپ و تیم او با توجه به رویکرد ضد ایرانی تلاش می کنند تحریمهای جدیدی وضع کنند. اما برجام به نوعی دست آنها را بسته و عملا تحریم سنگینی نتوانسته اند وضع کنند. آیا فارغ از اینکه امریکا به برجام پایبند بماند یا نماند ایران نباید همچنان تلاش خود را برای پایداری و استفاده از آن اعمال کند؟

از نظر سیاسی تاریخ مصرف برجام تمام شده است اگر هیئت حاکمه جدید آمریکا حتی انحراف محدودی نسبت به دیدگاه دولت اوباما در رابطه با ایران داشته باشد که دارد و بسیار عمده هم دارد. برجام هیچ گاه دست آنها را برای اعمال تحریم های جدید نبسته است اگر دولت آمریکا به "روح برجام " متعهد نباشد. اما اینکه آیا دولت ایران نیز باید با همین فرمان پیش برود حتما نه . اینکه ما بتوانیم بر اروپا فشار بیاوریم یا آنها را شرمنده کنیم یا بینشان اختلاف بیاندازیم برای ما فرصت های مالی و سرمایه گذاری و یا توسعه مناسبات عادی با جهان بوجود نمی آورد و ما به صورت معلق تحت فشار تحریم های یک جانبه آمریکا قرار خواهیم داشت و اروپا نیز منتظر یک اشتباه "ما " برای بازگشت به محدوده سیاست های تحریمی آمریکا می ماند.

در چهار سال گذشته اگر تلاش دولت برای شکل دادن و اجرای برجام بود در چهار سال آینده موضوع تعامل منطقه ای از اهمیت زیادی برخوردار است. اما نوع سیاست عربستان و حمایت امریکا از آن، این تعامل را سخت می نماید. این موضوع با توجه به قدرت ائتلاف سازی عربستان از کشورها و سازمانهای اسلامی پیچیده تر است. ایران و دستگاه دیپلماسی چه روشی می تواند در پیش بگیرد؟

بازگشت ما به منطقه الزامی و تنها چاره درد و بحران است. باید به هر نحو شده موضوع سوریه را سر و سامان داد. باید دولت اقای عبادی در عراق در فهم و درک ما از امنیت وثبات خود را شریک بداند . این مهم جز با مشورتهای طولانی و مکرر امکان پذیر نیست. ترکیه هدف بعدی ما باید باشد. راه تعاملی با ترکیه را باید در اجلاسهای سران دو کشور یافت. عربستان آخرین هدف است و باید در نهایت با آن کشور روبرو شد. مشکل ما با حکام عربستان در نحوه تعامل ما با اسلام سیاسی در منطقه حل و فصل خواهد شد.

موضوع تغییر ساختار یا افراد در دستگاه دیپلماسی به چه شکلی باید در دستور کار قرار گیرد؟ دستگاه سیاست خارجی کشور چگونه می تواند به بهترین شکل دیدارها و گفتگو های سیاسی را به دستاوردهای اقتصادی و منافع ملی محسوس تبدیل کنند؟

هم اکنون در وزارت خارجه هیچ فردی غیر از خود آقای ظریف و قدری آقای عراقچی صاحب احترام بین المللی نیست. این به خاطر این است که وزارت خارجه زیر سایه تمایلات بین المللی آقای وزیر قدرت و یا اجازه عرض اندام نداشته است. این وضعیت در محدوده اختیارات وزارت خارجه است که تازه بسیار محدود است و سایر دستگاهها آنقدر در امر سیاست خارجی دخالت دارند و سهم برده اند که چیزی برای وزارت خارجه نمانده است. وزارت خارجه نه می تواند برای کالا و خدمات ایرانی بازار باز کند و نه می توانداز یک شرکت ایرانی در کشورخارجی دفاع کند چون ابزار آنرا ندارد. ماکزیمم کار وزارت خارجه را باید در ازادی خانم کلباسی در هند دید ولاغیر دید. وزارت صنعت و معدن و تجارت و همچنین وزارت اقتصاد و دارایی مهمترین موانع توسعه اقتصاد صادراتی و گشودن بازار های خارجی می باشند.

چرا ایران با توجه به حوزه نفوذ خود در عراق و لبنان و چند کشور دیگر عملا دستاوردهای اقتصادی قابل توجهی ندارد؟

ایران به نسبت ادعاهای خود ظرفیت اقتصادی زیادی برای عرضه در بازار ها ندارد. فرصتی که روسیه در اختلافش با ترکیه به اقتصاد ایران داد نشان داد که اقتصاد ایران در ابتدایی ترین شکل قرار دارد و امکان رقابت بین المللی ندارد. اضافه می شود اجماعی در استفاده از قدرت سیاسی برای توسعه قدرت اقتصادی وجود ندارد. بخش خصوصی ضعیف و پر مدعا نیز بدنبال سوء استفاده خود و رانت است که همیشه علاقه دولت به کمک به آنها را با ابهام و شک و تردید مواجه می نماید.

منبع: خبرآنلاین

گزارش خطا

لینک کوتاه: https://aftabnews.ir/001vM0