پافشاری صداوسیما بر انتقاد از دولت

آفتاب‌‌نیوز : به گزارش ایرنا، اگرچه صدا وسیما در پخش مناظرات انتخاباتی برای انتخابات ریاست جمهوری 96، عملکرد قابل قبولی داشت اما به زعم برخی کارشناسان در ماه های پس ازآن، رویکردهای این رسانه نسبت به دولت تا اندازه ای از واقع بینی فاصله گرفته و رنگ و بوی جناحی و گروهی یافته است.
محکوم ساختن مستقیم و غیرمستقیم برخی عملکردهای دولت یازدهم از سوی صدا و سیما در ماه های گذشته، تا جایی بوده که حتی چندین بار موجب واکنش رییس جمهوری و دیگر مسوولان دولتی شده است.

«محمد سلطانی فر» مدیر کل دفتر مطالعات و برنامه ‌ریزی رسانه‌ های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و «محسن ماندگاری» کارشناس رسانه ای و سردبیر پیشین روزنامه «جام جم»، در گفت وگو با گروه پژوهش و تحلیل خبری ایرنا، به تحلیل رویکرد صدا و سیما در قبال دولت پرداختند.
به گفته این کارشناسان، صداو سیما به عنوان رسانه عمومی باید در جهت افکار عمومی حرکت کند و بازتاب دهنده خواست عمومی جامعه باشد؛ خواستی مبتنی بر ادامه مسیر امید و اعتدال که در انتخاب مجدد روحانی به عنوان رییس جمهوری در خردادماه 1396 تجلی یافت.
به باور سلطانی فر و ماندگاری، رسانه ملی باید در برخورد با قوا و نهادهای مختلف از استانداردهای واحدی پیروی کنند.

** پافشاری صدا و سیما بر مخالف با دولت
سلطانی فر در گفت و گو با گروه پژوهش و تحلیل خبری ایرنا در خصوص رویکردهای صدا و سیما در قبال دولت گفت: برخی رویکردهای صداوسیما نسبت به دولت منطقی و درست نیست. صداوسیما به عنوان رسانه تصویری کشور باید از برخورد لجبازانه و مقابله جویانه با دولت که اکثریت آرای مردمی آن را پشتیبانی می کنند، دست بردارد.
وی افزود: به نظر می رسد در طول ماه های پس از انتخابات صدا وسیما به گونه ای عامدانه به مخالفت با دولت پرداخته و منافع جناحی و رسانه ای را بر منافع ملی ترجیح داده است. صدا و سیما با هر موضوعی که منافع دولت در آن وجود دارد، حتی اگر به قیمت ایستادگی و تقابل با افکار عمومی باشد، مخالفت می کند و به مقابله می ایستد.

** برخی رویکردها به وجاهت رسانه ملی آسیب می زند
سلطانی فر در ادامه گفت وگو با پژوهشگر ایرنا با اشاره به اینکه صدا وسیما گاه جامعه و افکار عمومی را منفعل فرض می کند و خواست آنان را در نظر نمی گیرد، گفت: این برخورد در طول زمان به نفع این رسانه نخواهد بود. اگر صدا و سیما خود را رسانه ملی می داند، باید برای مردم و در جهت خواست مردم حرکت کند. رسانه ملی چه بخواهد و چه نخواهد باید قبول کند که در انتخابات اخیر 24 میلیون نفر به یک دیدگاه و یک فرد رای دادند و برخورد تقابل جویانه با این دیدگاه، وجاهت این رسانه را نزد افکار عمومی 24 میلیون نفری از بین خواهد برد.
مدیرکل دفتر مطالعات و برنامه ‌ریزی رسانه‌ های وزارت ارشاد در پاسخ به این سوال که رسانه های مخالف دولت از چه تاکتیک ها و روش هایی برای مقابله با اقدامات دولت پیروی می کنند؟ افزود: این رسانه ها از تاکتیک های فراوانی استفاده می کنند که بیشتر آنها مبتنی بر خارج کردن رقیبان از میدان است. این رسانه ها در مسیر خارج کردن رقیب از میدان حتی گاهی از ایجاد رعب و وحشت و برخورد بی ادبانه استفاده می کنند؛ رویه ای که در چندماه گذشته در موارد بسیاری از سوی رسانه های مخالف دولت دنبال شده است.
** اهمیت عبور دولت از رسانه های سنتی
سلطانی فر در ادامه گفت وگو در خصوص راهکار دولت برای دفاع از عملکردهای خود در قبال موج انتقاد برخی رسانه ها گفت: بارها در سخنرانی ها و مصاحبه های خود اعلام کرده ام که دولت باید از صدا و سیما عبور کند. امکاناتی که امروز فضای مجازی در اختیار دولت و مردمی که به آن رای داده اند قرار داده کاملا بی نیازی دولت از رسانه های سنتی را نشان داده است. امروز رسانه های اجتماعی می توانند تمام خواست ها و نیازهای رسانه ای دولت را پوشش دهند.
به گفته وی، این روزها شبکه های اجتماعی و ابزار و رسانه های مبتنی برتلفن همراه، قدرتی وسیع تر از صدا و سیما و دیگر رسانه های جمعی سنتی را در اختیار دارد اتکای بیش حد به صدا و سیما برای دولت یک اشتباه استراتژیک محسوب می شود.
سلطانی فر با تاکید بر اینکه رسانه های دولتی باید بتوانند از عملکردهای دولت دفاع منطقی و به موقع داشته باشند، اضافه کرد: این رسانه ها و خبرگزاری ها می توانند در تولید محتوای بهینه نقش داشته باشند و این محتوا را به سمت شبکه های اجتماعی و رسانه های مبتنی بر موبایل سوق دهند.

** لزوم رفع استاندارد دوگانه صدا وسیما در برخورد با نهادها
ماندگاری نیز در گفت وگو با پژوهشگر ایرنا، ضمن اشاره به اینکه نمی توان از تلویزیون به دلیل اقتضائات این رسانه انتظار داشت که همانند یک ارگان یا روابط عمومی برای دولت یا هر سازمان، نهاد یا قوه دیگر عمل کند، گفت: آن چیزی که توقعات را از صداوسیما بیشتر می کند و موجب انتقاد دولت می شود؛ اعمال استاندارد دوگانه تلویزیون در رویارویی با ارگان ها و سازمان های مختلف در کشور اعمال است.
« صداوسیما مسوولان دولتی ما را بد عادت کرده و چون پیشتر در قبال برخی دولت ها رویه جانبدارانه داشته است، اکنون هم مسوولان انتظار انتقاد را ندارند. »
سردبیر پیشین روزنامه جام جم در ادامه با بیان اینکه اگر تلویزیون تنها به وظیفه اطلاع رسانی خود عمل کرده و مقاصد دیگری را دنبال نکند، هیچ گاه مورد انتقاد یک دستگاه، قوه یا نهاد قرار نمی گیرد، افزود: مشکل صدا و سیما این است که گاهی وظیفه یا رسالت حرفه ای خودش را درست انجام نمی دهد. وقتی در دولت آقای احمدی نژاد هیچ انتقادی به دولت از سوی صدا و سیما صورت نمی گرفت و تلویزیون مانند ارگان دولت عمل می کرد، طبیعی است که دولت کنونی هم چنین انتظاری را از صدا و سیما داشته باشد.
ماندگاری رویه مزبور را نقطه ضعفی ساختاری برای بخش اطلاع رسانی و اخبار سیاسی صداو سیما دانست و افزود: وقتی رسانه ملی در برابر کوتاهی های 2 قوه دیگر بدون انتقاد عمل می کند و درباره عملکردهای اشتباهِ آن قوا گزارشی انتشار نمی دهد، مسلم است که دولتی ها به رویکرد این رسانه نسبت به دولت انتقاد داشته باشند.
با توجه به نگاه این کارشناسان باید گفت: اگر صداوسیما در مورد هر سازمان مسوولی که درعملکرد خود مرتکب اشتباه شده است، اطلاع رسانی درست انجام دهد، دولت هم انتظار نخواهد داشت که فقط از صدا وسیما تعریف و تمجید بشنود. زمانی که صدا و سیما در نقد عملکرد یک نهاد نسبت به سایر نهادها از استانداردهای دوگانه پیروی کند، طبیعی است که اعتراض هایی نسبت به رویکردهای آن برانگیخته شود.
صداوسیما باید بتواند با اتخاذ رویکردی واقع بینانه و غیرجانبدارانه به اطلاع رسانی درست در خصوص عملکرد نهادهای مختلف بپردازد و در این مسیر برای افکار عمومی ارزش قایل شده و آن را به رسمیت بشناسد.