آفتابنیوز : به نوشته روزنامه واشنگتن پست، آلبرایت گفته است که این پیشنهاد ایران را نمیتوان پوچ تصور کرد اما مساله مهم عملی شدن این پیشنهاد است. ایران همچنین در پاسخ خود تاکید کرده است که اگر پیش شرطی برای شروع مذاکره با تهران در نظر گرفته نشود حاضر است خواسته شورای امنیت در مورد توقف برنامه هستهایاش را بپذیرد.
پیش از این مقامات کشورمان اعلام کرده بودند که پاسخ ایران به بسته تشویقی غرب به صورت بله یا خیر نیست بلکه پاسخی چند وجهی است که راه را برای مذاکرات جدی در آینده باز میکند.
در مقدمه پاسخ ایران آمده است: «جمهوری اسلامی ایران از آغاز به حل مشاجرات از طریق تعامل سازنده و مذاكرات عادلانه معتقد بود و مستمرا بر احترام به حقوق همهی طرفها و غلبهی قانون اصرار داشت؛ بنابراین جمهوری اسلامی ایران این طور در نظر میگیرد كه به رسمیت شناختن حقوق، مستلزم درك متعهدانه از آن است؛ همانطور كه هر مسوولیتی مستلزم برعهده گرفتن تعهداتی است».
تهران همچنین در این سند تاکید کرده است: «جمهوری اسلامی ایران به كرات در گذشته اعلام كرده است كه درصدد مباحثات عادلانه برای حل مسائل است؛ بنابراین وقتی این بسته در ٦ ژوئن ارایه شد، ایران یك رویكرد تعاملی را تصویب ، از امحای زبان تهدید استقبال كرد و بررسی جدی آن پیشنهاد را با این باور كه دو طرف میتوانند به توافقی مبتنی بر حقوق بینالملل دست یابند، آغاز كرد».
در بخشی دیگر از سند 21 صفحهای ایران این گونه آمده است: «برای حل این مساله به شكلی مناسب، هیچ جایگزینی به جز به رسمیت شناختن و رفع ریشهها و دلایل اساسی كه دو طرف را تا این وضعیت پیچیدهی كنونی سوق داده، وجود ندارد. زمانی كه حق در برابر اعتماد رویكرد مبنا را در بررسی برنامه هستهیی یك كشور شكل میدهد و این در خدمت بهانهای برای انكار قرار میگیرد، طبیعتا مجزابودن در این برنامه نیز در پی آن خواهد آمد؛ در حالی كه طرف دیگر ممكن است هرگز تمایل نداشته باشد اعتماد و اطمینانش را تصدیق كند».
در این گزارش همچنین تاکید شده است: «جمهوری اسلامی برای رفع نگرانی دو طرف از طریق مذاكرات و دریافت توضیحاتی درباره ماهیت، دامنه، رویكرد، سطح، مدت و عمق مسائل مطرح شده در پیشنهاد، نظیر یك همكاری واقعی و عملی در توسعهی برنامهی هستهیی ایران، از جمله راكتورهای آب سبك و سنگین و اعمال حق ایران برای رسیدن به انرژی هستهیی كه چرخهی سوخت و تداوم تحقیق و توسعه در غنیسازی اورانیوم را شامل شود، آمادگی دارد».
در بخش دیگری از این پاسخ تاکید شده است: «روند مذاكرات به عنوان راهی برای رسیدن به توافق و حل این مساله باید بر مبنای اولیهی اعتماد برقرار شود. این مستلزم آن است كه در حوزههای مهم، سطحی از اعتماد، از جمله در موارد كارآمد بودن مذاكرات، احتمال رسیدن به نتیجهای كارآمد در یك زمان مشخص و منطقی، حفظ ثبات در طول این روند، خودداری از اختلال و تخریب از درون و بیرون و ایجاد یك محیط منصفانه و متوازان و متحول و غیراجباری باید در اولویت مذاكرات قرار بگیرد».
در این سند همچنین تاکید شده است که جمهوری اسلامی ایران حاضر است به عنوان اولین گام به طور كامل در توافقی درباره دامنه و عناصر مذاكرات همكاری كند. ما پیشنهاد میكنیم كه هدف اول ما باید توافق در باره یك مرجع، یك سری از رهنمودها و یا بیانیههای مشتركی باشد كه در خدمت ارایهی مسیری روشن برای مذاكرات قرار گیرد.
در این سند پیرامون تعلیق غنیسازی نیز با اشاره به این که «جمهوری اسلامی ایران ضرورتا با بررسی برخی اصول و شرایط برای تضمینهای بیشتر در مذاكراتی ثمربخش موافق است و آن را به عنوان گامی صحیح در نظر میگیرد» آمده است:
ـ اگر مذاكره راهی برای تفاهم و توافق متقابل قلمداد میشود بردن این مساله به شورای امنیت اساسا در تناقض با مذاكره است؛ بنابراین، قطع دخالت شورای امنیت و هر مساله دیگری كه مغایر با اصل "راه حل از طریق مذاكره" باشد، بدیهی و مسلم است.
ـ طرف دیگر نه تنها با وارد كردن شورای امنیت و تصویب یك قطعنامه علیه ایران این اصل را نقض كرده، بلكه به اصل روند مذاكره صدمه زده است.
ـ جمهوری اسلامی ایران نمیتواند ١+5 را آن طور كه در سراسر این بسته آشكار و عنوان شده است برابر با شورای امنیت بداند. راه درست آن است كه شورای امنیت با شیوهای درست پرونده هستهیی ایران را از دستور كار خود خارج كند و به شیوهها و ابزارهای حقوقی آژانس بینالمللی انرژی اتمی بیندیشد و پشتیبانی از روند مذاكرات، رویكرد منطقی به این موضوع است.
ـ برای جمهوری اسلامی مشخص نیست كه تعلیق فعالیتهای هستهیی ایران چگونه میتواند بر ایجاد شرایطی مناسب برای مذاكرات موثر باشد، اما آشكار است كه پافشاری طرف مقابل بر این موضوع یادآور مذاكرات پیشین با برخی طرفهاست كه با خصومت برخی از آنها همراه بود و باعث شد تا شرایط مذاكرات مختل شود.
ـ در هر صورت وضع پیششرطهای یكجانبه برای روندی كه نیازمند درك متقابل و مداوم است منطقی به نظر نمیرسد؛ با این حال جمهوری اسلامی ایران قصد ندارد موضوع را به طور یكجانبه رد كند و آماده است تا برای دو طرف فرصتی را برای تبادل دیدگاههایشان درباره این موضوع فراهم كند تا از این طریق راه برای متقاعد كردن دو طرف و درك متقابل فراهم شود.