پرسشهایی که ممکن است درباره فشار امریکا بر سوئیفت برای قطع ارتباط با ایران ایجاد شود
آفتابنیوز : سرویس اقتصادی- همزمان با آن که امریکا درصدد است تا با تحریمهای اقتصادی مسیر ارتباطات مالی ایران با جهان را قطع کند باید تصمیم بگیرد که میخواهد با سوئیفت، قلب مبادلات مالی در جهان چه کاری را انجام دهد و چه موضعی در قبال آن داشته باشد.
به گزارش آفتابنیوز؛ نیویورکتایمز با اشاره به اینکه سیاست خارجی "نخست امریکا" ترامپ تبدیل به مانعی مبهم در قلب نظام مالی جهانی یعنی سیستم سوئیفت شده است، مینویسد: "ترامپ می خواهد دسترسی ایران به سیستم مالی امریکا و سیستم مالی جهانی قطع شود. او همگان را بر سر دو راهی قرار داده است: اگر با ایران کار کنید دسترسی به بازار و سیستم مالی امریکا امریکا را از دست میدهید. جای تعجبی ندارد که بسیاری از بانکها و شرکتها به دلیل این تهدید، روابط خود را با ایران قطع کردهاند. با این حال، یک راه ارتباطی مهم مالی برای ایران باقی مانده است؛ سرویس انتقال پیامهای مالی که نقش مهمی را در نقل و انتقال پول در سرتاسر سیستم بانکی جهانی ایفا میکند: سوئیفت.
این سرویس پیامرسان توسط یک شرکت بلژیکی به نام سوئیفت اداره میشود و توسط بانکهای سرتاسر جهان مورد استفاده قرار میگیرد و نقش حیاتی در جریان و گردش پول در سرتاسر جهان دارد. اگر یک بانک بخواهد پول مشتریای را به بانک دیگر انتقال دهد از طریق سوئیفت پیامی را برای بانک مقصد میفرستد و اطلاع میدهد که قصد انتقال پول را دارد. سوئیفت خود پولهای جابجا شده را نگهداری نمیکند. اکنون به دلیل تحریم ایران، سوئیفت خود را تحت فشار از سوی واشنگتن میبیند. امریکا خواستار آن شده است که سوئیفت کاری کند که ارتباط ایران با سیستم بانکی بین المللی قطع شود اما تاکنون چنین اتفاقی روی نداده است.
دولت ترامپ میتواند مجازاتهای سختگیرانهای را علیه سوئیفت و بانکهای و افرادی که به آن وابسته اعمال کنند. با این حال، واقعیت آن است که این کار پرتبعاتی خواهد بود. اهمیت خدمات پیامرسانی سوئیفت زیاد است. سوئیفت بیش از 11 هزار بانک را در بیش از 200 کشور جهان به یکدیگر متصل میکند و هیج نهاد دیگری وجود ندارد که بتواند به سرعت وارد عمل شود و جای سوئیفت را بگیرد. با این حال، اگر به ایران اجازه دهد که ارتباطات جاری مالی خود را حفظ کند، آن کشور میتواند پول را جابحا کند. این امر همچنین به تلاشهای اتحادیه اروپا برای حفظ توافق هستهای با ایران کمک میکند.
این روزنامه در ادامه به پرسشهایی اشاره میکند که بر سر منازعه میان دولت ترامپ با سوئیفت ایجاد شده است:
دولت ترامپ درباره سوئیفت چه گفته است؟
"جان بولتون" مشاور امنیت ملی ترامپ رییس جمهوری امریکا رویکرد سرسختانهای را در قبال تحریم ایران در پیش گرفته است. ماه گذشته، او گفت که سوئیفت باید تصمیم بگیرد که آیا به نظرش ارزش دارد که ریسک ادامه ارتباطات مالی با ایران را بپذیرد یا خیر. با این حال، واقعیت آن است که این وزارت خزانهداری امریکا است که مسئول اجرای تحریمها و بر نحوه اجراییشدن آن تظارت میکند و از لحاظ قانونی اهرمهای لازم را در اختیار دارد نه جان بولتون. وزارت خزانهداری امریکا در پاسخ به این پرسش که رویکرد امریکا در قبال سوئیفت چه خواهد بود از پاسخ دادن خودداری کرده است. وزارت خزانهداری صحبتی از تحریمکردن سوئیفت به میان نیاورده است. این وزارتخانه تنها در یک ایمیل نوشته است: "فارع از سازوکارهایی که یک شخص و یا یک نهاد از معاملات با نهاد تحریمشدهای چون ایران استفاده میکند، وزارت خزانهداری هدفاش اقدام علیه مبادلات مالی ممنوعشده است".
انتظاار میرود وزیر خزانهداری امریکا با مسئولان سوئیفت، بانک جهانی و صندوق بینالمللی پول در نشست بانک جهانی در بالی اندونزی در ساعات پیشرو رایزنی کند.
با توجه به تهدید ناشی از مجازاتهای تحریمی آمریکا، آیا ممکن است سوئیفت حاضر به قطع ارتباطات خود با ایران نشود؟
از آنجایی که شرکتهای بزرگ در حوزه انرژی که روابط تنگاتنگی با ایران داشتهاند و گفتهاند که نمیخواهند کسب و کارشان در امریکا به خطر افتد و ارتباطشان را با ایران قطع کردهاند، سوئیفت نیز میتواند کار مشابهی را انجام دهد. سوئیفت همچنین می تواند بگوید که با توجه به اینکه بانکهای ایران به اندازه کافی با مقررات و قوانین بین المللی منطبق نیستند در نتیجه علاقهای به ادامه همکاری با نهادهای مالی ایران به دلیل ریسک بالای آن ندارد. به یاد بیاوریم که در سال 202 میلادی سوئیفت روابط خود را با ایران به دلیل تحریمهای وضع شده علیه ایران قطع کرد.
با این حال، وضعیت کنونی برای رهبران سوئیفت به راحتی سال 2012 میلادی نیست. در آن زمان مجازاتهای تحریمی امریکا و اتحادیه اروپا علیه ایران هماهنگ با یکدیگر بودند و سوئیفت نیز به عنوان یک نهاد بلژیکی با آنان هماهنگ شد. امروز اما اتحادیه اروپا در تلاش است تا ارتباطات تجاری و مالی خود را با ایران حفظ کند و به شدت تلاش میکند سیاستهای امریکا علیه ایران را خنثی کند. سوئیفت که مقر آن در یک کشور اروپایی واقع شده احتمالا نگران خواهد بود که اگر در مقابل خواسته امریکا سر تعظیم فرود آورد، روابطاش با کلیت اتحادیه اروپا به خطر افتد چرا که اروپاییها از تداوم سیستم پرداخت مالی با ایران و تجارت با آن کشور حمایت میکنند. در بیانیهای سوئیفت اعلام کرده که به مشاوره و رایزنی با مقامهای امریکایی و اروپایی در اینباره ادامه خواهد داد.
سرانجام تنش بر سر سوئیفت چه خواهد شد؟
اعمال تحریم علیه سوئیفت به احتمال زیاد سبب میشود تا بانکها استفاده از آن سیستم پیامرسان را متوقف کنند. این کار میتواند برای جدا سازی سوئیفت از ایران کافی باشد. با این حال، تهدید به تحریم سوئیفت میتواند برای سیستم مالی جهانی مخرب باشد. نهادهایی مانند وزارت خزانهداری امریکا به طور معمول از اتخاذ سیاستهایی که برای نظام مالی جهانی و کلیت ساختار آن تنشزا باشند خودداری میکنند. وزارت خزانهداری میتواند اطلاعاتی را از سوئیفت تحت عنوان برنامه مقابله با تروریسم مالی به دست آورد.
برخی از کارشناسان معتقدند که دولت ترامپ باید سوئیفت را تحریم کند با این حال، دیگر کارشناسان مسائل تحریم میگویند که لازم نیست بیش از اندازه بر سوئیفت فشار آورد. این گروه می گویند هرگونه مزایایی از مجبور ساختن سوئیفت به قطع ارتباط با ایران محدود شده است و ارزش زیادی ندارد چرا که باعث ایجاد هرج و مرج در نظام مالی میشود و به روابط امریکا با اتحادیه اروپا بیش از پیش آسیب میزند.