آفتابنیوز : سرویس بین الملل- همزمان با اعلام خبر خروج آمریکا از پیمان منع موشکهای هستهای که سالها پیش توسط گورباچف و ریگان رهبران وقت شوروی و امریکا به امضا رسیده بود، نشریات و رسانههای مختلف از زوایای مختلفی با نتیجهگیریهای گوناگون به پیامدهای این تصمیم مهم ترامپ اشاره کردهاند.
به گزارش آفتابنیوز؛ خبرگزاری "رویترز" در گزارشی اشاره میکند که این تصمیم ترامپ به نفع روسیه تمام خواهد شد و بازی در دستان "ولادیمیر پوتین" رییسجمهوری آن کشور خواهد بود.
این خبرگزاری در ادامه میافزاید: "ترامپ در تاریخ 20 اکتبر اعلام کرد که واشنگتن از پیمان منع موشکهای هستهای میانبرد که سالها پیش با روسیه امضا کرده بود خارج خواهد شد. توافقنامهای که در سال 1987 میلادی توسط رهبران وقت امریکا و شوروی به منظور حذف تسلیحات هستهای از اروپا و مرزهای شوروی با کشورهای اروپایی و محدود ساختن هرگونه امکان توسعه تسلیحاتی و جلوگیری از استقرار نسل تازه و کشندهای از تسلیحات به امضا رسیده بود. واقعیت اما آن است که در صورت خروج امریکا از آن پیمان، پوتین دست خود را برای احیای تسلیحات روسیه باز خواهد دید. در آن زمان مسابقهای تسلیحاتی به راه خواهد افتاد؛ آن هم در زمانی که تهدید از جانب کره شمالی کماکان احساس میشود. در چنین شرایطی فناوری موشکی جدید گسترش یافته و احیا میشود.
واقعیت آن است که ترامپ با ضعف فکری و عدم دقت در تصمیمگیریهایش، بازی کردن در زمین روسیه و در دستان پوتین است. اکنون پوتین میتواند بدون آنکه متحمل مجازاتی شود بدون هیچگونه عواقبی آنچه میخواست را در خارج از چارچوب پیمان انجام دهد و انتظار هیچگونه اقدام تهاجمی خارجی را نیز نداشته باشد. خوشبختانه از آنجایی که این پیمان با رای دو سوم از نمایندگان مجلس سنا در تاریخ 27 مه 1988 به تصویب رسیده است، نمیتوان آن را به طور رسمی بدون کسب رای مشابه دو سوم فسخ کرد؛ اقدامی که برای ترامپ در فضای سیاسی دچار پراکندگی و تفرقه امروز امریکا غیرمحتمل به نظر میرسد. با این حال، ترامپ میتواند شخصا بدون تصمیم سنا پیمان را لغو کند در صورتی که روسیه نیز تهدید مشابهی را مطرح نماید و از پارهکردن پیمان سخن به میان آورد.
هزینه مسابقه تسلیحات هستهای تازه در نتیجه پاره شدن پیمان مذکور میتواند غیرقابل تصور باشد. انجمن غیرانتفاعی کنترل تسلیحات تخمین زده که زرادخانه هستهای امریکا در سه دهه آینده 1.2 تریلیون دلار خرج روی دست مالیاتدهندگان امریکایی خواهد گذاشت.
خروج ترامپ از پیان منع موشکهای هستهای میتواند پیامی خطرناک و نگرانکننده برای کشورهای حوزه بالتیک از جمله استونی، لتونی و لیتوانی و همچنین گرجستان و اوکراین و همه جمهوری سابق در بر داشته باشد؛ اینکه پوتین عاشق احیای امپراتوری شوروی تحت حاکمیت روسیه است و دوست دارد سرزمینهای اطراف روسیه را به خاک آن کشور ضمیمه کند. اروپاییها نیز میتوانند به همان اندازه از افزایش تهدید متوجه از جانب روسیه درصورت لغو پیمان نگران شوند.
سلاحهایی که مدنظر این پیمان بودهاند تمام موشکهای کوتاهبرد با محدود برد 500 تا هزار کیلومتر و موشکهای میانبرد با محدوده هزار تا 550 کیومتر از دو نوع هستهای و متعارف بودهاند. حدود 2.692 موشک از سال 1991 میلادی به این سو امحا شدهاند. در زمان امضای پیمان، گورباچف امریکاییها را شگفتزده کرد؛ زمانی که پیشنهاد داد کلیه تسلیحات هستهای دو ابر قدرت امحا شوند. این پیشنهادی بیسابقه بود. متاسفانه اما ریگان مجبور شد از طرح محبوب دفاع استراتژیک خود حمایت کند. ریگان با کاهش تسلیحات موشکی هستهای به صورت محدودشده موافقت کرد.
گورباچف که اکنون 87 ساله است، تصمیم ترامپ برای خروج از پیمان را محکوم کرده و میگوید: آیا آنان در واشنگتن میدانند که خروج از پیمان چه عواقبی خواهد داشت؟ بازرسیهای ذکر شده در این پیمان به مدت ده سال تضمین شدند و به طور رسمی در سال 2001 میلادی پایان یافتند. دو طرف در سالهای بعد به مفاد این پیمان احترام گذاشتند با این حال، در ژوئیه 2014 میلادی دولت اوباما روسیه را متهم به انجام آزمایش موشک کروز قادر به حمل سلاح هستهای و محدوده برد 1240 مایلی کرد. اوباما گفت این نقض پیمان میان طرفین است. سال گذشته نیز پنتاگون روسیه را متهم کرد که برای نخستینبار سامانه موشکی Novator 9M729 را مستقر کرده است. این موضوع سبب شد تا در ماه دسامبر، مجموعهای از تحریمها علیه سرکتهای روسی که در توسعه و تولید این تسلیحات دخیل بودهاند وضع و اعمال شود. روسها تاکید کردند که محدوده برد این موشکها که مستفر شدهاند مفاد پیمان را نقض نکردهاند. با این حال، واقعیت آن است که روسیه توسط دو عضو ناتو یعنی لهستان و لیتوانی محاصره شده است و کماکان استقرار هر نوع موشکی از سوی آن کشور باعث ایجاد نگرانی در میان این کشورها میشود.
آنچه جهان امروز بیش از هر چیزی به آن نیاز دارد کنترل بیشتر تسلیحات است. چین امضاکننده پیمان منع موشکهای هستهای نیست و دارای طیف وسیعی از موشکهایی است که از نظر قانونی ممنوع هستند. مقامهای امریکایی از افزایش تسلیحات چین در اقیانوس آرام به عنوان یکی از دلایل اصلی برای تصمیمگیری به منظور فسخ پیمان با روسیه و پیشبرد گسترش زرادخانه امریکا یاد میکنند. این ایدهای وحشتناک و بالقوه مرگبار است. ترامپ نیازمند پیدا کردن راهی برای توافق با روسیه است نه آن که به طور خودسرانه از پیمان با آن کشور خارج شود.
نشریه امریکایی "نشنال اینترست" اما از زاویهای متفاوت به موضوع تصمیم ترامپ برای خارج ساختن امریکا از پیمان منع موشکهای هستهای نگاه کرده است. این نشریه مینویسد خروج امریکا از آن پیمان کابوسی برای چین خواهد بود و در اینباره مینویسد: "خروج از پیمان به واشنگتن اجازه خواهد داد تا بالاخره رقابت تسلیحاتی با چین را افزایش دهد. تا زمانی که امریکا در پیمان حضور داشت نمیتوانست با دست باز در رقابت با پکن تسلیحات تولید کند. واقعیت آن است که خروج امریکا از پیمان با روسیه اصلا درباره مسکو نیست. رقابت استراتژیک جدید امریکا با چین در منطقه آسیا و اقیانوس ارام است. چین هرگز پیمان منع موشکهای هستهای را امضا نکرده است؛ پیمانی که مانع از توسعه موشکهای بالستیک و کروز با کلاهک هستهای و متعارف با برد 500 تا 550 کیلومتر میشود. این امر به چین احازه داده تا زاردخانه وسیعی از تسلیحات غیرقانونی و موشکهای مرگبار با محدوده برد 1500 کیلومتر را تولید کند؛ تسلیحاتی که در طبقهبندی تسلیحاتی امریکا غیرقانونی قلمداد میشوند و امریکا خود از استقرار آن به طور قانونی منع شده بود. این موضوع سبب شده بود تا امریکا نتواند در عرصه دریایی در اقیانوس آرام، تسلیحات خود را ارتقا دهد و مجبور به استفاده از سامانههای دفاعی و نظامی قدیمیتر مانند موشکهای زمین به هوا Tomahawk استفاده کند. اکنون با خروج آمریکا از پیمان، چین نگرانیای که سالها نسبت به احتمال باز شدن دست امریکا برای رقابت تسلیحاتی با آن کشور داشته را در برابر خود تحقق یافته و جدی میبیند.