آفتابنیوز : محمد حلبوسی، رییس پارلمان عراق و نزار خیرالله، معاون وزیر خارجه عراق در راس دو هیات بلندپایه سیاسی وارد تهران شدند و با مقامهای جمهوری اسلامی ایران دیدار کردند. حلبوسی در سفر به تهران با علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی، علی لاریجانی، رییس مجلس شورای اسلامی و محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان، دیدار و گفت وگو کرد.
نمایندگان دو کشور در اظهارات خود از احتمال نهایی شدن «پروندههای مرزی و حقوقی» میان دو کشور در سفر هفته آینده حسن روحانی، رییسجمهور به عراق خبر میدهند. علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی دیروز در دیدارش با محمد حلبوسی رییس پارلمان عراق سفر پیش روی رییسجمهور کشورمان به عراق را «فرصتی تاریخی برای تصمیمگیری نهایی در پروندههای مرزی، حقوقی و اقتصادی بین دو کشور» عنوان کرد. روز چهارشنبه همچنین در دیدار معاون سیاسی وزیر خارجه عراق با مرتضی سرمدی، قائم مقام وزیر امور خارجه کشورمان در این دیدار همچنین در خصوص موضوعات مرزی دو کشور در اروندرود مذاکراتی انجام شد و قائممقام وزیر امور خارجه کشورمان بر اجرای دقیق و کامل مجموعه مقررات عهدنامه 1975 تاکید کرد.
** تعیین خط مرزی اروندرود
گفت وگوها میان مقامهای دو کشور در مورد اجرای توافق مرزی 1975 مشهور به توافق الجزایر، موضوع تازهای نیست. ایران و عراق همواره بر سر محل قرار گرفتن خط مرزی میان دو کشور در رودخانه مرزی اروندرود، اختلاف نظرهایی داشتند. ایران بر قرار گرفتن خط مرز بر خطالقعر رودخانه (خط تالوگ) تاکید داشت، در حالی که عراقیها خط میانی یا ساحل اروندرود را مرز تلقی میکردند. دقیقا 44 سال پیش، 15 اسفند 1353 با پایمردی هواری بومدین رییسجمهور وقت الجزایر، شاه وقت ایران، محمدرضا پهلوی و معاون وقت رییسجمهور عراق، صدام حسین، برای تعیین خط تالوگ به عنوان خط مرزی دو کشور به توافق رسیدند. این توافق سال 1959 از سوی صدام حسین، رییسجمهور وقت عراق نقض شد. از ابتدای کار دولت روحانی در تهران، دستگاه سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران گفت وگو در مورد نهایی کردن جزییات اجرایی توافق 1975 برای تعیین مرزهای دو کشور در اروندرود را آغاز کرد. درست 5 سال پیش، 8 اسفند 1392 محمدجواد ظریف، وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران در سفر به بغداد خبر داده بود که توافقهای مقدماتی را برای اجرایی کردن این توافق مرزی انجام داده است و قرار بود تا در سفر هوشیار زیباری، وزیر خارجه اسبق عراق به تهران توافق جدید امضا شود.
اما امضای این توافق که بعد از انقلاب اسلامی در ایران توسط دولت وقت بعثی عراق ملغی اعلام شد و باعث تحمیل جنگ 8 ساله علیه ایران شد، طی 5 سال گذشته ناتمام مانده است. حالا بعد از پنج سال، به نظر میرسد رایزنی ها برای امضای توافق نهایی مرزی میان عراق و ایران تکمیل شده است و باید در سفر حسن روحانی، منتظر یک توافق بزرگ میان دو کشور بود. علی موسوی خلخالی، تحلیلگر مسائل عراق هفته گذشته در یادداشتی برای سایت دیپلماسی ایرانی در این مورد مینویسد: «عباس عراقچی در مذاکرات خود با طرف عراقی که گفته شد سخت و چالشی و طولانی بوده، پیشرفتهای ملموسی در این زمینه به دست آورده است.»
وی به نقل از منابع آگاه ادامه میدهد: « هر گاه به روحانی پیشنهاد میشد که به عراق سفر کند، فورا پاسخ میداده که دستاوردهای سفرش چه خواهد بود و اگر دستاوردی نداشته باشد، حاضر به انجام سفری که صرفا گرفتن عکس مقابل دوربینها باشد، مبادرت نمیکند.» شاید انجام این سفر بعد از 5 سال، به معنای آماده شدن عراق برای امضای توافق بزرگ و معطل مانده دو کشور برای تعیین خطوط مرزی در رودخانه اروندرود باشد.
** سفرهای مکرر
یک ماه و نیم پیش، محمدجواد ظریف، وزیر امورخارجه کشورمان در راس یک هیات بلندپایه سیاسی و اقتصاد به بغداد سفر کرد. در این سفر اعلام شد که به زودی رییسجمهور کشورمان به بغداد سفر خواهد کرد. بیژن زنگنه و عبدالناصر همتی، وزیر نفت و رییس کل بانک مرکزی کشورمان مقامهای دیگری هستند که به تازگی برای تهیه توافقها و دستور کار سفر رییس جمهور به عراق سفر کردهاند. این اولین سفر رسمی حسن روحانی، رییسجمهور اسلامی ایران به عراق از زمان آغاز به کار دولتهای یازدهم و دوازدهم خواهد بود. پیش از این فواد معصوم، رییس جمهور پیشین عراق در سال 94 و برهم صالح رییسجمهور کنونی این کشور، آبان ماه امسال به تهران سفر کردهاند. محمدعلی حکیم، وزیر امور خارجه عراق اوایل هفته جاری در حساب کاربری توییتر خود خبر داد که سفر رسمی حسن روحانی به عراق در روزهای 20 و 21 اسفند (دوشنبه و سهشنبه هفته آینده) انجام خواهد شد. در روزهای منتهی به این سفر رایزنیها میان مقامهای دو کشور بسیار فشردهتر شده است. 10 روز پیش، سیدعباس عراقچی معاون سیاسی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران برای رایزنی با مقامهای عراقی به این کشور سفر کرد.
بعد از یک سلسله رایزنیهای فشرده میان مقامهای ایران و عراق در یک ماه گذشته، روز چهارشنبه بار دیگر دو هیات بلندپایه سیاسی عراق برای گفتوگو با مقامهای ایران وارد تهران شدند. نزار خیرالله، معاون سیاسی وزیر امور خارجه عراق در راس هیاتی دیپلماتیک روز چهارشنبه به تهران آمد و با مرتضی سرمدی، قائممقام وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران گفت وگو کرد.
در این دیدار ضمن بررسی مسائل مختلف روابط دوجانبه، طرفین بر اهمیت سفر رییس جمهور کشورمان به بغداد به عنوان یک فرصت تاریخی برای تعمیق و گسترش همهجانبه روابط تاکید کردند. هیاتی از قانونگذاران عراق هم به ریاست محمد حلبوسی، رییس مجلس عراق به تهران آمدند و با علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی، علی لاریجانی، رییس مجلس شورای اسلامی و محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه دیدار و گفتوگو کردند. در تحولی دیگر سعد عبدالوهاب جواد قندیل، سفیر جدید عراق در تهران، رونوشت استوارنامه خود را به محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان تقدیم کرد. از شهریور ماه سال جاری بعد از انتشار اخباری مبنی بر بدرفتاری راجح موسوی، سفیر پیشین عراق در تهران با شهروندان عراقی مراجعه کننده به سفارت سطح نمایندگی بغداد در تهران در سطح کاردار بود.
** برهم صالح: ان شاء الله توافق میشود
برهم صالح، رییس جمهور عراق، دوشنبه شب در مصاحبهای تفصیلی با شبکه تلویزیونی الفرات تاکید کرد که مذاکرات در مورد توافق 1975 الجزایر در دستور کار سفر پیشین او به تهران قرار داشت و در این مورد با روحانی گفتوگو کرده است. برهم صالح تاکید کرد: «گفتوگوها در مورد این سند در جریان است. قطعا هر دو کشور میراثدار توافقهایی هستند که در حکومتهای پیشین انجام شده است. توافقاتی انجام شده و انشاءالله در سفر پیشروی روحانی توافق و تفاهمهایی پیش خواهد آمد. اینکه جزییات و کیفیت توافق به چه شکل خواهد بود، در این سفر روشن خواهد شد.»
** دیدار رییس پارلمان عراق با شمخانی
دریابان علی شمخانی، در دیدار با رئیس پارلمان عراق گسترش همکاریهای منطقهای، اقتصادی و امنیتی بین ایران و عراق را فرصتی راهبردی و تامین کننده امنیت منطقه و پیشرفت و توسعه دو کشور دانست و خاطرنشان کرد: توسعه همکاریهای همهجانبه ایران و عراق میتواند با طراحی و اجرای برنامههای موثر در ابعاد اقتصادی، تجاری و انرژی موجبات آرامش و رفاه پایدار را برای مردم دو کشور فراهم کند.
دبیر شورای عالی امنیت ملی با تمجید از مواضع اصولی و شجاعانه رییس پارلمان عراق در حمایت از آرمان فلسطین و حمایت از حقوق ملت ستمدیده این کشور در برابر رژیم غاصب و اشغالگر صهیونیستی، این مساله را نشان دهنده هوشیاری جامعه عراق خواند و افزود: طرحهای انحرافی برای فراموشی آرمان آزادی سرزمین اسلامی فلسطین محقق نخواهد شد. شمخانی سفر آتی رییسجمهوری اسلامی ایران به عراق را فرصتی تاریخی برای تصمیمگیری نهایی در پروندههای مرزی، حقوقی و اقتصادی بین دو کشور عنوان و خاطرنشان کرد: با تلاش های مشترک انجام شده طی سالهای اخیر، مجموعه ساز و کارها و زیرساختهای لازم برای ایجاد جهش در همکاریهای اقتصادی بین دو کشور فراهم شده است.
محمد الحلبوسی، رییس پارلمان عراق در این دیدار خاطرنشان کرد: ایران نقش مهمی در ایجاد امنیت و ثبات در منطقه دارد و شکست جریان تروریسم تکفیری بدون حضور و ایفای نقش فعال ایران ممکن نبود. رییس پارلمان ملی عراق با تقبیح استفاده از اهرم تحریم یکجانبه علیه کشورها خاطرنشان کرد: به هیچ کشوری اجازه نخواهیم داد که از خاک عراق برای اقدام علیه کشور دیگر استفاده کند.
** دیدار روسای مجلس ایران و عراق
علی لاریجانی با محمد حلبوسی، رییس مجلس عراق پیرامون مسائل منطقه و ضرورت مبارزه با تروریسم دیدار و گفتوگو کرد. لاریجانی در این دیدار تاکید کرد: «ما پیوسته آرزو داشتیم در کنار ما یک دولت دموکراتیک و قوی ایجاد شود که بتوانیم در کنار یکدیگر مسائل امنیتی را حل کنیم و اینکه در عراق حیثیت خود را حفظ کنند و در این سرزمین به گونهای اقدام شود که گروههای دیگر تروریستی نتوانند علیه این کشور اقدامات و تحرکاتی انجام دهند باعث دوستی پایدار بین این دو کشور میشود.»
لاریجانی با اشاره به مواضع و عزم راسخ عراق در مخالفت با تحریمهای اعمال شده علیه ایران، تاکید کرد: «این یک کار شیطنتآمیز است که از وقتی آقای ترامپ و بولتون سرکار آمدهاند انجام شده است و آنها فقط با ما نیست که این گونه عمل میکنند بلکه با همه در جنگ هستند کما اینکه یک روز توافق آب و هوا در پاریس، یک روز توافق موشکی با روسیه، یک روز توافق تعرفهای در چین و یک روز در مورد توافقات با اروپا ورود کرده و سعی در برهم زدن آنها دارند و به عنصر مسالهسازی در این مورد تبدیل شدهاند.»
در ادامه محمد حلبوسی، رییس مجلس عراق ضمن قدردانی از میزبانی رییس مجلس شورای اسلامی افزود: امروز با هیاتی به دیدار شما آمدیم که از بیشتر گروهها و طیفهای مختلف سیاسی کشور عراق هستند که نشان میدهد تمام گروههای سیاسی این کشور علاقهمند هستند با ایران در ارتباط باشند.
وی یادآور شد: همان طور که ایران موضع مثبتی در قبال مبارزه با تروریسم داشت ما هم حامی ایران در برابر تحریمها هستیم. از سوی دیگر امروز زمان آن رسیده که به دنبال تامین منافع ملت هایمان باشیم و در این راستا لازم است در حوزه اقتصادی و سایر حوزهها با یکدیگر همکاری داشته باشیم که تحقق این امر نیز در گروی ایجاد ثبات و برقراری امنیت در منطقه است.
منبع: روزنامه اعتماد