آفتابنیوز : پس از وقوع چند حمله تروریستی اکنون دولت پاکستان قول داده است به صورت عملی برای نابودی گروه های مسلح در این کشور گام بر دارد و دیگر اجازه نمی دهد تروریست ها از خاک پاکستان برای اهداف خود استفاده کنند. در همین ارتباط چند روز قبل «عمران خان» نخست وزیر این کشور تاکید کرد هیچ گروه مسلحی حق ندارد از خاک این کشور علیه همسایگان عملیات نظامی انجام دهد.
وی همچنین از انجام عملیات گسترده علیه شبه نظامیان و گروه های مسلح خبر داد.
روزنامه «دیلی تایمز» پاکستان در گزارشی نوشت عمران خان از اجرای واقعی «برنامه اقدام ملی» (NAP) سخن گفت. وی در سخنرانی خود در منطقه تارپارکار در جنوب پاکستان تاکید کرد که اراده ای محکم در اسلام آباد برای ایجاد ثبات و صلح در کشور وجود دارد و «خواهید دید که دوره ای نوین پدیدار می شود».
وی مدعی شد که نفرت پراکنی یک نفر در سال های گذشته، کراچی را نابود کرد و اگر چنین اقدامی صورت نمی گرفت این کلان شهر اکنون به رقیبی برای دوبی تبدیل شده بود. عمران خان همچنین از دهلی نو انتقاد کرد که بدون داشتن اسناد و شواهد دولت اسلام آباد را مسوول حملات تروریستی اخیر اعلام کرده است.
**اراده اسلام آباد و گروه های تروریستی
در چند سال گذشته گروه های تروریستی از خاک پاکستان به عنوان پناهگاهی امن برای جذب و آموزش نیرو استفاده کرده اند. نمونه بارز این امر نیز حضور طولانی مدت القاعده و بن لادن در این کشور بود. در دوره های اخیر نیز برخی دلایل داخلی و بین المللی موجب شد تا گروه های تروریستی از خلاء نظارتی و اطلاعاتی در این کشور استفاده کنند و مجموعه عملیاتی را در کشورهای همسایه انجام دهند. این فرایند نارضایتی سه کشور ایران، هند و افغانستان را به دلیل نبود اراده قاطع در اسلام آباد برای مقابله با گروه های تروریستی موجب شد.
در یک ماه گذشته دو حمله تروریستی علیه نیروهای نظامی ایران و هند در مناطق هم مرز با پاکستان رخ داد که موجب تلفات سنگینی شد. گروه تروریستی «جیش العدل» در یک حمله انتحاری به یک اتوبوس در مسیر زاهدان - خاش باعث شهادت بیش از 20 عضو سپاه پاسداران انقلاب اسلامی شد. چند روز قبل از آن نیز گروه تروریستی موسوم به «جیش محمد» در حمله ای مشابه 40 نظامی هندی را در منطقه کشمیر کشت. این دو حمله که همزمان صورت گرفت، انتقاد گسترده بین المللی را به همراه داشت زیرا هر دوی آن ها از داخل پاکستان پشتیبانی و رهبری شده بود. حتی دهلی نو مدعی شد که اسلام آباد از انجام این حملات اطلاع داشته است.
دهلی نو به شدت به این اقدام تروریستی واکنش نشان داد و با افزایش 200 درصدی تعرفه واردات از پاکستان، بسیاری از مبادلات تجاری خود با اسلام آباد را متوقف ساخت. ارتش هند حتی حملات هوایی را علیه مناطقی که گمان می رفت تروریست ها در آن حضور دارند انجام داد که با پاسخ ارتش پاکستان همراه شد. در نهایت سرنگونی چند فروند هواپیما و پهپاد دو کشور هراس از درگیری مستقیم و جنگ دو قدرت هسته ای در جنوب شرق آسیا را به شدت افزایش داد.
دولت اسلام آباد اکنون می گوید این اراده را پس از اقدام عملی دهلی نو و اخطارهای جدی جمهوری اسلامی ایران کسب کرده است. چند روز قبل بود که روزنامه «DAWN» پاکستان به نقل از یک مقام آگاه عنوان کرد به زودی مقابله با گروه های شبه نظامی در خاک پاکستان آغاز و پیامدهای آن احساس می شود. گفته می شود در چند روز اخیر دولت اسلام آباد نزدیکان «مسعود اظهر» رهبر جیش محمد را بازداشت کرده است ضمن اینکه دستور بسته شدن نزدیک به 200 مدرسه مذهبی که افراطی گری را اشاعه می دادند صادر و بسیاری از فعالان آن را بازداشت کرد.
** تردیدها نسبت به رویکرد اسلام آباد
با اینحال ناظران بین المللی موفقیت پاکستان در این مسیر را سخت می دانند زیرا عوامل اجتماعی و سیاسی باعث پیچیده تر شدن این مقابله گردیده است. به نوشته تارنمای شبکه تلویزیونی «فاکس نیوز» عمران خان برای مقابله با گروه های مسلح دستور داد تا دارایی ده ها تن از رهبران و سازمان های شبه نظامی مصادره شود. اما از آنجاکه بسیاری از این گروه ها در میان فقرا جایگاه بالایی را دارند و به عنوان یک سازمان خیریه به آن ها خدمات می دهند، نابودی آن ها سخت است.
براساس گزارش این شبکه تلویزیونی آمریکایی، اسلام آباد در مبارزه با گروه های تروریستی بر شبه نظامیانی همچون جیش محمد متمرکز شده است که علیه هندوستان عملیات نظامی انجام می دهند. پاکستان با همین نگاه عملیات گسترده ای را در شهر 2 میلیون نفری بهاولپور که به عنوان قلب گروه های جهادی شناخته می شود آغاز کرده است. فاکس نیوز با بیان اینکه آژانس مقابله با تروریسم پاکستان فهرستی شامل 68 نام را به عنوان افراد و سازمان های غیرقانونی اعلام کرده است، افزود: برخی از این گروه ها از حمایت سرویس های اطلاعاتی و نظامی این کشور هم بهره مند هستند.
عملیات ارتش پاکستان در این شهر موجب شد بسیاری از مراکز خیریه، مدارس و درمانگاه ها تعطیل شوند. با این حال برخی اعتقاد دارند تاکنون دولت های مختلف وعده هایی را در مورد مقابله با این گروه ها داده بودند اما اقدام خاصی را انجام ندادند.
روزنامه «بیزینس تودی» هند هم در توانایی عمران خان در مقابله با گروه های مسلح در این کشور ابراز تردید کرد و افزود فشارهای دیپلماتیک هندوستان بر پاکستان که با حمایت دولت های غربی روبرو شد برای اسلام آباد گزینه های سیاسی زیادی را جز مقابله با گروه های تروریستی باقی نگذاشت.
بنابر تحلیل این نشریه هندی، ناظران تحولات سیاسی در پاکستان در عملیاتی شدن این خواسته عمران خان تردید دارند. آن ها می گویند در سال 2016 «نواز شریف» هم بر سران ارتش برای رسیدن به چنین هدفی فشار آورد اما در کمتر از یک سال وی از نخست وزیری برکنار شد.
بر این اساس وی با چالش های گوناگون دیپلماتیک و اقتصادی روبرو خواهد بود. نخست این احتمال وجود دارد که چین به دلیل انواع رقابت ها با هند، با تروریستی اعلام کردن جیش محمد در شورای امنیت مخالفت کند. اما در طرف مقابل پکن به همکاری دهلی نو در زمینه پروژه اقتصادی جاده ابریشم جدید با عنوان کمربند اقتصادی نیازمند است. از طرف دیگر پاکستان هنوز در فهرست سیاه FATF قرار دارد و عمران خان باید برای خروج از این شرایط اقدامی ر ا انجام دهد.
چالش بزرگ دیگر برای نخست وزیر، اقتصاد شکننده پاکستان است. نزدیکان عمران خان اعلام کردند آن ها برای حرکت دادن به چرخه اقتصاد به حدود 12 میلیارد دلار سرمایه گذاری اضافی نیاز دارند که چالش اصلی تامین آن است. مقابله با گروه های تروریستی می تواند شرایط امنیتی، مالی و سیاسی این کشور را بدتر کند. ضمن اینکه به اعتقاد کارشناسان هندی، این سرکوب می تواند تلاش های ضدتروریستی را تخریب کند و باعث تحرک بیشتر گروه های تروریستی مسلح گوناگون در پاکستان شود.
ایرنا