دو کشور ایران و ایالات متحده آمریکا؛ یکی قدرت منطقهای و دیگری قدرت فرامنطقهای است و در موضوعی پرتنش که میتواند صلح و امنیت بینالمللی را به خطر بیندازد، روبهروی هم قرار گرفتهاند. ایران مسیری منطقی را طی میکند که استفاده حداکثری از فصل ششم منشور سازمان ملل متحد است و به دولتها توصیه میکند تا اختلافات خود را از طریق مسالمتآمیز حل و فصل کنند و در این مسیر بعد از مذاکره، میانجیگری، کمیته تحقیق، داوری و همه اینها میتواند مورد استفاده قرار گیرد تا مسیر مسالمت آمیز طی شود.
آفتابنیوز : یوسف مولایی استاد دانشگاه در یادداشتی در روزنامه آرمان، نوشته است: سفر مقامات کشورهای عمان و عراق و نخست وزیر ژاپن به تهران که قرار است به زودی انجام شود، همگی در یک مسیر است تا اختلاف یا تنش موجود بین ایران و آمریکا کم شود چون استعداد و ظرفیت تبدیل شدن به یک درگیری تمام عیار نظامی را دارد، هم به ضرر کشورهای منطقه است و هم به ضرر صلح جهانی است. لذا همه کشورها فعالیت میکنند تا مسیر مساعدی آماده کنند تا دو کشور ایران و آمریکا در یک فضای مساعد بتوانند بیشتر از این روی حل و فصل اختلافاتشان از طریق مسالمتآمیز متمرکز شوند.
موضوع سفر نخست وزیر ژاپن که قرار است به زودی انجام شود، به رفت و آمدهای وزیر خارجه ما و سفر دونالد ترامپ به ژاپن مرتبط است که این زمینه و امکان را برای این کشور فراهم کرده تا بتوانند از ظرفیت مناسبات خوبش با ایران و آمریکا استفاده کند و یک گام دیگر به طرف جلو بردارد و فضا را باز هم بیشتر مساعد کند ولی اینکه ژاپن در سیاست خارجی استقلال ندارد و دنبالهرو آمریکا بهشمار میآید، پذیرفتنی نیست. هرچند مناسبات خاصی بین آمریکا و ژاپن به خاطر جنگ جهانی دوم وجود دارد ولی در عین حال ژاپن یک کشور مستقل است و ابتکاری که به خرج میدهد به نوعی تکلیف همه کشورهای صلحطلب جهان است که وقتی میبینند یک موقعیت پرتنش ممکن است شرایط جنگی را ایجاد کند، از تمام ظرفیتشان استفاده کنند تا تنش را کاهش دهند و فضایی برای حل و فصل مسالمتآمیز اختلافات پیدا شود.
وقتی بین دو کشور فضای بیاعتمادی وجود دارد، یعنی فضا مستقیماً برای مذاکره آماده نیست. این رفت و آمدها و ابتکارات برای این است تا بتوانند فضای لازم را فراهم کنند وگرنه به آن صورت هم میانجیگری محسوب نمیشود و تنها فراهم کردن فضاست تا دو کشور بتوانند بهتر همدیگر را درک کنند. در فضای بیاعتمادی، ادبیاتی که بهکار برده میشود، به گونهای است که کشور دیگر درک و دریافت دیگری از ادبیات و گفتههای کشور رقیب دارد. وقتی یک اختلاف به طور کلی حل و فصل نشده باشد همه کشورها از کل ظرفیتهای خود برای اعمال فشار به رقیب استفاده میکنند. هرچند نمیتوان به ضرس قاطع گفت گزینههای دیگری وجود ندارد ولی فعلاً هر دو کشور ایران و ایالات متحده آمریکا به عنوان دو کشور که از عقلانیت در مناسبات بینالمللی استفاده میکنند، این مسیر را طی میکنند و اگر این ظرفیت جواب دهد و بتوانند با کمک و مساعدت کشورهای دیگر مثل ژاپن، عمان و عراق فضای مساعدی ایجاد کنند، گام دیگری به طرف مهار جنگ برداشتهاند.