وقتی فارسی در اسپانیا زبان خارجی دوم می‌شود
نازیا بارانی، استاد زبان فارسی دانشگاه سالامانکا در اسپانیا که مسئولیت «اتاق مطالعات ایران» را نیز در این دانشگاه برعهده دارد و مدرک دکتری خود را از دانشکده مترجمی همین دانشگاه با بالاترین درجه Sobresaliente Cum Laude گرفته و پایان‌نامه دکتری او نیز به عنوان بهترین پایان‌نامه دکتری آن سال دانشگاه شناخته شده است، در گفت‌وگویی مکتوب به پرسش‌های ایسنا پاسخ داده است که متن آن در پی می‌آید.
مردم اسپانیا با زبان فارسی و تمدن ایران چقدر آشنا هستند و واکنش آن‌ها نسبت به این زبان و تمدن چگونه است؟
برخی از رسانه‌ها تصویری منفی از ایران ارائه می‌دهند که با واقعیت سازگار نیست. خوشبختانه در سال‌های اخیر، با تلاش و ممارست‌های فراوان، گام‌های ارزشمندی در راستای ترویج و شناسایی فرهنگ، تاریخ و تمدن دیرینه‌مان برداشته و توانسته‌ایم فارغ از مسائل سیاسی، چهره‌ای واقعی و نگاهی متفاوت نسبت به ایران، زبان و ادبیات فارسی به جامعه اسپانیایی ارائه دهیم.
آیا برای فارسی‌آموختگان در اسپانیا آینده شغلی‌ای فراهم است؟
در این‌جا افرادی که به زبان فارسی مسلط و با فرهنگ غنی ما آشنا باشند در زمینه ترجمه می‌توانند فعالیت کنند. ولی برای دلگرمی و ایجاد انگیزه در فارسی‌آموزان، بایستی گام‌های موثرتری برداریم. پیشنهاد می‌کنم مترجمان با حضوری فعال و پررنگ‌تر و با ترجمه آثاری از نویسندگان و شاعران خوب و بنام ایرانی، بتوانند فرهنگ و زبان پارسی را بیش از پیش به دنیا بشناسانند.
به نظر شما روابط فرهنگی و علمی میان ایران و اسپانیا چگونه است؟
در سال‌های اخیر، اقدامات بسیاری در بهبود روابط علمی و فرهنگی میان این دو کشور صورت پذیرفته است که از میان آن‌ها می‌توان به تاسیس «جامعه اسپانیایی ایران‌شناسی» در سال ۲۰۰۹ اشاره کرد. در این جامعه که من جزء اعضای بنیان‌گذار آن هستم، سالانه کنفرانس بین‌المللی درباره ایران‌شناسی با حضور بسیاری از اندیشمندان و ایران‌شناسان برگزار می‌شود و سخنرانی‌ها و مقالات آن‌ها نیز به انتشار می‌رسد.
همچنین برخی از دانشگاه‌های بنام و معتبر اسپانیایی درخواست انعقاد تفاهم‌نامه همکاری با دانشگاه‌های ایرانی مانند: دانشگاه تهران و علامه طباطبایی کرده‌اند که این ابراز تمایل و علاقه می‌تواند زمینه‌ساز موفقیت در گسترش همکاری‌های علمی، پژوهشی و فرهنگی بین دو کشور شود. البته در این میان تاثیر بسزایی را که استادان در زمینه آموزش زبان فارسی، تقویت مطالعات ایران‌شناسی، جذب و ترغیب دانشجویان و در بهبود روابط علمی و فرهنگی میان دو کشور دارند نباید نادیده بگیریم.
در این راستا، اقدامات فرهنگی‌ای که هرساله در شهرهای مختلف اسپانیا شاهد برگزاری آن‌ها با حضور شماری از اندیشمندان، شاعران اسپانیایی و ایرانی و نیز علاقه‌مندان به فرهنگ و ادب ایران هستیم از جمله: همایش‌ها و نشست‌های علمی و فرهنگی، شب شعر و محفل ادبی، معرفی فیلم و موسیقی ایرانی، مراسم عید نوروز، شب یلدا و سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی، مراسم بزرگداشت تعدادی از مهم‌ترین شخصیت‌های ادبی ایران مانند: سعدی، حافظ، حکیم فردوسی و خیام و غیره، که بسیار مورد استقبال و توجه شرکت‌کنندگان قرار گرفته و خواستار تداوم این‌گونه فعالیت‌ها بوده‌اند.
امکان آشنایی مردم اسپانیا با زبان فارسی چقدر فراهم است؟
در اسپانیا، زبان فارسی در شهرهای مادرید، بارسلونا، آلیکانته، سالامانکا و ویگو تدریس می‌شود. در راستای آشنایی مردم اسپانیا با زبان فارسی علاوه بر دانشگاه‌های اسپانیایی، در مکان رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران هرساله یک‌سری دوره‌های مختلف آموزش زبان فارسی برای «سطوح مختلف سنی» برگزار می‌شود که مورد توجه و استقبال علاقه‌مندان بسیاری قرار گرفته است.
از گام‌های بسیار دشوار و مهمی که از دو سال قبل، در راستای آموزش آکادمیک زبان فارسی در دوره‌های مختلف، در دانشگاه سالامانکا برداشته شد این بود که زبان فارسی به عنوان «زبان خارجی دوم» جزء برنامه‌های درسی دانشجویان دانشکده زبان‌شناسی این دانشگاه قرار گرفت که همین‌جا جا دارد از مسئولان دانشگاه سالامانکا بخصوص از رئیس دانشکده زبان‌شناسی که در به ثمر رسیدن این هدف ارزشمند ما را یاری کردند تشکر فراوان کنم.
خوشبختانه هر سال با استقبال چشم‌گیر دانشجویان در دانشگاه سالامانکا روبه‌رو می‌شویم. در این دانشگاه برای دانشجویان رشـتـه‌های مختلف، واحدهای درسی با عناوین «زبان فارسی» و «اندیشه و فرهنگ ایرانی‌ها» ارائه می‌شود.
از طرفی باید درنظر داشته باشیم که رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در مادرید و اتاق‌های مطالعات ایران (که تنها در شهرهای آلیکانته و سالامانکا آن هم پس از پی‌گیری‌های مداوم ما تاسیس شده‌اند) مکان‌های مناسبی برای اجرای فعالیت‌های مختلف علمی، پژوهشی و فرهنگی در معرفی ایران برای مردم اسپانیا هستند.
امیدواریم در آینده‌ای نه‌چندان دور، تدریس زبان فارسی در مدارس اسپانیایی نیز صورت پذیرد و با ارائه و تدریس این زبان (مانند برخی از کشورهای دیگر) جایگاه ویژه زبان فارسی در مدارس حاصل آید.
در پایان لازم می‌دانم از رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در اسپانیا و بنیاد سعدی که همواره آماده هرگونه مشارکت و مساعدت با اینجانب و دانشگاه سالامانکا بوده‌اند صمیمانه سپاسگزاری کنم. نقش اساسی‌ای که این مراکز در آموزش و گسترش زبان و فرهنگ ما ایفا می‌کنند بسیار ارزشمند است.
