امانوئل مکرون رئیسجمهور فرانسه میگوید ژائیر بولسونارو رئیس جمهور برزیل درباره موضعش در قبال گرم شدن آب و هوای زمین دروغ گفته است.
آقای مکرون و لئو وارادکار نخست وزیر ایرلند (جنوبی) اکنون میگویند اگر برزیل به حفظ محیط زیست متعهد نباشد مانع از نهاییشدن قرارداد تجاری برزیل با اتحادیه اروپا خواهند شد.
رئیسجمهوری فرانسه آتشسوزیهای بیسابقه جنگلهای آمازون "یک بحران بینالمللی" خوانده بود که باید در صدر دستور کار اجلاس سران هفت اقتصاد پیشرفته قرار بگیرد. این اجلاس از فردا در بیاریتز فرانسه آغاز میشود.
آقای مکرون با استفاده از هشتگ "برای آمازون اقدام کنید" در توییتر نوشت: "خانهمان دارد میسوزد، به معنی واقعی کلمه. ریههایی که بیست درصد اکسیژن کره زمین را تولید میکنند آتش گرفتهاند."
"این یک بحران بین المللی است. اعضای اجلاس گروه هفت، بیایید در باره این وضعیت اضطراری تبادل نظر کنیم."
پس از این توئیت رهبران کشورهای اروپایی از آقای مکرون حمایت کردند، آنگلا مرکل صدراعظم آلمان این موضوع را یک فوریت حاد برای اجلاس جی هفت دانست و بوریس جانسون نخست وزیر بریتانیا هم از "نابودی این زیستگاه ارزشمند" اظهار نگرانی "عمیق" کرد.
ژائیر بولسونارو رئیس جمهور برزیل در پاسخ در شبکه های اجتماعی نوشت رئیس جمهور فرانسه از این موضوع "بهره برداری سیاسی شخصی" میکند و فراخوان برای قرار دادن آتش سوزی جنگلهای آمازون در دستور کار اجلاس جی هفت -که برزیل در آن شرکت ندارد- "نوعی ذهنیت نابجای استعماری را تداعی میکند که جایی در قرن بیست و یکم ندارد."
او البته گفت آماده گفتگو درباره آتشسوزی آمازون "بر اساس دادههای عینی و احترام متقابل" است.
آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل هم "نگرانی عمیق" خود را در باره آتش سوزیهای آمازون ابراز کرده است. او در توییتر نوشت: "در بحبوحه بحران جهانی تغییر آب وهوا، لطمه به یک منبع اصلی اکسیژن و تنوع زیستی را نمیتوانیم تاب بیاوریم. باید از آمازون محافظت کرد."
طرفداران حفظ محیط زیست امروز برای تجمعهای اعتراضی در شهرهای مختلف برزیل فراخوان دادهاند.
آمازون بزرگترین جنگل بارانی دنیا است. بنا به تخمین صندوق جهانی طبیعت، بیست و پنج درصد اکسیژن و بیست درصد آب شیرین دنیا را این جنگلها تولید میکنند. آمازون با میزان آب و کربنی که در خود دارد سبب کند شدن گرمایش زمین میشود. در این جنگلها سه میلیون گونه گیاهی و جانوری و یک میلیون انسان بومی زندگی میکنند.
تصاویر ماهوارهای که موسسه ملی پژوهشهای فضایی برزیل منتشر کرده نشان میدهد آتش سوزی جنگلها امسال در برزیل ۸۵ درصد افزایش یافته که بیشتر آن در آمازون بوده است.
فعالان محیط زیست ژائیر بولسونارو را مسئول این افزایش میدانند چون قطع درختان و تبدیل جنگل به زمین کشاورزی یا مزرعه دام را تشویق کرده است.
رئیس جمهور برزیل در پاسخ اینکه چه کسی عامل آتشسوزیهاست گفت: "میخواهید من مریخیها را مقصر بدانم؟ همه مظنون هستند اما بزرگترین مظنون سازمانهای غیردولتی هستند." وقتی از او سوال شد آیا سازمانهای غیردولتی را مسسب آتشسوزیها میداند گفت: "من مستقیما سازمانهای غیردولتی را متهم کردم؟ نه، من فقط گفتم به آنها مظنونم."
آقای بولسونارو به این سازمانها مظنون است چون بودجه آنها را کاهش داده و فکر میکند به همین دلیل میخواهند به او لطمه بزنند. به گزارش رویترز آقای بولسونارو دیروز پذیرفت که ممکن بعضی کشاورزان در این آتش سوزیها نقش داشته باشند. آنها به این ترتیب جنگل را تبدیل به زمین کشاورزی یا دامداری میکنند.
"وضعیت اضطراری"
پیش از آقای بولسونارو، دیگر رئیسان جمهور برزیل هم نگرانی سازمانهای غیردولتی بینالمللی یا رهبران خارجی را نادیده گرفته و آن را دخالت درامور داخلی خود دانسته بودند. اینکه سازمانهای غیردولتی ممکن است مسبب آتشسوزی باشند ممکن است در دیگر کشورها باعث تعجب شود اما بسیاری از طرفداران آقای بولسونارو در برزیل این حرف را باور میکنند.
با اینکه به نظر میرسد کشاروزان باید از اقدامات آقای بولسونارو که پاک کردن جنگل و تبدیل آن به زمین کشاورزی را تشویق میکند حمایت کنند اما برخی نگرانند که آقای بولسونارو با اظهارات و اقداماتش به وجهه بین المللی برزیل لطمه میزند و این میتواند بر صادرات مهمی مثل سویا و گوشت گاو اثر بگذارد.
آقای بولسونارو میگوید برزیل تجهیزات کافی برای مقابله با آتش سوزی جنگلها را ندارد: "آمازون بزرگتر از قاره اروپا است و چطور می شود در چنین وسعتی با آتش مبارزه کرد. ما امکاناتش را نداریم."
جنگلهای بارانی آماوزون ۵.۵ میلیون کیلومتر مربع وسعت دارند، نصف قاره اروپا.
فعالان محیط زیست به شدت به سیاست های محیط زیستی دولت آقای بولسونارو انتقاد دارند و می گویند روند تخریب آمازون بعد از ریاست جمهوری او شتاب گرفته است.
آقای بولسونارو در مبارزات انتخاباتی اش وعده داده بود که جریمه آسیب زدن به جنگل را کاهش دهد و نفوذ نهادهای محیط زیستی را تضعیف کند. او همچنین اشاره کرده که برزیل میتواند از پبمان اقلیمی پاریس کنار بکشد چون حاکمیت ملیاش بر جنگلهای آمازون را تضعیف می کند.
او همچنین گفت این فصلی است که کشاورزان جنگلها را آتش میزنند تا آن را به زمین کشاورزی تبدیل کنند و این اتفاقی عجیب نیست. اما گزارش موسسه تحقیقات فضایی می گوید آتش سوزی های فعلی با این افزایش سوزی فصلی برای پاک کردن جنگل تطبیق نمیکند. این گزارش نشان میدهد که از ابتدای سال ۲۰۱۹ هفتاد و پنج هزار آتش سوزی در جنگلهای برزیل رخ داده در حالی که در مدت مشابه در سال قبل، چهل هزار بوده است.
البته ناسا سازمان فضایی آمریکا میگوید در مجموع آتشسوزی در حوزه آمازون نزدیک به متوسط آتش سوزی در پانزده سال گذشته بوده است.
آقای بولسونارو پیشتر هم برخی یافتهها و آمار را زیر سوال برده و حتی رئیس موسسه تحقیقات فضایی برزیل را متهم به دروغگویی درباره ابعاد جنگل زدایی کرد، پس از اینکه این موسسه آماری را منتشر می کرد که نشان می داد در ماه ژوئن امسال آتش سوزی جنگلها ۸۸ درصد بیشتر از ژوئن گذشته بوده است. مدیر این موسسه بعد اعلام کرد که پس از این مناقشه، اخراج شده است.
تصاویر ماهوارهای همچنین نشان داد تمام آسمان استان رورایما در شمال برزیل را دود پوشانده است. این تصاویر بسیاری از برزیلیها را تکان داد و باعث راه اندازی هشتگ "برای آمازون دعا کنید" شد که ترند جهانی شد.