آفتابنیوز : آفتاب: بالاخره پس از سالها انتظار ناظران، نمایندگان ایالات متحده و ایران در یک گفتگوی دو جانبه و مستقیم بر سر یک میز با یکدیگر گفتگو کردند. با اینکه هر دو طرف مذاکرات روز دوشنبه در بغداد را موفق توصیف کرده و ظاهرا برای برگزاری دور دیگری از تماسهای مشترک توافق کردند اما با توجه به پیچیدگی مشکلات بین دو کشور در دیگر حوزهها تردید زیادی وجود دارد که تهران و واشنگتن در مسیر یک اتفاق بزرگ در روابطشان گام برداشته باشند.
«هووارد فرانچی» تحلیلگر کریستین ساینس مانتیتور به بررسی پیامدهای احتمالی گفتگوهای بغداد پرداخته است که عیناً ترجمه میشود:
«مذاکرات چهارساعته بغداد از هر لحاظ یک اتفاق مهم بود زیرا بدون خواست رهبران دو کشور انجام آن هیچگاه امکانپذیر نمیشد.
برای جرج بوش حضور آمریکا در این گفتگوها به روشنی نشان از یک تصمیم جدی برای دادن فرصتی تازه به دیپلماسی برای بازگرداندن آرامش و امنیت به عراق بود، و مهمتر آنکه پابت کرد عملگرایی بیشتر از همیشه جای خود را در دستگاه سیاست خارجی بوش باز کردهاست. برای مقامات عالی رتبه ایران نیز نشستن دیپلماتهای ایرانی بر سر یک میز با همتایان آمریکاییشان این معنا را داشت که تنها ابرقدرت امروز جهان به این درک رسیده که ایران بزرگترین نیروی تاثیر گذار نه تنها در عراق بلکه در سراسر خاورمیانه است.
آنچه آمریکا از ایران بهطور مشخص در مذاکرات بغداد خواست توقف عرضه تسلیحات و مواد انفجاری به شبهنظامیان عراقی بود، اما به گفته کروکر برای آمریکاییها این مهم است که تهران چه واکنشی به درخواست مستقیم آمریکاییها بدهد. در مقابل ایران نیز با اشاره به «اشتباهات اشغالگران» آمادگی خود را برای تجهیز و آموزش نیروهای امنیتی عراق اعلام داشت.
جوآن کول تحلیلگر مسائل عراق در دانشگاه میشیگان درباره مذاکرات دوشنبه میگوید: «بوش اکنون در موقعیتیاست که ناچار هر گزینهای را امتحان می کند، گفتگوهای بغداد به روشنی نشان از افزایش تاثیر کاندولیزا رایس بر سیستم تصمیمگیری در کاخ سفید است».
حسین هافید رئیس دانشکده روابط بینالملل در دانشگاه بغداد نیز در توضیح دلایل حضور ایران در مذاکرات دوشنبه میگوید: «مقامات تهران میخواهند روابط جدیدی با دنیای مدرن داشتهباشند و در این روابط جدید از سوی غرب به عنوان قدرت برتر منطق شناخته شوند. گفتگوی مستقیم با آمریکا این امکان را به ایرانیها داد که برای اولین بار ایالات متحده را در یک موقعیت کاملا برابر در مقابل خود ببینند».
اما به گفته وین وایت مدرس انستیتوی مطالعات خاورمیانه در واشنگتن در صورت حصول هر توافقی در مذاکرات راه زیادی تا ایجاد اعتماد مشترک بین طرفین وجود دارد: «اغلب اقداماتی که ایران در عراق انجام میدهد برای آمریکا ناشناخته است. حداقل چند ماه طول خواهد کشید که فرماندهان ارتش مطمئن شوند که تهران کار ارسال تسلیحات و بویژه بمبهای جادهای پیشرفته برای شبهنظامیان شیعه را کاملا متوقف ساختهاست».
به عقیده جوآن کول یکی از دلایل تردید نسبت به حصول نتیجه از گفتگوهای بغداد حضور طیف قدرتمندی از نومحافظهکاران طرفدار رویارویی در کاخ سفید،وزارت خارجه و پنتاگون است که دیک چنی آنها را رهبری می کند: «چنی آشکارا هرگونه گفتگو با ایران را یک اشتباه فاجعهبار عنوان کرده و صراحتا گفته که نگران است پرزیدنت بوش واقعا مذاکره با ایران را جدی گرفته باشد».
کول همچنین معتقد است که دستگیری چند ایرانی- آمریکایی طی روزهای اخیر به اتهام جاسوسی نیز تلاش «تندروهای ایران» برای به شکست کشاندن مذاکرات است.