ماموریت غیرممکن بزرگترین شرکت نفتی جهان
قیمت‌های پایین نفت، تحولات سیاسی خاورمیانه و تبلیغات منفی علیه تولیدکنندگان سوخت فسیلی در واکنش به نگرانی‌ها نسبت به تغییرات جوی، همگی عرضه اولیه عمومی سهام آرامکو را ماموریت غیرممکن کرده است.
عربستان سعودی آماده عرضه دو درصد از سهام آرامکو در بازار داخلی ظرف مدت چند هفته شده بود اما خصوصی سازی بزرگترین شرکت نفتی دولتی جهان پس از حملات ویرانگر سپتامبر به تاسیسات نفتی ابقیق و خریص در استان شرقی عربستان سعودی، اکنون تا زمان نامعلوم به تاخیر افتاده است.
این حملات یک شبه تولید نفت عربستان سعودی را ۵.۷ میلیون بشکه در روز فلج کرد که معادل شش درصد از عرضه جهانی بود. افزایش سرسام آور قیمت‌های نفت تنها پس از این که سعودی‌ها به برداشت از ذخایر نفت اضطراری اقدام کردند و به سرعت به تعمیر خسارات و احیای تولید پرداختند، آهسته شد. اما این اتفاق در شرایط حساسی روی داد و بهای سنگینی برای آرامکو داشت زیرا سرمایه‌گذاران احتمالالی مایل بودند پیش از پرداختن هر گونه بهای اضافی در عرضه سهام این شرکت، اطلاعات بیشتری کسب کنند.
این سطح از جزییاتی است که آرامکوی پنهانکار احتمالا تمایلی به برملا کردن آنها ندارد. آرامکو در اوت برای نخستین بار چشم اندازی از درآمد نیمه اول خود را برای سرمایه‌گذاران احتمالی فراهم کرد. درآمد خالص ۵۰ میلیارد دلار، آرامکو را سودآورترین کشور جهان می‌کند با این حال هزینه تعمیرات در ابقیق و دردسری که با این حملات ایجاد شد، یک لکه سیاه در ترازنامه درخشان این شرکت خواهد بود.
با وجود تصمیم دونالد ترامپ، رییس جمهور آمریکا برای تقویت حضور نظامی آمریکا در عربستان سعودی برای کمک به حمایت از نفت این کشور، ایده سرمایه‌گذاری در آرامکو پس از این حملات پیشنهاد پرریسکی محسوب می‌شود. حمله به تاسیسات پالایش ابقیق، آخرین نمونه از حوادثی بود که نفتکش‌ها، پالایشگاه‌ها و خطوط لوله صادرات نفت در منطقه را هدف گرفته بود. این حملات آسیب پذیری آرامکو به ناآرامی در خاورمیانه را بارز کرد و سرمایه‌گذاران را نگران ساخت که مجبور شوند در آینده هزینه هر گونه تعمیری را بپردازند.
قیمت نفت به مشکلات اضافه کرد
قیمت‌های نفت هم دستیابی به ارزش گذاری دو تریلیون دلاری را برای آرامکو دشوارتر کرده است. محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی با هدف گذاری ارزش دو تریلیون دلاری، خواهان کسب ۱۰۰ میلیارد دلار از فروش پنج درصد از سهام آرامکو برای تامین هزینه‌های برنامه توسعه اقتصادی "افق ۲۰۳۰" شامل ساخت شهر روباتیک عظیم NEOM در ساحل دریای سرخ است. عده معدودی از کارشناسان معتقدند که این ارزش گذاری سنگین با قیمت حدود ۶۰ دلار هر بشکه نفت بتواند ممکن باشد.
سه سال پس از این که آرامکو ایده فروش سهام خود را مطرح کرد و بی‌صبری فزاینده به دلیل تاخیرهای مکرر در برگزاری این رویداد، ولیعهد عربستان سعودی ماه میلادی گذشته برادر خود شاهزاده عبدالعزیز بن سلمان را جایگزین خالد الفالح به عنوان وزیر انرژی کرد. با این حال رویدادهای منفی دوباره چشم انداز عرضه اولیه عمومی سهام آرامکو را تحت تاثیر قرار دارد.
بازارهای نفت هم کمکی نمی‌کنند. ماه گذشته اداره اطلاعات انرژی آمریکا دورنمای رشد تقاضا برای نفت برای سال ۲۰۱۹ را به ۸۹۰ هزار بشکه در روز کاهش داد. برای نخستین بار از سال ۲۰۱۱ است که رشد بازار نفت به پایین یک میلیون بشکه در روز سقوط می‌کند. اداره اطلاعات انرژی آمریکا همچنین پیش‌بینی خود از رشد ۱.۵ میلیون بشکه در روز تقاضا برای نفت در سال ۲۰۱۹ را به مدت هفت ماه متوالی پایین برده که ناشی از مناقشات تجاری و کندی رشد اقتصاد جهانی بوده است.
برخی از مدیران صندوق‌های سرمایه‌گذاری بین‌المللی که اخیرا از آرامکو دیدار کرده‌اند تردید دارند که این شرکت فضای اقتصادی فعلی را برای عرضه سهام خود انتخاب کند و ترجیح دهد عرضه را تا زمان بهبود قیمت‌های نفت که ممکن است چند سال به طول بینجامد، به تاخیر بیاندازد.
با این حال استراتژی مذکور هم ریسک‌های خاص خود را دارد زیرا سرمایه‌گذاران بین‌المللی تحت فشار فزاینده ای برای رها کردن دارایی‌های تولیدکنندگان سوخت فسیلی مانند آرامکو قرار گرفته اند.
بر اساس گزارش پلاتس، آرامکو در واکنش به این موضوع ممکن است سود بالاتری به سرمایه‌گذاران عرضه کند. این شرکت ماه گذشته اعلام کرد سال آینده ۷۵ میلیارد دلار سود سهام پرداخت خواهد کرد و سود سرمایه‌گذاران خصوصی را در اولویت قرار می‌دهد. با این حال چنین اقدامی ممکن است برای جذب سرمایه‌گذاران از شرکت‌های نفتی بین‌المللی مانند بی پی، اکسون موبیل و شل کافی نباشد.
