دکتر لیلا عسگرپور متخصص قلب و عروق میگوید: معمولا سوزش قلب نشان دهنده بیماری رفلاکس معده به مری است و معمولا به علت بازگشت اسید معده به مری رخ میدهد.
برخی از فاکتورهای خطر که باعث بروز این مشکل میشوند عبارتند از عواملی که تولید اسید معده را افزایش میدهند و همچنین مشکلات ساختاری که باعث میشوند اسید معده به مری برگردد.
علل سوزش قلب چیست؟
به گفته دکتر سولماز محمدی متخصص زنان، زایمان و نازایی برخی از علل سوزش قلب به شرح زیر هستند:
• مصرف برخی از غذاها و نوشیدنیها باعث افزایش تولید اسید معده میشود و سوزش قلب را به دنبال دارد. مصرف برخی از داروها نیز باعث سوزش قلب میشود. برخی از این عوامل محرک عبارتند از الکل، کافئین، آسپرین، ایبوپروفن (موترین، ادویل و نوپرین)، ناپروکسن (ناپروسین و الوو)، نوشیدنیهای گاز دار و آب میوههای ترش مانند آب آناناس و آب پرتقال و آب گریپ فروت، غذاهای اسیدی مانند گوجه فرنگی و گریپ فروت و پرتقال و شکلات
• سیگار کشیدن و مصرف غذاهای پرچرب بر روی عملکرد اسفنکتر پایینی مری تاثیر میگذارد و باعث میشود اسید معده از معده به مری برگردد، زیرا اسفنکتر شل میشود.
• فتق هیاتال به وضعیتی گفته میشود که بخشی از معده به جای اینکه درون شکم باشد درون قفسه سینه قرار دارد و بر روی عملکرد اسفنکتر معده به مری تأثیر میگذارد و یک فاکتور مهم برای رفلاکس اسید از معده به مری محسوب میشود. این اختلال به خودی خود هیچ گونه نشانه و علامتی را به وجود نمیآورد و فقط زمانی باعث بروز مشکل میشود که اسفنکتر معده به مری عملکرد خود را از دست بدهد و منجر به سوزش قلب شود.
• بارداری میتواند باعث افزایش فشار درون حفره شکم شود و بر روی عملکرد اسفنکتر معده به مری تاثیر بگذارد و زمینه رفلاکس را فراهم کند. (برگرفته از سایت متخصص زنان و زایمان https://drsolmazmohamadi.com)
• چاقی و اضافه وزن نیز باعث افزایش فشار درون شکم میشود و به این ترتیب رفلاکس معده به مری را به وجود خواهد آورد.
• برخی از بیماریهای مری میتوانند با علامت سوزش سر دل خود را نشان دهند که دو مورد از این بیماریها اسکلرودرما و سارکوئیدوزیس است.
علائم و نشانههای سوزش قلب چیست؟
بیماری رفلاکس معده به مری اختلالی است که سوزش قلب یکی از علائم آن محسوب میشود. در این اختلال اسید معده وارد مری میشود و باعث بروز درد خواهد شد. این نوع درد به صورت احساس سوزش پشت استخوان جناغ سینه یا اسپاسم و درد شدید احساس میشود. در اکثر موارد درد حاصل از رفلاکس اسید با درد ناشی از حمله قلبی اشتباه گرفته میشود. درد رفلاکس اسید در قسمت پایین قفسه سینه باقی میماند یا آن که به پشت گلو انتشار مییابد و با احساس ترشی در قسمت پشت گلو همراه میشود. در صورتی که اسید معده تا نزدیکی حنجره بالا آمده باشد باعث گرفتگی صدا یا سرفه خواهد شد. در صورتی که رفلاکس اسید تا مدت زیادی ادامه داشته باشد میتواند آن قدر شدید باشد که مینای دندان را از بین ببرد و باعث پوسیدگی آن شود. این علائم معمولاً پس از مصرف غذای سنگین، خم شدن به سمت جلو یا دراز کشیدن به صورت مستقیم بدتر میشوند. افرادی که دچار این مشکل هستند اغلب با احساس سوزش سر دل از خواب بیدار میشوند.
عوارض سوزش قلب چیست؟
سوزش قلب بدون عارضه نیست و در صورتی که به آن توجه نشود دچار التهاب مداوم میشود و ریسک بروز زخم که به صورت از بین رفتن نقاط کوچک در مری دیده میشود مطرح خواهد شد و این وضعیت باعث خونریزی جدی میشود. همچنین تشکیل بافت اسکار و گرفتگی صدا از جمله عوارض جانبی بازگشت اسید از معده به مری است. تغییر در نوع سلولهای پوشاننده مری میتواند به دنبال رفلاکس اسید به وجود بیاید و منجر به بارت مری شود که این اختلال با افزایش ریسک سرطان مری دارد. (به نقل از سایت دکتر عسگرپور متخصص قلب https://drgalb.ir)
سوزش قلب چگونه تشخیص داده میشود؟
سوزش قلب یکی از شکایات شایع افراد مختلف است که گاهی اوقات با برخی از انواع بیماریهای ناحیه قفسه سینه از قبیل حمله قلبی، آمبولی ریوی، پنومونی و درد دیواره قفسه سینه اشتباه گرفته میشود. فرآیند تشخیص با بررسی کامل سابقه پزشکی و انجام معاینه جسمانی انجام میشود. در تعداد زیادی از موارد که انجام معاینه جسمانی و بررسی بیمار بتواند اطلاعات کافی را در اختیار پزشک قرار دهد تا مشکل او را تشخیص دهد و برنامه درمان را شروع کند نیازی به استفاده از سایر روشهای تشخیصی نیست. در برخی موارد انجام روشهای تشخیصی زیر درخواست میشود:
عکسبرداری توسط اشعه ایکس
در این روش پزشک شما میخواهد که برای انجام عکس برداری از مری، محلول باریوم یا گاستروگرافین که دو نوع ماده حاجب هستند را بخورید و سپس به کمک اشعه ایکس یا دستگاه فلوروسکوپی روند پایین رفتن ماده حاجب از معده به درون مری را بررسی میکند. این تست علاوه بر آنکه بررسی ناهنجاری یا التهاب درون مری و دیواره مری میپردازد عملکرد صحیح عضلات مری را به صورت ریتمیک ارزیابی مینماید تا ببیند چگونه ماده حاجب به درون معده هدایت میشود.
آندوسکوپی
در این نوع تست متخصص داخلی از یک لوله انعطاف پذیر که در اثر آن یک دوربین و لامپ قرار دارد استفاده میکند تا دیواره داخلی مری و معده را مشاهده نماید. التهاب و زخم این ناحیه نیز تشخیص داده میشود. گاهی اوقات از بیوپسی و نمونه برداری کوچک از بافت این ناحیه به منظور بررسی سرطان یا سلولهای سرطانی استفاده میشود.
مانومتری و تست PH
گاهی اوقات که روشهای بالا نمیتواند به تشخیص مشکل بیمار کمک کند یا اگر علائم بیمار مداوم و یکسان نباشد از تست مانومتری و PH داخل مری برای تشخیص استفاده خواهد شد.
تغییر دادن سبک زندگی
این روش درمانی میتواند شامل موارد زیر باشد:
• کاهش حجم مواد غذایی و افزایش تعداد دفعات غذا خوردن
• غذا نخوردن قبل از خواب
• عدم مصرف الکل، آسپرین، ایبوپروفن و کافئین
• اجتناب از سیگار کشیدن
• قراردادن دو یا سه عدد بالش زیر سر برای جلوگیری از برگشت اسید از معده به مری
داروهای مخصوص سوزش قلب
میتوان از داروهای ضد اسید بعد از غذا، موقع خواب و در صورت نیاز استفاده کرد تا با اسید اضافی معده ترکیب شود و از آسیب رساندن به مری جلوگیری نماید. آنتاگونیستهای هیستامین H۲ داروهایی هستند که باعث مسدود شدن عملکرد هیستامین (یک ماده شیمیایی که سلولهای معده را تحریک میکند به تولید اسید بپردازند) بر روی سلولهای تولید کننده اسید معده میشود و به این ترتیب سطح تولید اسید معده به طور قابل توجهی کاهش پیدا میکند و علائم شما تسکین خواهد یافت. برخی از این داروها عبارتند از سایمتیدین، رانیتیدین و فاموتیدین. برخی از باز دارندههای پروتون پمپ و بلاکرهای H۲ را میتوان بدون نیاز به نسخه پزشک تهیه کرد، اما برخی از این داروها با هم تداخل دارند و شما باید قبل از مصرف آنها با پزشک خود صحبت کنید تا سلامت شما را به خطر نیفتد. باز دارندههای پروتون پمپ یک گروه دیگر از داروها هستند که باعث مسدود شدن روند تولید اسید توسط معده میشوند که برخی از آنها عبارتند از امپرازول، راپرازول، پنتوپرازول، لتروپرازول و ایزومپرازول
انجام عمل جراحی
برای افرادی که در گروههای زیر قرار دارند انجام عمل جراحی توصیه میشود:
• افرادی که دارو درمانی کمکی به بهبود آنها نکرده است.
• افرادی که دچار بارت مری هستند.
• افرادی که رفلاکس معده به مری آنها آنقدر شدید است که باعث سرفه و گرفتگی صدا، خس خس کردن سینه و پنومونی شده است.
روشهای مختلفی برای جراحی رفلاکس مری وجود دارد. در یک روش معده از قسمت پایین مری پوشانده میشود تا یک دریچه فیزیولوژیکی جدید طراحی شود و جای اسفنکتر پایین مری را بگیرد. امروزه دستگاههایی مورد تایید قرار گرفته است که درون قسمت پایین مری قرار داده میشوند تا وظیفه اسفنکتر مری را ایفا کنند. این روش درمانی خاص بر اساس شرایط ویژه بیمار انجام میشود.