چالش درباره اعلام وضعیت «سفید» در هتل‌ها
استاندارد خدمات در هتل‌های ایران و مقایسه آن با کشورهای دیگر همیشه محل بحث و انتقاد بوده است. حالا مساله کرونا و رعایت اصول بهداشتی وابسته به آن هم به چالش قبل اضافه شده است. ولی تیموری - معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی - در حالی که هفته گذشته در جلسه‌ای مشورتی با نمایندگان تشکل‌های خصوصی، از بازگشایی تدریجی تاسیسات گردشگری خبر داده بود، گفته است: «اگر هتلی باز می‌شود، این وزارتخانه باید در جریان باشد تا روی خدمات بهداشتی و استاندارد در آن مجموعه نظارت بشتری اعمال کند.» هرچند مدیر اجرایی جامعه هتلداران ایران چنین نظارت و کنترلی را شدنی نمی‌داند.
عباس بیدگلی که یکی از حاضران آن نشست مشورتی بوده، گفت: رأی به بازگشایی هتل‌ها داده شد، درحالی که هتل‌ها هرگز با دستور رسمی تعطیل نشده بودند و تصمیم‌گیری‌ها در این‌باره کاملا استانی و منطقه‌ای بود. حالا همین رویه در بازگشایی‌ها باید پیش گرفته شود.
او با اشاره به تشتت آرا در ارتباط با تدوام تعطیلی هتل‌ها اظهار کرد: در این مورد با پارادوکس مواجهیم؛ در سیستم هتلداری نمی‌توان یک بنا را برای مدت طولانی تعطیل نگه داشت، هزینه استهلاک و نگهداری بنا بیشتر خواهد شد. از طرفی، باز بودن هتل‌ها هم کم دردسر ندارد، نیروی انسانی را باید ۲۴ ساعته مستقر کرد و حقوقش را هم پرداخت، درحالی که مسافری نیست تا این هزینه‌ها تامین شود.
بیدگلی اضافه کرد: برای همین به معاونت گردشگری وزارت میراث فرهنگی و گردشگری پیشنهاد شد در ارتباط با بازگشایی هتل‌ها دستور کشوری صادر نکند و تصمیم در این مورد را با توجه به وضعیت هر منطقه به مقامات استانی محول کند و اجباری در بازگشایی‌ها مقرر نشود. این مساله کاملا اختیاری باشد تا هتل‌ها با توجه به توان و امکانات خود، پذیرش مسافر را آغاز کنند.
او با اشاره به پروتکل بازگشایی اماکن اقامتی که وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی تدوین کرده است، گفت: آن پروتکل بیشتر بر رعایت اصول بهداشتی تاکید دارد، برخی از سازمان‌های بین‌المللی هم پروتکل‌هایی را تنظیم کرده‌اند که محتوای کلی دارد، بنابراین هتلداران به مقتضای وضعیت خود دست به تهیه پروتکل‌هایی زده‌اند که بیشتر بر فاصله‌گذاری و رعایت بهداشت تاکید دارد. ما از هتلداران خواهش کرده‌ایم با نیمی از ظرفیت، پذیرش مسافر داشته باشند و یا هر اتاق استفاده‌شده را تا ۲۴ ساعت بعد در اختیار مسافر دیگری قرار ندهند و یا در هر اتاق فقط یک نفر اقامت داشته باشد، که البته در عمل اتاق‌ها بیشتر از این زمان خالی می‌ماند.
مدیر اجرایی جامعه هتلداران ایران همچنین از اضافه شدن آیتم مواد ضدعفونی‌کننده به وسایل هتل خبر داد و افزود: جامعه هتلداران با شرکتی مذاکره کرده تا ژل ضدعفونی‌کننده را با تیراژ بالا برای مصرف هتل‌ها تولید کند. این آیتم همانند شامپو و خمیردندان به تعداد نفرات به اتاق‌ها اضافه می‌شود، البته آیتم ضروری برای هتل‌ها نیست ولی تلاش می‌شود این مورد را به همه هتل‌ها اضافه کنیم.
بیدگلی درباره چگونگی کنترل و نظارت بر رعایت پروتکل‌های بهداشتی بویژه در فضاهای عمومی هتل‌ها، اظهار کرد: نمی‌توان کنترل کرد، اصلا چنین امکانی وجود ندارد، نه وزارت میراث فرهنگی و گردشگری و نه وزارت بهداشت چنین امکان و نیرویی را ندارند. ما از همه هتلداران خواهش کردیم رعایت کنند. بیشتر از این از عهده کسی برنمی‌آید. مگر ناوگان حمل و نقل شهری در هر نوبت استفاده، ضدعفونی می‌شود؟ آیا قطار و هواپیما مدام زیر کنترل و درحال ضدعفونی هستند؟ فرمولی برای نظارت و کنترل در مورد خاص ویروس کرونا وجود ندارد.
او افزود: این مساله بیشتر به خود مردم بر می‌گردد؛ اگر ضرورت ندارد، سفر نروند و اگر ناچارند سفر بروند، حتی هنگام اقامت در هتل پنج‌ستاره، ملحفه شخصی و مواد ضدعفونی‌کننده و بهداشتی همراه داشته باشند و دائما مصرف کنند.
مدیر اجرایی جامعه هتلداران ایران ادامه داد: ما برخلاف میل باطنی تلاش می‌کنیم مردم را متقاعد کنیم فعلا سفر غیرضروری نروند و اگر مجبورند بروند حداقل‌های پروتکل‌ها را رعایت کنند. در موضوع کرونا، خودمسؤولیتی مهم‌تر از هر نوع نظارتی است.
بیدگلی درباره این که هتل‌های زنجیره‌ای بین‌المللی مثل هیلتون فارغ از اقدامات دولت‌ها و سازمان‌های جهانی برای نجات برند و اعتبار خود، درحال تنظیم پروتکل‌های ویژه و برداشتن گام‌های جدی‌تر به منظور حفظ مشتری هستند، و آیا این مساله در ایران نمود دارد، گفت: این یک مساله ریشه‌ای است. حدود چهار دهه است که هتل زنجیره‌ای در ایران ایجاد نشده است، آن‌هایی هم که فعال‌اند به قبل از انقلاب برمی‌گردند و بیشتر حالت خصولتی و یا دولتی دارند. سوال این است برای این هتل‌ها چقدر رعایت استاندارد خدمات اهمیت دارد که حالا مدیریت بحران اهمیت داشته باشد؟ همیشه روی این موضوع بحث کرده‌ایم که در ایران به هتل‌های زنجیره‌ای نیاز داریم. در دنیا این هتل‌ها حرف اول را می‌زنند، ولی فعلا ترجیح ما این است که هر کسی کار خود را انجام دهد.
او تاکید کرد: دولت نمی‌تواند رعایت پروتکل را اجبار کند، برای همین در کشورهای دیگر شاهدیم هتل‌های زنجیره‌ای برای حفظ برند و تصویرسازی دست به اقدامات منحصربه فردی در جریان کرونا زده‌اند و پروتکل و استانداردهای خود را دارند.
وی افزود: البته در ایران هم برخی هتل‌ها کارهای خوبی کرده‌اند و اقدامات بعضی هم شکل نمادین داشته باشد. اما اینکه فکر کنیم این حرکت‌ها برآمده از استراتژی خاصی بوده، خیر، این‌طور نبوده است.
بیدگلی از نحوه برخورد با صنعت گردشگری و هتلداری در کشور در بحران کرونا نیز انتقاد کرد و با بیان این که برخلاف سخنرانی‌های مسؤولان، به وقت بحران حمایتی از این صنعت نمی‌شود و همین مساله سبب کناره‌گیری برخی سرمایه‌گذاران از گردشگری و هتلداری شده است، اظهار کرد: متاسفانه تا وقتی نگاه دولت به گردشگری مثل فروشگاه کیف و کفش باشد و هر دو را به یک میزان مورد حمایت قرار دهد، نمی‌توان انتظار تغییر داشت. تعطیلی یک فروشگاه کیف و کفش، اقتصاد کلان کشور را با بحران و خطر مواجه نمی‌کند، اما تعطیلی صنعت گردشگری یعنی خدشه‌ای به اقتصاد کشور. اگر دنبال استراتژی برای نجات اقتصاد هستند حتما باید از گردشگری حمایت کنند. وضعیت نفت و مالیات که مشخص است، گردشگری بهترین راه کسب درآمد می‌تواند باشد، باید این بخش خدماتی را سرپا نگه داشت و نیروی انسانی آن را که کارشناس و متخصص است، حفظ کرد.
