آفتابنیوز : اورانيوم عنصري است با جرم اتمي 238 و عدد اتمي 92 و چگالي آن بسيار بالا ميباشد (cm3/g9/18) اولين بار در سال 1841 ميلادي، اين عنصر به صورت فلزي سنگين و نقرهاي رنگ به دست آمد. پوسته زمين به طور متوسط حاوي ppm3 (3 گرم در تن) اروانيوم است و ميزان آن در آب دريا حدود ppm3 (3 ميكروگروم در متر مكعب) است.
اين عنصر داراي سه ايزوتوپ پرتوزا است كه مهمترين آن U238 با درصد فراواني 28/99 است. درصد فراواني U235 71/0 و U234 داراي درصد فراواني بسيار ناچيز است. اورانيوم عنصر ساطعكننده ذرات آلفا و پرتوهاي گاما ميباشد و نيمه عمر آن يعني مدت زماني كه پرتوزايي آن به ميزان نصف اوليه كاهش مييابد بسيار بالا است. (ميليونها سال).
اورانيوم غني شده (Enriched Uranium) به عنوان سوخت هستهاي كاربرد فراواني در نيروگاههاي اتمي دارد و اورانيوم تهي شده (Deleted Uranium) كه معمولاً از فرآيند غنيسازي اورانيوم به عنوان پسمان هستهاي به دست ميآيد اورانيومي است كه درصد اورانيوم ـ 235 آن تا حدود 2/0 كاهش يافته است، در مقايسه با ميزان 7/0 درصد اورانيوم ـ 235 در اورانيون طبيعي كه ميتواند به صورت فلز و يا اكسيد اورانيوم U3O8)يا (UO2 باشد.
فلز اورانيوم داراي خاصيت آتشزايي است و در درجه حرارت 200 تا 400 درجه سانتيگراد ميتواند در محيط نيتروژن و دياكسيد كربن خود به خود آتش بگيرد. اكسيداسيون اورانيوم در شرايط ويژه ميتواند انرژي فراواني براي انفجار داشته باشد و اين خاصيت اورانيوم باعث كاربرد نظامي آن در دهه اخير شده است. اصطكاك گلولهها و يا موشكهاي ضد تانك و نفربر حاوي اورانيوم تهي شده (DU) بر اثر برخورد باعث انفجار و آتش گرفتن اورانيوم شده و ائروسل (Aerosol) سراميكي غليظ ايجاد ميكند كه عملاً بر اثر انفجار، آتش گرفتن و ايجاد ائروسل، سرنشينان تانك و نفربر را از پاي درميآورد. اورانيوم تهي شده (DU) اولين بار در جنگ خليج فارس به جاي تنگستن توسط نيروهاي نظامي انگليسي و آمريكايي در گلولههاي ضد تانك عليه ارتش عراق مورد استفاده قرار گرفته است. ميزان اورانيوم تهي شده (DU) مصرفي در اين جنگ حدود 300 تن تخمين زده ميشود كه در درجه حرارت بالاي زمان انفجار، به صورت اكسيد اورانيوم غيرمحلول و به حالت مه درآمده است. بديهي است اين گونه انفجارها مانند ساير انفجارهاي جنگي است و تشخيص آن صرفاً به وسيله سيستمهاي آشكارسازي خاص امكانپذير است.
ائروسل حاوي اورانيوم در برابر جاذبه مقاومت ميكند و بدين جهت ميتواند كيلومترها در هوا جابهجا شود و در صورتي كه بر روي زمين نشست كند، ميتواند به وسيله باد مجدداً به صورت معلق درآيد. استنشاق ذرات بسيار كوچك اكسيد اورانيوم (قطر 5/2 ميكرون) ميتواند سالها در ريه باقي بماند و به مرور وارد خون شود. مهمترين عضو حساس بدن در اين مورد كليهها هستند.
پس از تقريباً 8 سال از جنگ خليج فارس هنوز ميتوان اروانيوم تهي شده را در ادرار سربازاني كه در منطقه جنگي بودهاند، مشاهده كرد كه نمايانگر آلودگي داخلي آنان است. بديهي است كه مضرات تركيبات اورانيوم در ريه و كليه، نتيجه توام سميت و پرتوزايي اين عنصر است. دستورالعملهاي نظامي موجود كشورهاي مصرفكننده سلاحهاي حاوي اورانيوم تهي شده خطرات آن را حدود ساير خطرات منطقه جنگي فرض ميكنند. حد مجاز غلظت اورانيوم تهي شده در هوا براي مردم ug/m3 67/0 و براي كاركنان با مواد ug/m3 تا 40 است و بهترين نوع آزمايش براي تشخيص افرادي كه تحت تأثير اين ماده قرار گرفتهاند همان آزمايش 24 ساعته ادار براي اندازهگيري غلظت اورانيوم است. اطلاعات زيادي در مورد خطرات و اثرات آني اورانيوم تهي شده در مناطق جنگي با توجه به اين كه پژوهشهاي آن سالها بعد بر روي سربازان انجام گرفته، در دست نيست.
عليرغم اين كه آمريكا رسماً اعلام كرده است كه هيچگونه دلايل علمي در مورد خطرات (سرطان) استفاده از اورانيوم تهي شده در جنگافزارهاي كاربردي در جنگ بالكان وجود ندارد ليكن كشورهاي لهستان و پرتغال كنترل پزشكي نيروهاي اعزامي خود را در اين منطقه شروع كردهاند و نمونهبرداري از آب و خاك محل اسكان نيروهاي نظامي آغاز شده است.
خاطرنشان ميسازد كه خطر سميت اين ماده به مراتب بيشتر از پرتوزايي آن است.