تسليحات هسته اي ايالات متحده در اروپا

آفتاب‌‌نیوز : پس از چندين بار بازبيني اسناد و مدارك جديد وقديمي، مشخص شد كه تعداد بمب هاي موجود در كشورهاي اروپايي در حال حاضر چيزي بيش از 3 برابر ميزاني است كه پيش از اين تصور مي شد. طبق تخمين هاي زده شده در شش پايگاه اروپايي بيش از 480 بمب نگهداري مي شود. زمان اولين جاي گيري تسليحات هسته اي آمريكا در اروپا به سال 1954 بازمي گردد، درست زماني كه اين كشور بمب هاي ثقلي خود را در پايگاه هاي انگليس جاسازي كرد. 10 سال پس از اين تاريخ، جاسازي تسليحات هسته اي ايالات متحده در ساير كشورهاي اروپايي نظير آلمان، هلند، ايتاليا، فرانسه، بلژيك، تركيه و يونان آغاز شد. به طور كلي ايالات متحده حدود 24 اسلحه مختلف هسته اي را در اين كشورها جاسازي كرد. آلمان با بالاترين آمار ميزبان 21 نوع از مجموع تسليحات هسته اي بود. در سال 1971، مجموع كلاهك هاي هسته اي ايالات متحده در كشورهاي اروپايي به حدود 7300 رسيد. در اواخر دهه 1970 اين عدد حدود 6 هزار بود. پس از آن كه ايالات متحده چندين سيستم منسوخ و از كار افتاده را از رده خارج كرد اين تعداد به چهار هزار رسيد. واقعه تاريخي زماني رخ داد كه در 27 سپتامبر سال 1991 رئيس جمهور وقت آمريكا جرج هربرت واكر بوش، رسماً اعلام كرد كه تمامي تسليحات هسته اي استراتژيك دريايي و زميني ايالات متحده از سراسر كشورهاي جهان جمع آوري خواهد شد. اين جمع آوري شامل تسليحات تكنيكي موجود در پايگاه هاي اروپايي و تمامي موشك هاي هسته اي، كلاهك هاي كوتاه برد ماهواره اي و بمب هاي دريايي بود. تنها استثناي اين قانون جديد، حدود 1400 بمب ثقلي جاسازي شده در كشورهاي اروپايي بودند. با فروپاشي اتحاد جماهير شوروي و خارج سازي صدها هدف از برنامه هاي جنگي، آمريكا تعداد بمب هاي در اختيار ناتو و نيروهاي هوايي اين كشور را به 700 كاهش داد. در سال 1994 به عنوان بخشي از طرح «بازبيني وضعيت هسته اي» رئيس جمهور بيل كلينتون با كاهش اين بمب ها رقم را به 480 مورد رساند. در اواسط دهه 1990 شايعاتي درخصوص كاهش بيشتر تعداد بمب هاي هسته اي آمريكا در اروپا پخش شد اما بازبيني مدارك موجود درخصوص آن زمان حاكي از عدم كاهش اين تعداد است. در عوض وزارت دفاع برخي سلاح هاي هسته اي جاسازي شده را تقويت كرده و آنها را به پايگاه هاي اصلي تر منتقل كرد. بيل كلينتون در آخرين ماه هاي رياست جمهوري اش در نوامبر سال 2000، با صدور يك مجوز باقي ماندن 480 بمب هسته اي در اروپا را تصويب كرد. براساس آخرين اطلاعات اين بمب ها در اولين دوران رياست جمهوري جرج بوش نيز با همان تعداد باقي ماندند. يك راه براي كشف ميزان واقعي جاسازي هاي انجام گرفته در اروپا دنبال كردن ميزان ذخيره سازي اين تسليحات و برنامه هاي سيستم امنيتي ws3 است. ws3 روشي براي ذخيره سازي بمب هاي هسته اي B61 در پايگاه هاي زيرزميني و پناهگاه هاي هوايي است. در سال 1976 تحقيقات انجام گرفته جهت تأمين امنيت تسليحات هسته اي نيروي هوايي ايالات متحده كه در خارج از كشور جاسازي شده بودند منجر به ايجاد برنامه ws3 شد. مقامات نيروي هوايي تصميم به ذخيره سازي تسليحات هسته اي در يك انبار مقاوم در زير سطح زمين كردند. تصميم بر اين بود كه اين برنامه در تمامي پايگاه هاي خارجي كه تسليحات هسته اي نيروي هوايي در آن جاسازي شده بودند به كار گرفته شود. در سال 1986 تعداد انبارهاي ساخته شده به 437 مورد رسيد كه حداكثر ظرفيت آنها جهت جاسازي حدود 1748 اسلحه هسته اي بود. اين انبارهاي زيرزميني در 9 كشور ساخته شدند. طبق اسناد و مدارك نيروي هوايي تنها 4 نوع اسلحه در هر كدام از پايگاه ها نگهداري مي شد. پس از آن ايالات متحده انبارهايي را براي بمب هاي انگليسي جاسازي شده در دو پايگاه اروپايي كه يكي در آلمان و ديگري در انگليس بود، ساخت. يكي از اين پايگاه ها نيروي هوايي سلطنتي بود كه بعدها به فعاليت هسته اي خود پايان داد و بمب هاي WE177 خود را از رده خارج كرد و فعاليت هاي انبارهاي زيرزميني را نيز متوقف كرد. پس از فروپاشي اتحاد جماهير شوروي، نيروي هوايي تعداد انبارهاي زيرزميني را كه قرار بود به عنوان بخشي از برنامه WS3 ساخته شده كاهش داد. به استثناي پايگاه هاي انگليسي، نيروي هوايي حدود 215 انبار زيرزميني در 13 منطقه در هفت كشور احداث كرد. با اتمام يك انبار زيرزميني در تركيه در آوريل 1998 برنامه WS3 قادر به جاسازي حدود 860 سلاح هسته اي شد. از سال 1995 وزارت دفاع فعاليت يك پايگاه را كه 11 انبار زيرزميني در آن ساخته شده بود متوقف كرد و تسليحات هسته اي خود را از سه پايگاه خارج كرد. يونان نيز به خارج شدن از برنامه هسته اي ناتو، شش پايگاه ديگر را در وضعيت نامعلومي رها كرد. كشورهاي اروپايي از مدت ها پيش موافقت خود را با اين تبصره در اساسنامه ناتو كه به ايالات متحده اجازه مي داد تسليحات هسته اي خود را در پايگاه هاي اروپايي مستقر كند، اعلام كرده اند. در ابتدا تنها هفت كشور رضايت خود را از استقرار تسليحات هسته اي آمريكا در درون مرزهايشان اعلام كردند. البته با خروج فرانسه از برنامه هاي نظامي ناتو اين رقم به 7 رسيد. با بالا گرفتن اعتراضات در دهه هاي 1970 و 1980 درخصوص جاسازي اين بمب ها در كشورهاي اروپايي، شايعاتي درخصوص خارج سازي اين تسليحات از يك يا چند پايگاه مستقر در اروپا رواج يافت. تمامي اين اتفاقات در حقيقت نشانه هاي ايجاد تغييرات اساسي در اين زمينه بودند. در بهار 2001 حدود بيست بمب B61 از پايگاه هوايي آراكسوس خارج شده و در بيستم ژوئن سال 2001 يونان با خروج از برنامه هسته اي ناتو به 40 سال فعاليت و جاسازي تسليحات هسته اي آمريكا در درون مرزهايش پايان داد. يونان بي هيچ مجادله يا دليل خاصي آخرين برنامه هسته اي خود را ناتمام رها كرد. شايد دولت يونان به اين نتيجه رسيد كه ادامه دادن روند اختصاص بودجه به مأموريت هاي هسته اي ارزش چنداني ندارد. در سال هاي اخير، نشانه هايي از عدم تمايل ساير كشورهاي اروپايي بر ادامه همكاري چندين ساله با ايالات متحده مشاهده شده است. در اواسط دهه 1990 ايالات متحده تسليحات هسته اي خود را از چندين پايگاه متفرقه در آلمان، ايتاليا و تركيه جمع آوري كرد و آنها را در يك پايگاه مركزي مستقر كرد.